Theo số liệu Hải quan 6 tháng đầu năm 2025, lượng nhập khẩu thép cuộn cán nóng (HRC) từ Trung Quốc khổ rộng từ 1.880mm trở lên tăng mạnh. Chỉ riêng tháng 6/2025, sản lượng nhập khẩu mặt hàng này lên tới 215.000 tấn, tăng 26 lần so với cùng kỳ năm 2024.
Lũy kế 6 tháng đầu năm 2025, lượng nhập khẩu các loại thép cán nóng khổ rộng từ Trung Quốc về Việt Nam lên gần 650.000 tấn, cao gấp 15 lần so với 6 tháng đầu năm ngoái. Trong đó, loại thép khổ rộng 2.000mm chiếm 74% lượng nhập trong giai đoạn này.
Thép cán nóng khổ rộng nhập khẩu tăng 26 lần
Ngày 21/2/2025, Bộ Công Thương đã chính thức áp thuế chống bán phá giá tạm thời đối với một số sản phẩm thép cán nóng từ Trung Quốc và Ấn Độ, với điều kiện hàng hóa có chiều rộng không quá 1.880mm. Cụ thể, mức thuế dao động từ 23,1 - 27,83%, áp dụng từ ngày 6/7 và kéo dài 5 năm.
Quyết định này dựa trên kết quả điều tra cho thấy thép cán nóng nhập khẩu từ Trung Quốc và Ấn Độ có hành vi bán phá giá, gây thiệt hại cho ngành sản xuất trong nước. Song lượng nhập khẩu từ Ấn Độ được đánh giá là không đáng kể, chỉ chiếm dưới 3% tổng lượng nhập khẩu.
Ngay sau đó, thị trường ghi nhận xu hướng dịch chuyển mạnh sang nhập khẩu thép HRC có khổ từ 1.900mm đến 2.000mm, tức vượt ranh giới áp thuế một cách vừa đủ để không bị điều chỉnh, nhưng vẫn giữ nguyên bản chất, mục đích sử dụng và kênh phân phối.
Được biết, thép cuộn cán nóng khổ rộng nhập khẩu từ Trung Quốc chủ yếu là các mác thép thông dụng, phổ biến (Q235B, Q355B, SAE 1006, SS400, A36…), được dùng sản xuất tôn, ống thép, kết cấu xây dựng, tương tự thép HRC thông thường.
Theo Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương), lượng thép khổ rộng nhập khẩu từ Trung Quốc đang tăng mạnh trong thời gian gần đây. Loại hàng hóa này không nằm trong phạm vi điều tra và áp thuế chống bán phá giá theo quyết định 460/QĐ-BCT ban hành tháng 2/2025.
Cơ quan này cũng nhìn nhận việc nhập khẩu hàng hóa khổ rộng có sự chênh lệch nhỏ so với hàng hoá thuộc phạm vi điều tra, về bản chất không khác biệt đáng kể so với các sản phẩm đang bị áp thuế, và hành vi này có dấu hiệu lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại.
Bộ Công Thương đã có văn bản gửi Cục Hải quan đề nghị tăng cường giám sát và kiểm tra kỹ lưỡng hoạt động nhập khẩu nhóm hàng thép HRC có khổ lớn hơn 1.880mm, nhằm ngăn chặn tình trạng gian lận và khai báo không trung thực.
Chuyên gia ngành thép nhận định, nếu tính theo mức thuế chống bán phá giá với thép cán nóng Trung Quốc đang áp dụng là 27,83% thì sản lượng nhập khẩu HRC khổ từ 1.900mm trở lên trong 6 tháng qua ước tính khoảng 90 triệu USD, tương đương 2.300 tỷ đồng.
Thúy Hà
