Nghe gió thổi đồng xanh quê ta đó
Nghe sóng biển ầm vang xa tận tới chân trời
Nghe ấm lòng những khi đang dồn bước
Mà vui sao ta chẳng nói nên lời.
Dặm đường xa ta đi giữa mùa Xuân
Ta đi giữa tình thương của Đảng
Tiếng Bác Hồ rung động mãi trong tim
Đường ta đi ánh lửa soi đêm dài
Đường ta về trong nắng ấm ban mai.
Việt Nam, Việt Nam...
Qua từng bước gian nan, lớn lên rồi đẹp những mùa Xuân.
Ta đi qua phố qua làng, ngọn đèn sáng giục lòng ta đó
Lời mẹ nói ấm lành ngọn gió, đàn em vui ríu rít mái trường.
Ta đi đường rợp bóng hàng dương đất bom đào đã lên màu cỏ mới
Những cặp mắt đêm đêm trông đợi
Chiến trường xa dồn dập những chiến công .
Miền Nam ơi, miền Nam...
Ơi những dòng sông soi bóng dừa xanh
Những đỉnh núi mây mù xa tắp
Ta sẽ đến nơi đâu còn giặc, ta chưa về khi Tổ quốc chưa yên
Việt Nam, Việt Nam... Ôi Tổ quốc vinh quang.
Nhà thơ Xuân Sách tên thật là Ngô Xuân Sách, sinh năm 1932 mất năm 2008, quê ở Trường Giang, Nông Cống, Thanh Hóa. Khi còn ở bộ đội pháo binh, ông ký bút danh Lê Đăng Hoài, từng làm biên tập viên của Tạp chí Văn nghệ Quân đội, Phó Giám đốc Nhà xuất bản Hà Nội, Chủ tịch hội Văn nghệ Bà Rịa- Vũng Tàu. Cả đời thơ của ông chỉ viết về anh lính cụ Hồ trong đấu tranh chống giặc từ những tác phẩm đầu tay cho đến tận khi ông qua đời. Người ta còn nhắc đến ông - một nhà thơ chuyên viết lời đẹp tuyệt vời cho những ca khúc vượt thời gian.
Bài thơ Đường chúng ta đi mở đầu bằng những hình ảnh quen thuộc bình dị và gần gũi: “Việt Nam trên đường chúng ta đi/ Nghe gió thổi đồng xanh quê ta đó/ Nghe sóng biển ầm vang xa tận tới chân trời/ Nghe ấm lòng những khi đang dồn bước/ Mà vui sao ta chẳng nói nên lời”. Vẫn là hình ảnh của quê hương, là cánh đồng thẳng cánh cò bay, là sóng biển cuộn trào nhưng nghe trong lời thơ âm điệu dạt dào tha thiết, tình cảm đẹp đẽ thiêng liêng. Đó không phải là những lời thơ tả cảnh đơn thuần mà là tình cảm xuất phát từ tình yêu quê hương đất nước, niềm yêu đời, yêu cuộc sống, cái nhìn trong trẻo đẹp đẽ về con người, về nhân dân vĩ đại, những ước mơ về tương lai tốt đẹp...Tất cả được đặt trên cái nền hiện thực hào hùng gian khổ mà dân tộc đang trải qua. Tứ thơ cứ thế mà vút lên những giai điệu ngọt ngào lãng mạn như chính tâm hồn cao đẹp của dân tộc Việt Nam. “Ta đi qua phố qua làng, ngọn đèn sáng giục lòng ta đó/Lời mẹ nói ấm lòng ngọn gió, đàn em vui ríu rít mái trường/Ta đi rợp bóng hàng dương đất bom đào đã lên màu cỏ mới/ Những cặp mắt đêm đêm trông đợi/ Chiến trường xa dồn dập những chiến công...”. Như không còn tiếng bom rơi đạn nổ, như không còn cảnh đất nước bị cắt chia, một niềm lạc quan phơi phới ngời lên ở tương lai. Bởi: “Ta đi giữa tình thương của Đảng/ Tiếng Bác Hồ vang vọng mãi trong tim/ Đường ta đi ánh lửa soi đêm dài/ Đường ta về trong nắng ấm ban mai...”.
Làm nên sức sống cho bài thơ này còn phải kể đến nhạc sĩ Huy Du- chính nhờ nhạc sĩ Huy Du mà thơ của nhà thơ Xuân Sách được nhiều người biết đến. Sự đồng điệu trong tâm hồn của những người nghệ sĩ đã tạo nên đứa con tinh thần được nhiều người yêu mến. Đã một thời bài hát- bài thơ Đường chúng ta đi được ví như “Tiếng kèn xung trận”, bao nhiêu lớp người ra chiến trường mang theo trong trái tim mình nhiệt huyết hào hùng, niềm lạc quan phơi phới được truyền lửa từ chính nhạc của Huy Du. Những ca khúc ấy luôn rộn ràng thấm đượm tình yêu và lòng tự hào vô bờ về dân tộc Việt Nam- những tình cảm ấy càng trở nên nồng nàn, tha thiết, sâu đậm và thôi thúc hơn trong những thời khắc gian nan, cam go nhất.