Trên một chiếc xe tăng

Năm anh em trên một chiếc xe tăng

Như năm bông hoa xoè cùng một cội

Như năm ngón tay trên một bàn tay

Năm anh em chung một ngọn đèn.

Vào lính xe tăng anh trước, anh sau

Nết ăn, ở người thì lạnh, nóng

Khi đã hát hoà cùng một giọng

Một đứa đau tất cả quên ăn.

Năm anh em mỗi đứa một quê

Đã lên xe là cùng một hướng

Đã lên xe là chung khổ sướng

Trước quân thù nhất loạt xông lên.

Năm anh em mang năm cái tên

Đã lên xe không còn tên riêng nữa

Trên tháp pháo một ngôi sao màu lửa

Năm trái tim một nhịp đập dồn

Một con đường đất đỏ như son

Một màu rừng xanh bạt ngàn hy vọng

Một ý chí bay ra đầu ngọn súng

Một niềm tin nghiến nát mọi quân thù.

Hữu Thỉnh

Có lẽ ai trong số chúng ta cũng đã ít nhất một lần được nghe ca khúc “Năm anh em trên một chiếc xe tăng” do nhạc sĩ Doãn Nho sáng tác. Nhưng ít ai biết rằng đây là bản nhạc được phổ nhạc từ một bài thơ của nhà thơ Hữu Thỉnh. Chính nhà thơ Hữu Thỉnh, trong bài bút ký Bài thơ năm ấy đã giới thiệu nguồn gốc bài thơ như sau: Năm 1970, khi tham gia chiến dịch Đường 9 - Nam Lào, xúc động khi nhìn các anh em chiến sĩ tăng trên chiếc T34 vươn nòng pháo ra trận, ông đã viết nên bài thơ: Trên một chiếc xe tăng...”

Trước khi trở thành nhà thơ nổi tiếng, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam như hiện nay, Hữu Thỉnh là một chiến sĩ lái xe tăng thứ thiệt. Những năm tháng làm lính trên chiến trường cùng sự trải nghiệm của bản thân với tư cách là một lính tăng thực thụ đã vào sống ra chết với kíp xe tăng của mình, chứng kiến sự đoàn kết, yêu thương nhau, nhường cơm sẻ áo, chung nhau mọi thứ trên chiếc xe tăng nhỏ hẹp trên dằng dặc chiến trường khốc liệt, sự dũng cảm, sẵn sàng hy sinh quên mình của đồng đội đã khiến anh lính tăng Hữu Thỉnh dồn cảm xúc để bật ra những câu thơ vừa rất bình dị, vừa lẫm liệt, vừa dào dạt yêu thương, vừa hào sảng..., mà chỉ lính tăng mới viết được như thế: “Năm anh em trên một chiếc xe tăng/ như năm bông hoa nở cùng một cội/ như năm ngón tay trên một bàn tay/ đã xung trận là năm người như một”...

Bài thơ Trên một chiếc xe tăng, là một trong những tác phẩm đã được phổ nhạc rất thành công. Là người lính lái xe tăng, từng cảm nhận được sức mạnh của xe tăng không phải ở hàng chục tấn thép, mà chính là ở những người trong chiếc xe tăng đó. Mỗi người trong xe là một bộ phận. Những số phận đó khăng khít với nhau như chân như tay không thể tách rời. Tình đồng đội của người lính trong bài thơ được khai thác trong một bình diện mới, nó minh chứng cho sự trưởng thành và lớn mạnh của Quân đội nhân dân Việt Nam trước một cuộc chiến tranh hiện đại và khốc liệt. Khi được nhạc sĩ Doãn Nho phổ nhạc, bài hát Năm anh em trên một chiếc xe tăng được mọi người hát rất nhiều trong các cuộc biểu diễn văn nghệ, sinh hoạt văn nghệ của các cơ quan hay những buổi sinh hoạt cộng đồng của học sinh... Nó khiến người nghe “ngã lòng” bởi giai điệu mạnh mẽ, hào hùng, dồn dập mà thì thầm, tha thiết với ca từ dung dị, chân tình đến mê hoặc. Một góc độ nào đó, nó đã phản ánh chân thực, khái quát một phần cuộc chiến tranh bi hùng từ chủ nghĩa yêu nước của một dân tộc bất khuất trước bất kỳ thế lực xâm lược nào.

Có thể nói đây là ca khúc hay bậc nhất về Binh chủng Tăng Thiết giáp. Sau này có thể có vũ khí, phương tiện chiến đấu hiện đại hơn nhưng những chiến công vang dội của Bộ đội Tăng Thiết giáp sẽ còn vang vọng mãi cùng dân tộc và vì thế bài hát này cũng sẽ sống mãi cùng với lịch sử của dân tộc Việt Nam ta. Xin cảm ơn nhà thơ Hữu Thỉnh đã sáng tác bài thơ này và cảm ơn nhạc sĩ Doãn Nho đã phổ nhạc cho bài thơ để bài thơ bất tử cùng thời gian, đi cùng năm tháng.

Trà Hoa Nữ