Tổng thống Mỹ Donald Trump bắt tay Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen sau khi công bố thỏa thuận thương mại giữa Mỹ và EU, tại Turnberry, Scotland, ngày 27/7/2025. Ảnh: Reuters
Theo nội dung thỏa thuận, Mỹ sẽ áp mức thuế 15% lên phần lớn hàng hóa nhập khẩu từ EU, bao gồm cả ô tô. Đây là con số thấp hơn mức 30% mà ông Trump từng cảnh báo, nhưng vẫn cao hơn mức 10% mà phía EU kỳ vọng.
Tổng thống 27 nước EU cũng đồng ý sẽ mua 750 tỷ USD năng lượng từ Mỹ, đồng thời cam kết tăng thêm 600 tỷ USD đầu tư vào thị trường Mỹ so với hiện tại. Ngoài ra, ông Trump còn tiết lộ EU sẽ “mua thêm hàng trăm tỷ USD thiết bị quân sự” từ Mỹ, nhưng chưa đưa ra con số cụ thể.
“Đây là một thỏa thuận lớn, rất mạnh mẽ. Có lẽ là thỏa thuận lớn nhất trong số tất cả”, ông Trump phát biểu cùng Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen tại Turnberry, Scotland.
“Một thỏa thuận tốt, rất lớn và đã trải qua đàm phán đầy cam go”, bà von der Leyen nhấn mạnh.
Bà von der Leyen cho biết, một số sản phẩm như máy bay và linh kiện, một số hóa chất và dược phẩm sẽ được miễn thuế. Đáng chú ý, mức thuế mới 15% sẽ không cộng thêm vào các loại thuế đã có hiệu lực trước đó.
Trước cuộc gặp, ông Trump thừa nhận khả năng đạt thỏa thuận chỉ là “50-50”. Trong khi đó, phía Brussels đã chuẩn bị cho kịch bản "no-deal" với gói thuế đối kháng nhằm vào hàng hóa Mỹ, thậm chí cân nhắc kích hoạt “Công cụ Chống cưỡng ép thương mại” – được ví như “vũ khí hạt nhân” trong đàm phán thương mại của EU.
Các nhà lãnh đạo châu Âu nhanh chóng bày tỏ sự hoan nghênh trước việc tránh được một cuộc chiến thương mại xuyên Đại Tây Dương, song vẫn bày tỏ lo ngại về mức thuế mới.
Thủ tướng Ireland Micheál Martin cho biết thỏa thuận “mang lại sự rõ ràng và ổn định” cho quan hệ thương mại EU – Mỹ. Tuy nhiên, ông thừa nhận mức thuế cao hơn sẽ “gây khó khăn và tốn kém hơn” cho doanh nghiệp.
Thủ tướng Đức Friedrich Merz đặc biệt hoan nghênh thỏa thuận, khi mức thuế đối với ô tô giảm từ 27,5% xuống 15%, giúp “giảm đáng kể nguy cơ đổ vỡ với ngành công nghiệp xuất khẩu chủ lực của Đức”.
Thủ tướng Hà Lan Dick Schoof chia sẻ trên X rằng: “Không có thuế thì tốt hơn, nhưng đây là thỏa thuận tốt nhất có thể trong tình hình hiện nay”.
Thủ tướng Italy Giorgia Meloni cũng đánh giá thỏa thuận đã giúp “tránh va chạm trực tiếp giữa hai bờ Đại Tây Dương”, và coi mức thuế 15% là “có thể chấp nhận được, nếu không cộng dồn thêm với các mức thuế cũ”.
Theo Hội đồng châu Âu, giá trị thương mại hàng hóa và dịch vụ giữa EU và Mỹ trong năm 2024 đạt khoảng 1.680 tỷ euro (tương đương 1.970 tỷ USD). EU hiện có thặng dư thương mại hàng hóa, nhưng lại thâm hụt về dịch vụ, dẫn đến thặng dư tổng thể khoảng 50 tỷ euro với Mỹ.
Anh Mai
