Ngày 28/3, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự thảo Báo cáo công tác nhiệm kỳ khoá XIII của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội nhiệm kỳ khóa XIII (2011-2016); Báo cáo công tác nhiệm kỳ 2011-2016 của Tổng kiểm toán Nhà nước.
Các ĐBQH cũng bày tỏ sự trăn trở về những "món nợ" lớn của Quốc hội nhiệm kỳ 2011-2016 đối với cử tri cả nước như: Giải quyết bức xúc của cử tri; hiệu quả công tác phòng chống tham nhũng; vấn đề bảo vệ chủ quyền biển đảo,... đồng thời mong muốn những vấn đề này sẽ được xem xét, nghiên cứu, giải quyết thấu đáo trong nhiệm kỳ tới.

Đánh giá về hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn, đại biểu cho rằng, đây là một trong những điểm sáng trong hoạt động của Quốc hội Khóa XIII. Các ĐBQH thông qua hoạt động chất vấn đã nêu cao trách nhiệm của mình trước cử tri khi thẳng thắn đưa ra những bức xúc, băn khoăn của cử tri về những vấn đề kinh tế- xã hội hiện nay để đưa lên diễn đàn Quốc hội, yêu cầu Chính phủ cũng như các bộ, ngành quan tâm giải quyết. ĐBQH ngày càng không ngại chất vấn, không ngại va chạm, thông qua hoạt động chất vấn ĐBQH ngày càng trưởng thành và ngày càng tự tin hơn khi thực hiện trách nhiệm, chức năng của mình được nhân dân giao phó. Mặt khác, các bộ trưởng bây giờ cũng không ngại chất vấn nữa, quan hệ giữa Quốc hội và Chính phủ, các bộ không còn quan hệ căng thẳng giữa người bị chất vấn và người chất vấn nữa. Thậm chí bây giờ có nhiều bộ trưởng mong muốn được trả lời chất vấn trước Quốc hội. Đây là một tín hiệu rất đáng mừng, thể hiện Quốc hội, Chính phủ ngày càng gắn kết với nhau trong việc giải quyết các vấn đề bức xúc hiện nay của cuộc sống.
Đại biểu Nguyễn Quốc Bình (Hà Nội) đề nghị Quốc hội nghiên cứu một số nội dung để nâng cao hiệu quả hoạt động trong nhiệm kỳ tới như: Tạo cơ chế phối hợp tốt hơn giữa các cơ quan của Quốc hội với các cơ quan Chính phủ, các tổ chức CT-XH; cải tiến phương pháp hoạt động của các đoàn ĐBQH địa phương để ĐBQH gắn bó mật thiết hơn nữa với cử tri; coi trọng sâu sắc chất lượng ĐBQH, tạo điều kiện cho các ĐBQH hoạt động tốt trong khóa XIII tái cử, nâng cao vai trò ĐBQH chuyên trách; nâng cao chất lượng xây dựng luật,...
Theo đại biểu, cần tạo ra một thiết chế quan hệ điều hành trong Quốc hội để có một sự trao đổi và xử lý thường xuyên giữa ĐBQH với ĐBQH; giữa ĐBQH với các đoàn ĐBQH, với Hội đồng dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội; giữa ĐBQH với các cơ quan của Quốc hội, với Chính phủ, các cơ quan của Chính phủ; giữa ĐBQH và các cơ quan Quốc hội với cử tri cả nước. Có như vậy mới tạo ra Quốc hội thực sự cải cách, thực hiện được các chức năng một cách kịp thời, khoa học, đạt hiệu quả cao nhất. Đại biểu cho rằng, điều này chỉ có thể giải quyết được khi tiến hành triển khai xây dựng, áp dụng đề án Quốc hội điện tử. Đại biểu đề nghị Quốc hội xem xét xây dựng đề án Quốc hội điện tử và có kế hoạch triển khai trong nhiệm kỳ tới.
Đại biểu Nguyễn Văn Tiên (Tiền Giang) cho rằng, Quốc hội cần có cơ chế khuyến khích các ĐBQH mạnh dạn đề xuất dự án luật; tạo cơ chế khuyến khích các đại biểu đi cơ sở, giám sát cơ sở (đi phải có hiệu quả, không gây phiền hà cho cơ sở...); cải tiến hoạt động tiếp xúc cử tri;...
Đại biểu Đỗ Mạnh Hùng (Thái Nguyên) góp ý thêm về vấn đề giám sát của Quốc hội. Theo ông, trong nhiều trường hợp người dân quan tâm đến việc giải quyết những bức xúc cụ thể, quan tâm tới những phản ánh, kiến nghị cụ thể được Quốc hội, ĐBQH xem xét, giải quyết như thế nào? Bên cạnh đó, đại biểu cho rằng, các hoạt động giám sát cấp cao của Quốc hội, của các cơ quan thuộc Quốc hội đã có cơ chế rõ ràng, nhưng hoạt động giám sát của cá nhân ĐBQH hiện nay chưa được phát huy, (do cơ chế chưa rõ). Vì vậy, trong nhiệm kỳ tới cần giải quyết tốt cả giám sát vấn đề cụ thể và giám sát của ĐBQH.
Tiếp theo các đại biểu: Trần Đình Long (Đắk Nông); Đào Tấn Lộc(Phú Yên); Trương Minh Hoàng (Cà Mau); Nguyễn Thị Khá (Trà Vinh), Trương Trọng Nghĩa (TPHCM), Trần Hoàng Ngân (TPHCM),Nguyễn Đức Kiên (Sóc Trăng), Nguyễn Văn Cảnh (Bình Định)... phân tích, đóng góp các kiến nhằm nâng cao chất lượng hoạt động của Quốc hội khóa tới. Các đại biểu cho rằng, cần có sự thay đổi, kiện toàn về bộ máy tổ chức, nhân sự, bảo đảm điều kiện cơ sở vật chất để các cơ quan chuyên trách của Quốc hội nâng cao hơn nữa chất lượng tham mưu, phục vụ hoạt động Quốc hội; nghiên cứu giải pháp để nâng cao chất lượng tranh luận trên diễn đàn Quốc hội; đồng thời cần đổi mới cơ chế tuyển chọn ứng viên để bầu ĐBQH, vì với cơ cấu hiện nay và hạn chế về tuổi... "quá khó" cho địa phương để tìm ra người tốt nhất giới thiệu ứng cử ĐBQH; nghiên cứu "giảm tải" cho ĐBQH chuyên trách để tăng cường thời gian nắm bắt tâm tư nguyện vọng của cử tri...

Các đại biểu khẳng định, thành tựu nổi bật của nhiệm kỳ khóa XIII là Quốc hội đã làm tròn trọng trách ban hành Hiến pháp năm 2013 và căn bản hoàn thành việc cụ thể hóa tinh thần Hiến pháp trong các đạo luật về tổ chức bộ máy Nhà nước; bảo vệ công lý, quyền con người, quyền công dân; hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; củng cố quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội; bảo đảm an sinh xã hội, bảo vệ môi trường, đối ngoại và hội nhập quốc tế...
Nhấn mạnh nhiệm kỳ khóa XIII là nhiệm kỳ của các đổi mới, đạt được nhiều thành tựu, các đại biểu cũng thảo luận thẳng thắn về những điều còn tồn tại trong hoạt động của Quốc hội; đại biểu cho rằng "Quốc hội còn nặng nợ với cử tri", "Quốc hội phải trách nhiệm mạnh mẽ hơn nữa, gắn chặt hơn nữa với nỗi lo thường trực và mong ước chính đáng của nhân dân"... đồng thời phân tích, đề xuất nhiều giải pháp để Quốc hội khóa sau nâng cao chất lượng xây dựng pháp luật; chất lượng hoạt động giám sát, chất vấn; chất lượng hoạt động của các ĐBQH; chất lượng giải quyết các vấn đề bức xúc liên quan đến quốc kế, dân sinh...
Các đại biểu cho rằng những thử thách của nhiệm kỳ tới là không hề nhỏ, đòi hỏi Quốc hội và toàn thể bộ máy Nhà nước phải vận hành trơn tru hơn, quyết liệt hơn, chính xác hơn, hiệu quả hơn để ứng phó với những biến động của tình hình mới. Các đại biểu hy vọng, cùng với sự thành công của Đại hội Đảng XII, cuộc bầu cử ĐBQH và đại biểu HĐND các cấp tới đây thực sự dân chủ, lựa chọn được đội ngũ tốt nhất, tạo niềm hứng khởi cho nhiệm kỳ mới bắt đầu.
Mở đầu phiên thảo luận góp ý Báo cáo công tác nhiệm kỳ của Quốc hội, đại biểu Trần Minh Diệu (Quảng Bình) đánh giá cao những nội dung đề cập trong dự thảo báo cáo; đồng thời đại biểu góp ý thêm về hoạt động giám sát của Quốc hội. Theo đại biểu, nội dung giám của Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội còn dàn trải, cần có sự điều chỉnh trong nhiệm kỳ tới… Đại biểu cũng trao đổi thêm về những tồn tại, hạn chế trong hoạt động của Quốc hội, đề nghị đổi mới phương pháp tổng hợp ý kiến ĐBQH, cách thức xin ý kiến ĐBQH về những vấn đề còn ý kiến khác nhau…
Đại biểu Huỳnh Văn Tiếp (Cần Thơ) cho biết, cử tri đánh giá cao nỗ lực hoạt động của Quốc hội và các Ủy ban của Quốc hội… nhất là trong hoạt động lập hiến, lập pháp, hoạt động chất vấn, hoạt động giám sát, hoạt động lấy phiếu tín nhiệm đối với các chức danh Quốc hội bầu, phê chuẩn... Tuy nhiên, cử tri chưa hài lòng với việc một ĐBQH vắng mặt trong các kỳ họp cuối khóa; việc lùi một số dự án luật; luật chậm đi vào cuộc sống; sức cạnh tranh của nền kinh tế thấp; đầu tư cho nông nghiệp còn hạn chế; những khó khăn trong sản xuất nông nghiệp, phòng chống hạn hán, ngập mặn... chưa có giải pháp xử lý căn cơ...
Tuy nhiên, Quốc hội vẫn còn "nặng nợ với cử tri", hoạt động của Quốc hội cũng còn nhiều hạn chế cần khắc phục trong nhiệm kỳ tới. Cụ thể, trong xây dựng luật, cử tri đề nghị Quốc hội cần xem xét trách nhiệm người đứng đầu khi luật không đi vào cuộc sống; đối với việc lấy phiếu tín nhiệm các chức danh Quốc hội bầu và phê chuẩn chỉ nên quy định 2 mức là tín nhiệm và không tín nhiệm; đồng thời cần nâng cao số lượng, chất lượng ĐBQH chuyên trách để Quốc hội hoạt động ngày càng chuyên nghiệp hơn, hiệu quả hơn...
Đại biểu Trương Thị Huệ (Thái Nguyên) đánh giá cao tâm huyết, trách nhiệm và kết quả hoạt động của Chủ tịch Quốc hội, UBTVQH... đồng thời đại biểu góp ý một số giải pháp nâng cao chất lượng xây dựng luật, theo đó cơ quan thẩm tra Luật cần phải thẩm tra các văn bản hướng dẫn để bảo đảm tính thống nhất và khả năng thực thi của luật. Đại biểu cũng cho rằng để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giám sát thì giám sát phải gắn với vụ việc cụ thể, hoạt độngchất vấn phải làm rõ trách nhiệm...
Đại biểu Khúc Thị Duyền (Thái Bình) đề xuất một số giải pháp để nâng cao chất lượng xây dựng luật, theo đó khi ban hành chính sách phải tính tới khả năng bảo đảm các điều kiện kinh tế-xã hội thực tiễn của đất nước để có tính khả thi cao; khi xây dựng luật, nội dung nào không tiếp thu ý kiến góp ý cần phải giải trình cặn kẽ... Góp ý nâng cao chất lượng tổ chức giám sát, đại biểu đề nghị cần chọn nội dung giám sát có trọng tâm, chuyên sâu, giám sát chi tiết, không dàn trải, cần có các cán bộ chuyên sâu tham gia đoàn giám sát...
Đại biểu Nguyễn Văn Tuyết (Bà Rịa-Vũng Tàu) cho rằng nhiệm kỳ tới Quốc hội cần có biện pháp xử lý với những trường hợp không bảo đảm chất lượng, tiến độ trình và thông qua dự án luật. Theo đó, phải thực hiện nghiêm quy trình xây dựng, ban hành luật, pháp lệnh theo quy định Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015. Đồng thờiphải làm rõ trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan soạn thảo, phải minh bạch "khen chê rõ ràng, luật nào không đi được vào cuộc sống thì phải có người chịu trách nhiệm". Quốc hội "dứt khoát nói không" đối với những dự luật không bảo đảm chất lượng. Đồng thời phải nâng cao chất lượng ĐBQH chuyên trách, để lực lượng này thực sự trở thành lực lượng nòng cốt của Quốc hội cần nâng số lượng ĐBQH chuyên trách lên khoảng 40%; đồng thời tăng cường bảo đảm cơ sở vật chất cho hoạt động của Quốc hội, ĐBQH...
Đại biểu Điểu Huỳnh Sang (Bình Phước) cho rằng để nâng cao hiệu quả hoạt động của các Ủy ban cần bổ sung thành phần đại biểu là người dân tộc trong các Ủy ban của Quốc hội. Đại biểu đề xuất nội dung của Báo cáo công các nhiệm kỳ cần đánh giá sâu sắc hơn về những đóng góp của các đại biểu nữ, đại biểu dân tộc thiểu sốtrong hoạt động của Quốc hội, đồng thời đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của các đại biểu nữ, đại biểu trẻ, đại biểu các dân tộc thiểu số...
Tán thành cơ bản với các nội dung nêu trong báo cáo, các đại biểu Lê Nam (Thanh Hóa), Nguyễn Văn Phúc (Hà Tĩnh), Ngô Đức Mạnh(Bình Thuận), Bùi Ngọc Chương (Cà Mau), Phạm Đức Châu (Quảng Trị), Nguyễn Bá Thuyền (Lâm Đồng), Nguyễn Thị Quyết Tâm(TPHCM), Trần Thị Quốc Khánh (Hà Nội), Trần Du Lịch (TPHCM),Dương Trung Quốc (Đồng Nai), Hà Huy Thông (Thừa Thiên-Huế),Lê Việt Trường (An Giang), Võ Thị Dung (TPHCM), Huỳnh Văn Tính(Tiền Giang), Nguyễn Bắc Việt (Ninh Thuận)... cũng thảo luận, góp ý sôi nổi nhiều nội dung nhằm hoàn thiện dự thảo Báo cáo công tác nhiệm kỳ của Quốc hội.
Đồng thời các đại biểu cũng phân tích sâu sắc, đề xuất nhiều giải pháp thiết thực về đổi mới quy trình để nâng cao hiệu quả công tác xây dựng pháp luật; cải cách hệ thống chính trị, cải cách bộ máy Nhà nước; đổi mới phương thức làm việc để nâng cao hơn nữa chất lượng hoạt động của Quốc hội, UBTVQH, ĐBQH, nhất là trong hoạt động giám sát tối cao, hoạt động chất vấn, ra quyết sách về các vấn đề quốc kế dân sinh, giải quyết kiến nghị của cử tri, giải quyết các vấn đề bức xúc liên quan đến đời sống người dân, hoạt động của doanh nghiệp, chuẩn hóa hoạt động đối ngoại của Quốc hội...
Các đại biểu cũng đề xuất những giải pháp liên quan đến việc nâng cao chất lượng công tác tổ chức và nhân sự trong các cơ quan của Quốc hội nhằm phát huy vai trò của ĐBQH, nhất là đại biểu chuyên trách, để Quốc hội hoạt động ngày càng chuyên nghiệp, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của cử tri cả nước.
(Chinhphu.vn)