Tốc độ:
1x
Đến năm 2027, thành phố đặt mục tiêu khởi công đồng loạt 9 tuyến còn lại, tiến tới hoàn thành toàn bộ 555km vào năm 2030
Sau khi Quốc hội thông qua Nghị quyết 188 vào tháng 2/2025 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển mạng lưới đường sắt đô thị TP.HCM, thành phố đã thành lập Ban chỉ đạo phát triển mạng lưới đường sắt đô thị, do Bí thư Thành ủy làm Trưởng ban, với mục tiêu hoàn thành 355km metro giai đoạn đầu.
Bên cạnh đó, HĐND TP.HCM cũng đã ban hành Nghị quyết 38, trao thêm thẩm quyền cho thành phố trong việc thẩm định, phê duyệt các phân khu phát triển đô thị định hướng giao thông công cộng (TOD), đồng thời bố trí vốn chuẩn bị đầu tư và giao Ban Quản lý đường sắt đô thị triển khai các nhiệm vụ liên quan.
UBND TP.HCM cũng đã ban hành kế hoạch chi tiết triển khai Nghị quyết 188, với 7 nhóm công việc và hơn 60 đầu việc cụ thể. Thành phố xác định sẽ tập trung đầu tư cho 7 tuyến metro theo quy hoạch (từ số 1 đến số 7), đồng thời đẩy nhanh chuẩn bị cho 2 tuyến số 1 và số 2 đang triển khai dở dang.
Một trong những điểm nổi bật của Nghị quyết 188 là cho phép TP.HCM áp dụng cơ chế đặc thù để rút ngắn thủ tục hành chính, đẩy nhanh tiến độ.
Ví dụ, dự án metro số 1 được điều chỉnh quy trình, bỏ qua thủ tục thẩm định một số bước, giúp rút ngắn ít nhất 3 tháng so với trước. Đối với metro số 2, thành phố được phép chỉ định tư vấn thay vì phải đấu thầu, qua đó tiết kiệm ít nhất 12 tháng. Thậm chí, việc không phải lập và thẩm định quyết định chủ trương đầu tư dự án có thể giúp rút ngắn tới 3 năm hoặc hơn.
Ngoài ra, Nghị quyết còn mở ra cơ chế huy động vốn linh hoạt, chuyển giao công nghệ và hợp tác quốc tế. Đây được xem là “chìa khóa” để TP.HCM huy động nguồn lực lớn, đồng thời tiếp cận những giải pháp tiên tiến nhằm đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng công trình.
Theo kế hoạch, TP.HCM phấn đấu khởi công tuyến metro số 2 vào cuối năm 2025. Đến năm 2027, thành phố đặt mục tiêu khởi công đồng loạt 9 tuyến còn lại, tiến tới hoàn thành toàn bộ 555km vào năm 2030.
Khi hệ thống metro này đi vào vận hành, dự kiến đến năm 2025, đường sắt đô thị có thể đáp ứng 30-40% nhu cầu đi lại bằng phương tiện công cộng của người dân. Xa hơn, sau năm 2045, con số này có thể đạt 40-60%, góp phần giảm ùn tắc giao thông, cải thiện chất lượng không khí và nâng tầm diện mạo đô thị.
Không chỉ dừng lại trong ranh giới TPHCM hiện hữu, kế hoạch phát triển metro còn gắn liền với lộ trình sáp nhập địa giới hành chính TP.HCM với Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu. Khi quá trình này hoàn tất, khu vực TP.HCM (mới) sẽ có mạng lưới đường sắt đô thị tổng cộng 1.012km.
Trong đó, TP.HCM đảm nhận 582km, Bình Dương có 12 tuyến với tổng chiều dài 305km, còn Bà Rịa – Vũng Tàu sở hữu 3 tuyến dài khoảng 150km. Chưa kể các tuyến bổ sung đang trong quá trình nghiên cứu, hứa hẹn đưa khu vực trở thành trung tâm giao thông công cộng hiện đại, quy mô lớn bậc nhất cả nước.
Việc đồng loạt khởi công 9 tuyến metro vào năm 2027 không chỉ là cú hích hạ tầng mà còn được kỳ vọng sẽ tạo ra những thay đổi sâu rộng về đô thị và kinh tế. Các khu vực dọc tuyến metro, nhất là các điểm nút TOD, sẽ thu hút mạnh mẽ dòng vốn đầu tư, hình thành các khu đô thị mới, trung tâm thương mại và dịch vụ sầm uất.
Bảo Minh
