Trong những năm 1957 - 1958, ông hoạt động đội thiếu niên tiền phong ở Bắc Thái; năm 1959 - 1960 ông chuyển về Sơn Tây học và tích cực tham gia hoạt động đội và là đội trưởng thiếu niên tiền phong. Năm 1961 - 1962, ông về nông thôn sản xuất vẫn tham gia hoạt động đội thiếu niên ở Thúy Lai, được kết nạp Đoàn thanh niên ngày 24/9/1961. Sau đó, ông theo học ở trường Sư phạm Trung học Sơn Tây, tham gia công tác Đoàn, làm phân đoàn trưởng và giữ cương vị là lớp phó phụ trách lao động. Năm 1964 - 1969, ông là giáo viên cấp 1, 2 ở Hà Tây. Ông được kết nạp Đảng ngày 1/8/1968, lúc ông 24 tuổi.
Khi nhận xét về Nguyễn Việt Anh, Ban xét duyệt thẩm tra lý lịch gồm Chủ tịch Ủy ban hành chính, Bí thư Đảng ủy và Phó Bí thư Đảng ủy xã Phú Kim, Chủ tịch Ủy ban hành chính xã Phú Kim viết: “Đối tượng này về chính trị tương đối tốt và cơ bản, gia đình có bố và hai anh chị và bản thân đều là đảng viên cả, nếu tuyển lựa có thể giao công việc quan trọng được”. Ngày 28/01/1969, Nguyễn Việt Anh làm đơn tình nguyện được đi vào chiến trường B, ông viết: “Với yêu cầu cách mạng hiện tại, miền Nam trong những năm qua đã và đang liên tiếp chiến thắng đế quốc Mỹ xâm lược trên khắp mọi chiến trường từ thành thị đến nông thôn. Tin đó hàng ngày hàng giờ đang tới tấp bay về như én mùa Xuân. Hơn thế nữa tình hình miền Nam hiện nay đang đòi hỏi mỗi người chúng ta ở hậu phương lớn miền Bắc phải đóng góp thật nhiều, sát cánh cùng nhân dân miền Nam tiêu diệt hoàn toàn đế quốc Mỹ và tay sai xâm lược tiến tới thống nhất nước nhà.
Song song với nhiệm vụ cách mạng tiêu diệt Mỹ và tay sai thì nhiệm vụ cách mạng văn hóa tư tưởng cũng là một vấn đề vô cùng quan trọng để mong chóng đưa nền văn hóa và trình độ nhân dân tiến kịp miền Bắc. Với những yêu cầu cách mạng trên: Tôi một giáo viên, một đảng viên hơn lúc nào hết cũng phải đem hết sức mình cống hiến chung cho dân tộc, góp phần nhỏ bé của mình vào công cuộc kháng chiến chống Mỹ của dân tộc đến thắng lợi.
Vậy nay tôi tình nguyện viết đơn đề nghị cấp trên xét duyệt cho tôi được đứng vào hàng ngũ của những đồng chí đi làm nhiệm vụ ở chiến trường B. Tôi xin hứa sẽ làm tròn nhiệm vụ mà Đảng và cấp trên giao.”
Giấy tờ trong hồ sơ cán bộ đi B của Nguyễn Việt Anh
Những dòng chữ viết nắn nót, ngay ngắn, giản dị, chân thật, trên trang giấy đã ngả màu theo thời gian ấy chứa đựng bao tâm huyết, nguyện vọng, khát khao của ông và cũng là của rất nhiều những thanh niên, những người con ưu tú của dân tộc. Tinh thần yêu nước, ý chí xả thân ấy mãi là hành trang cho các thế hệ thanh niên hôm nay và mai sau.