
Sau khi cuộc kháng chiến chống Mỹ của Campuchia (1970-1975) thắng lợi, với tham vọng đất đai và mưu đồ làm cho Việt Nam mất ổn định, tập đoàn Pol Pot - Iêng Xari đòi hoạch định lại biên giới Việt Nam - Campuchia, kích động hận thù dân tộc chống Việt Nam, đồng thời thanh trừng nội bộ và thi hành chính sách diệt chủng tàn bạo ở Campuchia, tàn sát mấy triệu người dân Campuchia.
Người dân Campuchia chạy sang lánh nạn trên vùng biên giới Tây Nam của Việt Nam để tránh Khmer Đỏ tàn sát.
Lực lượng Khmer Đỏ thường xuyên tiến hành các hoạt động xâm nhập, pháo kích, đánh phá tàn sát dân thường và lấn chiếm đất đai trên tuyến biên giới của Việt Nam. Tập đoàn Pol Pot - Iêng Xari đã tiến hành hai cuộc xâm nhập quy mô lớn vào Việt Nam. Cuộc tấn công lớn đầu tiên diễn ra vào ngày 30 tháng 4 năm 1977, quân chính quy Khmer Đỏ tiến sâu 10 km vào lãnh thổ Việt Nam, chiếm một số vùng ở tỉnh An Giang và tàn sát một số lớn dân thường Việt Nam. Cuộc tấn công thứ hai diễn ra vào ngày 25 tháng 9 năm 1977, lần này 4 sư đoàn quân Khmer Đỏ đánh chiếm các huyện Tân Biên, Bến Cầu, Châu Thành, tỉnh Tây Ninh.
Trong các đợt tấn công đó, Khmer Đỏ đã thực hiện thảm sát đối với người Việt Nam, điển hình là vụ thảm sát Ba Chúc vào tháng 4 năm 1978 với 3.157 dân thường bị giết hại. Từ năm 1975 tới năm 1978, có tới 30 ngàn người Việt Nam bị Khmer Đỏ sát hại trong các cuộc tấn công dọc biên giới.
Ngày 13-12-1978, được sự trang bị và hậu thuẫn của Trung Quốc, Khmer Đỏ đã huy động 10 sư đoàn (khoảng 50.000 đến 60.000 quân) tiến công xâm lược Việt Nam trên toàn tuyến biên giới. Ba sư đoàn đánh vào Bến Sỏi với mục tiêu chiếm thị xã Tây Ninh, 2 sư đoàn đánh vào Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp, 2 sư đoàn đánh khu vực Bảy Núi, tỉnh An Giang, 1 sư đoàn đánh Trà Phô, Trà Tiến, tỉnh Kiên Giang. Tại những vùng chiếm đóng, Khmer Đỏ đã thực hiện sách lược diệt chủng đối với người Việt, như đã làm với người Khmer. Quân đội Việt Nam đã chống trả quyết liệt và đã kìm bước tiến, đồng thời tiêu hao sinh lực của quân Khmer Đỏ. Các hướng tiến quân của Khmer Đỏ bị chặn lại và không thể phát triển được.
Với truyền thống chống ngoại xâm của dân tộc ta, ngay từ khi kẻ thù mới xuất hiện trên tuyến biên giới Tây Nam, các Quân khu 5, 7, 9 và đặc biệt là Bộ Chỉ huy quân sự các tỉnh dọc tuyến biên giới của ta đã chủ động, cơ động lực lượng ngăn chặn địch xâm nhập, giúp nhân dân ở những nơi bị địch tàn sát giải quyết hậu quả.
Để bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, ngày 31 tháng 12 năm 1977, 6 sư đoàn Quân đội nhân dân Việt Nam đánh vào sâu trong đất Campuchia đến tận Neak Luong rồi mới rút lui từ ngày 5 tháng 1 năm 1978. Cuộc tấn công này được xem là lời “cảnh cáo” cho Khmer Đỏ. Phía Việt Nam đề nghị một giải pháp ngoại giao nhằm thiết lập một vùng phi quân sự dọc biên giới, nhưng tập đoàn Pol Pot - Iêng Xari từ chối. Bắt buộc Việt Nam phải chuyển sang sử dụng vũ lực để giải quyết cuộc xung đột nguy hiểm do phía Khmer Đỏ gây ra.
Trước hành động xâm lược và diệt chủng tàn bạo của chế độ Khmer Đỏ, đáp lại lời kêu gọi khẩn thiết của Mặt trận Dân tộc Cứu nước Campuchia, từ ngày 23-12-1978, Quân tình nguyện Việt Nam đã cùng lực lượng vũ trang cách mạng của Mặt trận Dân tộc Cứu nước Campuchia tiến hành phản công và tiến công giải phóng các tỉnh miền Đông Campuchia, rồi giải phóng Thủ đô Phnôm Pênh (7-1-1979) và toàn bộ đất nước Campuchia (17-1-1979), giúp nhân dân Campuchia thoát khỏi họa diệt chủng, xây dựng lại đất nước Campuchia, trên cơ sở đó củng cố mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị giữa nhân dân hai nước, giữ vững sự ổn định chính trị, trật tự an toàn trên tuyến biên giới Việt Nam - Campuchia.