
Nhạc sỹ đã ghi lại khung cảnh khi đó: “Hà Nội đỏ trời bom đạn. Những mảnh B52 cháy rực, lả chả rơi…và rồi một cảnh tượng hùng tráng hiện lên: Cột anten truyền hình cao 50m hiện rõ trên nền một máy bay Mỹ đang cháy rồi rơi giữa trời Hà Nội”, bất giác nhạc sỹ nghĩ về mặt nước Hồ Gươm ban chiều vẫn còn lung linh, yên ả, Ông nhủ thầm trong lòng, nếu còn nguyên vẹn đến sáng mai nhất định sẽ đạp xe một vòng quanh hồ.
Và đêm hôm ấy những giai điệu đầu tiên bật ra, nhạc trước lời sau, điệp khúc trước, đoạn đầu sau “Ơi Đông Đô! hùng thiêng dấu xưa còn in nơi đây. Ơi Thăng Long! ngày nay chiến công rạng danh non sông. Hà Nội mến yêu của ta. Thủ đô mến yêu của ta là ngôi sao Mai rạng rỡ…”.
Cứ thế suốt 12 đêm liên tiếp, nhạc sỹ Phan Nhân vẫn leo lên tầng 4 trong tiếng bom đạn gầm rú. Ông chỉ chui xuống hầm trú ẩn khi nào sáng tác và nghỉ ngơi…Và khi những tiếng bom ngừng rơi, Hà Nội vào ngày mới, ông viết đoạn mở đầu: “Mặt hồ Gươm vẫn lung linh mây trời, càng tỏa ngát hương thơm hoa Thủ đô. Đường lộng gió thênh thang năm cửa ô. Nghe tiếng cười không quên niềm thương đau”. Sau đó giai điệu âm nhạc tiếp tục được thăng hoa, bay lên thật hào hùng và tự hào: “Hà Nội đó, niềm tin yêu hy vọng, của núi sông hôm nay và mai sau, chân ta bước lòng ung dung tự hào, kìa nòng pháo vẫn vươn lên trời cao”.
Ra đời trong 12 ngày đêm khói lửa và hào hùng, ca khúc Hà Nội niềm tin và hy vọng đã thể hiện tinh thần, chí khí, ý tứ của cả “niềm tin” và “hy vọng”, thể hiện cả niềm kiêu hãnh, ý chí bất khuất của quân và dân Hà Nội, quân và dân miền Bắc nói riêng, quân và dân của dân tộc Việt Nam nói chung về tinh thần bất khuất, anh dũng, kiên cường trong kháng chiến trước đây và được nối tiếp truyền thống đó của dân tộc trong xây dựng và bảo vệ tổ quốc ngày nay.
Sau 12 ngày đêm, Hà Nội niềm tin và hy vọng ra đời. thực sự đã “dệt nên tiếng ca át tiếng bom rền”:
“Mặt hồ Gươm vẫn lung linh mây trời
Càng tỏa ngát hương thơm hoa Thủ đô
Đường lộng gió thênh thang năm cửa ô
Nghe tiếng cười không quên niềm thương đau.
Hà Nội đó, niềm tin yêu hy vọng
Của núi sông hôm nay và mai sau
Chân ta bước lòng ung dung tự hào
Kìa nòng pháo vẫn vươn lên trời cao.
Ơi Đông Đô! Hùng thiêng dấu xưa còn in nơi đây
Ơi Thăng Long! Ngày nay chiến công rạng danh non sông
Hà Nội mến yêu của ta, Thủ đô mến yêu của ta
Là ngôi sao Mai rạng rỡ.
Sáng soi bóng đêm Trường Sơn,
lắng trong nước sông Cửu Long
Nhẹ nâng bước chân hành quân,
dệt nên tiếng ca, át tiếng bom rền.
Cuối năm 1972, Hà Nội niềm tin và hy vọng lần đầu xuất hiện trước công chúng qua làn sóng của Đài Tiếng nói Việt Nam với giọng hát vàng của nghệ sỹ nhân dân Trần Khánh. Ngay sau khi được ca sỹ Trần Khánh giới thiệu, bài hát nhanh chóng phổ biến trong cả nước và vang vọng mãi trong lòng quần chúng Nhân dân ta suốt mấy thập niên qua.
Những suy nghĩ của nhạc sỹ về niềm tin và hy vọng lúc bấy giờ, sau này nó đã chảy trong dòng chảy lịch sử và trở thành thông điệp, biểu tượng văn hóa về nước Việt Nam trường tồn mà mỗi khi giai điệu của ca khúc vang lên đã khiến cho mỗi tâm hồn Việt Nam chúng ta đều thấy rung rung và xúc động “Hà Nội đó niềm tin yêu hy vọng của hôm nay và mai sau”.