(QK7 Online) – Sau hơn 50 năm, các kỷ vật gắn liền với bộ đội gồm nhật ký cá nhân, thư từ, thẻ căn cước, và sổ tay, đã bị thu giữ trong chiến tranh của các liệt sĩ Việt Nam nay đã được phía Hoa Kỳ trao trả lại cho người thân, đồng đội, trong niềm vui mừng, xúc động.
 

Những đồng đội và gia đình của các liệt sĩ dự lễ trao trả kỷ vật.

Chiều 24/5, tại Trung tâm Hoa Kỳ TPHCM, Phái đoàn ngoại giao Hoa Kỳ tại Việt Nam phối hợp với Ban Chỉ đạo quốc gia 515 Việt Nam và Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ đã trao trả kỷ vật chiến tranh cho thân nhân liệt sĩ đã trực tiếp chiến đấu tại Củ Chi.
 

Trung tướng James Jarrard, Phó Tư lệnh Bộ Tư lệnh Lục quân Hoa Kỳ Thái Bình Dương trao trả kỷ vật liệt sĩ.

Cựu chiến binh Trần Văn Bản đại diện tiếp nhận hai bộ kỷ vật chiến tranh cho các liệt sĩ đã từng chiến đấu ở Địa đạo Củ Chi. Hai bộ còn lại được trao trực tiếp cho gia đình và đồng đội của các liệt sĩ Lâm Văn Phần và Nguyễn Minh Tâm (hay còn gọi là Nguyễn Văn Khôn). Dù tuổi đã cao, mắt kém, nhưng Cựu chiến binh Trần Văn Bản vẫn nhận ra nét chữ của đồng đội mình. Trong quyển nhật ký ấy dù là bản scan nhưng vẫn còn in dấu vết bom đạn chiến trường. Cựu chiến binh Trần Văn Bản (Chiến sĩ Trung đoàn 268, Quân khu Sài Gòn - Gia Định giai đoạn 1968-1970) xúc động: ''Khi tận tay nhận được cuốn nhật ký từ tay ông Trung tướng Hoa Kỳ, tôi quá hạnh phúc, quá xúc động. Những dòng chữ của đồng đội ghi lại trong nhật ký những ngày tháng trên chiến trường thể hiện tinh thần quả cảm, quên thân mình vì nền hoà bình, độc lập dân tộc”.
 

Cựu chiến binh xúc động khi đọc lại nhật ký của liệt sĩ.

Các kỷ vật bao gồm nhật ký cá nhân, thư từ, thẻ căn cước, và sổ tay, đã bị thu giữ trong chiến tranh. Đây là những nỗ lực, tâm huyết của đội ngũ các nhà nghiên cứu tại Đại học Harvard, trong khuôn khổ Sáng kiến tìm kiếm người Việt Nam mất tích trong chiến tranh (VWAI) do Bộ Quốc phòng Mỹ tài trợ. Bà Phạm Thị Hồng Hà (Đại diện Dự án Di sản chiến tranh chưa được khám phá, Trung tâm ASS, Đại học Havard Hoa Kỳ) chia sẻ: “Sau khi khai thác tất cả thông tin trên tài liệu thì toàn bộ tài liệu đã được microfilm, bây giờ đang được lưu trữ tại những trung tâm lưu trữ của Hoa Kỳ, và nguồn tài liệu này có 955 cuộn, Dự án Di sản chiến tranh chưa được khám phá của trung tâm ASS cùng một nhóm nghiên cứu đang khai thác nguồn tư liệu này, trên cơ sở đó là cung cấp và tìm kiếm thông tin liên quan đến liệt sĩ Việt Nam”.
 

Các thân nhân, đồng đội liệt sĩ tiếp nhận kỷ vật.

Trung tướng James Jarrard, Phó Tư lệnh Bộ Tư lệnh Lục quân Hoa Kỳ Thái Bình Dương cho hay, buổi lễ trao trả kỷ vật chiến tranh có ý nghĩa đặc biệt đối với ông. Vì cha ông từng đi lính trong thời gian nổ ra cuộc chiến ở Việt Nam. Thứ hai, ông có thời gian chỉ huy Sư đoàn Bộ binh 25, một đơn vị từng tham chiến ở Củ Chi hơn 50 năm trước, và hôm nay ông có mặt để trao trả kỷ vật cho những người lính từng chiến đấu ở Củ Chi. Ông cho biết: “Thật vinh dự và ý nghĩa khi tôi được có mặt tại đây, tôi kỳ vọng rằng, tôi có thể tiếp tục được làm những công việc ý nghĩa như thế này với các bạn và duy trì tình bạn lâu dài trong tương lai”.
 

Bà Susan Burns, Tổng Lãnh sự Hoa Kỳ tại TPHCM thăm hỏi cựu chiến binh Việt Nam.

Phát biểu tại buổi trao kỷ vật, bà Susan Burns, Tổng Lãnh sự Hoa Kỳ tại TPHCM chia sẻ: Bản thân tôi cảm thấy cảm động khi gặp gỡ thân nhân các liệt sĩ, đặc biệt các cháu nhỏ là con cháu của những người lính. Tôi cũng cảm thấy xúc động vì trong số các kỷ vật có một kỷ vật của nữ liệt sĩ. Chúng tôi sẽ làm mọi thứ có thể để hỗ trợ Việt Nam xác định vị trí của những liệt sĩ mất tích hay các kỷ vật. Sự hợp tác này là một mục tiêu lâu dài, và chúng tôi hy vọng những cuộc gặp gỡ vẫn tiếp tục diễn ra”, bà cho biết.

Những dòng chữ trong nhật ký không chỉ nói lên tinh thần yêu nước mà còn chứa đựng trong đó sự lạc quan và niềm tin về hòa bình của các liệt sĩ và đồng đội. Đây là những thông tin quý báu, là "điểm tựa" để các cơ quan chức năng Việt Nam cùng đồng đội, thân nhân có thể tìm được hài cốt của liệt sĩ trong thời gian sớm nhất.

Bạch Thiết