Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN lần thứ 10 (ADMM-10) diễn ra tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia ở Thủ đô Viêng-chăn (CHDCND Lào) ngày 25/5, với sự tham dự của Bộ trưởng, đại diện Bộ trưởng Quốc phòng 10 nước ASEAN và Tổng Thư ký ASEAN Lê Lương Minh đã kết thúc tốt đẹp. Đoàn đại biểu Quân sự cấp cao Việt Nam do Đại tướng Ngô Xuân Lịch, Uỷ viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân uỷ Trung ương, Bộ trưởng Quốc phòng dẫn dầu tham dự Hội nghị.
Quang cảnh hội nghị.
Tăng cường lòng tin
Báo cáo của Tổng Thư ký ASEAN Lê Lương Minh trình bày tại hội nghị về những diễn biến trong thời gian gần đây cho thấy các cơ chế do ASEAN giữ vai trò chủ đạo như ASEAN+1, ASEAN+3, ARF, ADMM+ tiếp tục phát huy tác dụng, là yếu tố quan trọng để duy trì môi trường hòa bình trong khu vực. Đặc biệt, cơ chế ADMM+ trở thành diễn đàn hợp tác thực chất ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương, góp phần duy trì sự ổn định trong khu vực. Theo Tổng Thư ký ASEAN Lê Lương Minh, các nước ASEAN tiếp tục phải đối mặt với những thách thức như chủ nghĩa khủng bố, cực đoan, tội phạm xuyên quốc gia, buôn người, tội phạm mạng… và cần phối hợp để vượt qua những thách thức này.
Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN thể hiện tinh thần đoàn kết.
Về tình hình Biển Đông, ASEAN tiếp tục làm việc với Trung Quốc trên tinh thần thực hiện DOC, tiến tới COC. ASEAN đã hoàn thành Tài liệu khái niệm về việc thiết lập đường dây liên lạc trực tiếp giữa các quan chức cấp cao ASEAN với phía Trung Quốc. Tổng Thư ký Lê Lương Minh cho rằng hiện vẫn còn khoảng cách lớn giữa những cam kết và các hành động thực tế, đòi hỏi ASEAN phải nỗ lực hơn nữa nhằm tăng cường lòng tin và đảm bảo giữ vai trò trung tâm của ASEAN trong việc giải quyết các vấn đề an ninh khu vực.
Tích cực, năng động hơn nữa trong hợp tác quốc phòng
Trong phần trao đổi về tình hình thế giới và khu vực tại hội nghị, Đại tướng Ngô Xuân Lịch đã có bài phát biểu quan trọng, cho rằng trong một thế giới ngày càng liên kết chặt chẽ và phụ thuộc lẫn nhau, Đông Nam Á nói chung và mỗi thành viên của ASEAN nói riêng không thể tách rời các vấn đề của thế giới và khu vực.
Đoàn đại biểu Quân sự Cấp cao Việt Nam do Đại tướng Ngô Xuân Lịch,
Bộ trưởng Bộ Quốc phòng làm trưởng đoàn tham dự hội nghị.
Đại tướng Ngô Xuân Lịch nêu rõ, gần đây, môi trường hòa bình, an ninh châu Á - Thái Bình Dương đã và đang chuyển biến vô cùng sâu sắc. Mặc dù hòa bình, hợp tác và phát triển vẫn là xu thế lớn, nhưng châu Á - Thái Bình Dương cũng đang phải đối mặt với nhiều nguy cơ, thách thức ngày càng phức tạp và vượt khỏi tầm kiểm soát của một quốc gia. Đại tướng Ngô Xuân Lịch đồng tình với những nhận định rằng khu vực châu Á - Thái Bình Dương đang phải đối phó với các thách thức, trong đó có thách thức có thể dẫn đến nguy cơ xung đột quân sự xuất phát từ các hành động đơn phương không tuân thủ chuẩn mực và luật pháp quốc tế và các cam kết khu vực, xâm hại đến lợi ích chính đáng của các quốc gia liên quan, ảnh hưởng đến an ninh, an toàn hàng hải, hàng không.
Đại tướng Ngô Xuân Lịch khẳng định Việt Nam ủng hộ và kiên trì chủ trương giải quyết bằng biện pháp hòa bình, tôn trọng các tiến trình ngoại giao, pháp lý trên cơ sở luật pháp quốc tế, cụ thể là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, tuân thủ nghiêm DOC, tiến tới xây dựng COC hiệu quả.
Gần đây, châu Á - Thái Bình Dương, nhất là Đông Nam Á đang phải đối mặt với nguy cơ chủ nghĩa khủng bố quốc tế. Cuộc chiến chống khủng bố hiện nay vượt ra khỏi khả năng của các quốc gia đơn lẻ, đòi hỏi phải có sự hợp tác chặt chẽ của tất cả các nước. Việt Nam ủng hộ và cam kết đóng góp tích cực vào nỗ lực hợp tác của cộng đồng quốc tế nhằm ngăn ngừa mọi hoạt động khủng bố cũng như hỗ trợ khủng bố dưới mọi hình thức.
Bên cạnh đó, các thách thức an ninh phi truyền thống, nhất là thảm họa thiên nhiên có xu hướng ngày càng tăng và diễn biến phức tạp. Thời gian vừa qua, không chỉ các quốc gia lưu vực sông Mê Công mà nhiều quốc gia Đông Nam Á đã phải hứng chịu hạn hán nghiêm trọng nhất trong nhiều thập kỷ qua, gây thiệt hại lớn về kinh tế và môi trường, làm xáo trộn cuộc sống của người dân, ảnh hưởng lớn đến sự ổn định và phát triển của các quốc gia. Tuy chưa thể chế ngự được thiên nhiên, nhưng các nước ASEAN có thể hợp tác để giảm nhẹ hậu quả của những thảm họa này. Điều đó đòi hỏi thiện chí và sự hợp tác thực tâm của các nước.
Nhấn mạnh vai trò quan trọng của ADMM và ADMM+ trong việc tạo nền tảng cho đối thoại, xây dựng lòng tin và hợp tác thực chất giữa lực lượng vũ trang các nước ASEAN và các nước đối tác, thu hút sự quan tâm ngày càng lớn của các quốc gia và tổ chức quốc tế, Đại tướng Ngô Xuân Lịch cho rằng sự hình thành Cộng đồng ASEAN và những diễn biến mới phức tạp trong thời gian qua đòi hỏi ASEAN cần phải tích cực, năng động hơn nữa thông qua việc tăng cường hợp tác quốc phòng, đặc biệt là hoàn thiện cơ chế để thu hút sự tham gia của các đối tác trong khi vẫn giữ được sự thống nhất và nguyên tắc đồng thuận của ASEAN.
Trên tinh thần đó, Đại tướng Ngô Xuân Lịch cam kết Việt Nam sẽ thực hiện nghiêm chỉnh và đầy đủ các thỏa thuận, cam kết đã đạt được trong tiến trình ADMM, ADMM+. Việt Nam hoan nghênh và ủng hộ tất cả các sáng kiến trong khuôn khổ này, vì hòa bình, ổn định và thịnh vượng của khu vực.
Thúc đẩy hợp tác quốc phòng vì một Cộng đồng ASEAN năng động
Đại tướng Ngô Xuân Lịch ký tuyên bố chung của hội nghị.
Chiều cùng ngày đã diễn ra lễ ký Tuyên bố chung của Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN về thúc đẩy hợp tác quốc phòng vì một Cộng đồng ASEAN năng động. Tuyên bố chung tái khẳng định vai trò và vị trí trung tâm của ASEAN là động lực chính trong hợp tác quốc phòng và an ninh với các nước “Mở rộng” trong một cấu trúc mở, minh bạch và dung nạp. Tuyên bố chung cũng hoan nghênh kết quả quan trọng của Hội nghị ADMM lần thứ 10 tổ chức tại Viêng-chăn (CHDCND Lào) với chủ đề “Thúc đẩy hợp tác quốc phòng vì một cộng đồng ASEAN năng động” nhằm củng cố một Cộng đồng đoàn kết, bền vững và thịnh vượng; Hoan nghênh những hoạt động có ý nghĩa được tổ chức để kỷ niệm 10 năm ngày thành lập ADMM; Nhấn mạnh cam kết của tất cả các bên trong việc thực thi đầy đủ và hiệu quả DOC, nguyên tắc 6 điểm của ASEAN trên Biển Đông và Tuyên bố chung tại Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN - Trung Quốc lần thứ 15 nhân kỷ niệm 10 năm DOC và tái khẳng định tầm quan trọng của việc tập trung hướng tới sớm đạt được COC.
Tăng cường đoàn kết, đồng thuận vì lợi ích chung
Quang cảnh cuộc gặp không chính thức giữa Bộ trưởng Quốc phòng
các nước ASEAN với Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc.
Ngay sau khi ADMM-10 kết thúc đã diễn ra cuộc gặp không chính thức giữa Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN với Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc. Tại cuộc gặp, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Thường Vạn Toàn đã đề nghị các nước ASEAN và Trung Quốc cần tăng cường hợp tác, thông qua các hoạt động tuần tra chung, chống khủng bố, diễn tập…
Phát biểu tại cuộc gặp, Đại tướng Ngô Xuân Lịch đánh giá cao ý nghĩa của cuộc gặp, cho đây là một hình thức cần thiết và hữu hiệu để ASEAN và đối tác chiến lược quan trọng của mình trong khu vực cùng trao đổi những vấn đề quan tâm, đặc biệt trong lĩnh vực quốc phòng, quân sự nhằm góp phần xây dựng và duy trì lòng tin, đưa ra những biện pháp để đối phó với những thách thức an ninh chung, tăng cường sự đoàn kết, đồng thuận của ASEAN cũng như sự gắn kết vì lợi ích chung giữa ASEAN và Trung Quốc, đóng góp tích cực cho việc duy trì hòa bình ổn định trong khu vực và trên thế giới.
Đại tướng Ngô Xuân Lịch khẳng định ASEAN luôn coi Trung Quốc là một trong những đối tác đặc biệt, quan trọng. Trên thực tế, hai bên đang triển khai thúc đẩy quan hệ hợp tác toàn diện trên nhiều lĩnh vực, từ chính trị, an ninh, kinh tế cho đến giao lưu văn hóa. Việt Nam đánh giá cao sự đóng góp của Trung Quốc trong tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN cũng như ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong khu vực, đặc biệt là sự đóng góp tích cực vào các cơ chế hợp tác quốc phòng do ASEAN đóng vai trò chủ đạo như ADMM+ và ARF trong thời gian qua. Tuy nhiên, sự hợp tác này vẫn chưa tương xứng với tiềm năng to lớn của hai bên.
Đại tướng Ngô Xuân Lịch nhấn mạnh, để thực hiện mục tiêu tăng cường hợp tác cả song phương lẫn đa phương giữa các quốc gia ASEAN với nhau cũng như giữa ASEAN với đối tác, trong đó có lĩnh vực quốc phòng, quân sự, coi đó là biện pháp để tạo môi trường hòa bình, ổn định, phát triển, hợp tác bình đẳng và “cùng thắng”, bên cạnh nỗ lực của ASEAN, còn đòi hỏi sự hỗ trợ, đóng góp của các đối tác bên ngoài ASEAN, đặc biệt là Trung Quốc. Đại tướng Ngô Xuân Lịch đã đưa ra hai đề xuất.
Thứ nhất, cần tăng cường duy trì trao đổi, tham vấn để chia sẻ thông tin qua nhiều hình thức, cả song phương và đa phương, tích cực nghiên cứu khả năng thiết lập đường dây liên lạc trực tiếp giữa Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN và Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc.
Thứ hai, tiếp tục thúc đẩy các biện pháp xây dựng lòng tin qua các hoạt động trên thực địa, đặc biệt là trên biển, trong đó đề xuất về việc mở rộng phạm vi áp dụng Bộ Quy tắc về tránh va chạm bất ngờ trên biển (CUES) cho tàu công vụ của ASEAN và Trung Quốc cũng như xây dựng một Bộ Quy tắc tương tự dành cho máy bay tại khu vực Biển Đông là rất đáng quan tâm; nếu được triển khai, điều này sẽ góp phần quan trọng vào giảm bớt nguy cơ có thể dẫn đến những tính toán sai lầm.
Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch gặp song phương
Bộ trưởng Quốc phòng Ma-lai-xi-a Hishammuddin Hussein.
Bên lề ADMM-10, chiều 25/5, Đại tướng Ngô Xuân Lịch đã có cuộc gặp song phương với Bộ trưởng Quốc phòng Ma-lai-xi-a Hishammuddin Hussein. Tại cuộc gặp, hai Bộ trưởng đã thảo luận về tình hình khu vực và mỗi nước, nhất trí hai Bộ quốc phòng cần tiếp tục các biện pháp nhằm đẩy mạnh quan hệ giữa quân đội hai nước, góp phần vào việc củng cố và tăng cường quan hệ hợp tác hữu nghị Việt Nam - Ma-lai-xi-a.
Tối 25/5, Bộ trưởng Quốc phòng CHDCND Lào, Thượng tướng Chăn-sạ-mỏn Xay-nhạ-lạt đã tổ chức chiêu đãi chính thức các đoàn đại biểu Quân sự Cấp cao các nước tham dự ADMM-10.
(Bqp.vn)
DỰ BÁO THỜI TIẾT
