Bệnh viện 175: Lần đầu tiên phẫu thuật mở lồng ngực cấp cứu trên đảo Trường Sa
Tốc độ:1x
(QK7 Online) - Ngày 12/11, thông tin từ Bệnh viện Quân y 175 cho biết, đơn vị đã phối hợp với Bệnh xá đảo Trường Sa thực hiện ca phẫu thuật mở ngực khẩn cấp, cứu sống thợ lặn nguy kịch giữa biển.
Một ca cấp cứu xuyên đêm, xuyên ngày (10 và 11/11/2025) vừa diễn ra tại quần đảo Trường Sa đã tiếp nối và khẳng định năng lực ứng cứu đường không đặc biệt của Bệnh viện Quân y 175. Đây là một ca cấp cứu đặc biệt so với các lần vận chuyển trước, và cũng là ca đại phẫu đầu tiên mở khoang lồng ngực ngay tại Bệnh xá đảo Trường Sa.
Mệnh lệnh khẩn trương nơi trùng khơi
Khoảng 14 giờ ngày 9/11, anh H.N.Kh (sinh năm 1990, quê xã Tam Hải, TP. Đà Nẵng) - một công nhân đang lặn sâu khoảng 11 mét tại khu vực Trường Sa, bất ngờ xuất hiện đau ngực trái và khó thở dữ dội. Bệnh nhân được đưa vào Bệnh xá đảo Trường Sa Lớn lúc 0 giờ 45 ngày 10/11 trong tình trạng tỉnh nhưng mạch nhanh, huyết áp tụt.
Kết quả chụp X-quang cho thấy bệnh nhân bị tràn dịch, tràn khí khoang màng phổi trái lượng nhiều. Sau khi phẫu thuật dẫn lưu, lượng dịch đỏ ra tới 1.400 ml, bệnh nhân bắt đầu có dấu hiệu sốc mất máu, nguy cơ tử vong cao.
Ngay lập tức, trong đêm tối và sự cách trở của biển cả, hệ thống Telemedicine (y học từ xa) đã được kích hoạt, kết nối bệnh xá với Bệnh viện Quân y 175, mở ra hành trình cấp cứu đặc biệt xuyên biển.
Các bác sĩ thực hiện cuộc đại phẫu khẩn cấp cứu người bệnh giữa đảo xa. Ảnh: CTV
Dưới sự hướng dẫn của các chuyên gia từ đất liền, đội ngũ y bác sĩ trên đảo hồi sức tích cực và đã huy động được tổng cộng 1.750 ml máu toàn phần từ các chiến sĩ tự nguyện trên đảo. Lượng máu quý giá này đã duy trì tuần hoàn, cứu bệnh nhân qua giai đoạn sốc và kéo dài "thời gian vàng".
Sau hội chẩn trực tuyến lúc 7 giờ sáng 10/11, các bác sĩ kết luận bệnh nhân sốc mất máu do tràn máu - tràn khí màng phổi trái, nghi tổn thương nhu mô phổi do thay đổi áp lực khi lặn sâu, tiên lượng rất nặng.
Ban Giám đốc Bệnh viện Quân y 175 đã quyết định cử tổ phẫu thuật - gây mê hồi sức phối hợp tổ cấp cứu đường không ra đảo, mang theo toàn bộ dụng cụ mổ phổi, stapler và vật tư gây mê - hồi sức cần thiết. Trung tá, bác sĩ Phạm Trường Thanh làm tổ trưởng, cùng Thiếu tá, bác sĩ Nguyễn Việt Cường (khoa Phẫu thuật lồng ngực) làm tổ phó và là phẫu thuật viên chính cùng 6 bác sĩ chuyên khoa Hồi sức tích cực chống độc, Gây mê hồi sức, Phẫu thuật lồng ngực lên đường thực hiện nhiệm vụ.
Đại phẫu giữa đảo xa
Lúc 14 giờ 12 phút ngày 10/11, trực thăng EC225 số hiệu VN-8622 của Binh đoàn 18 cất cánh từ Tân Sơn Nhất, mang theo một lượng lớn dụng cụ y tế chuyên dụng: dụng cụ mổ phổi, stapler, vật tư gây mê - hồi sức, sẵn sàng cho mọi tình huống xử trí tại chỗ.
Thiếu tá, bác sĩ Nguyễn Việt Cường, phẫu thuật viên chính chia sẻ về khó khăn ngay từ khâu chuẩn bị: Kíp chúng tôi đi ra ngoài đảo bằng trực thăng, khó khăn lớn nhất là ngoài đảo trang thiết bị không có đầy đủ, nên chúng tôi phải mang toàn bộ dụng cụ phẫu thuật mở, cắt phổi, stapler và vật tư kèm theo, vận chuyển nhiều kiện hàng. Chúng tôi đã xác định ngay từ đầu ra đảo là phải phẫu thuật tại chỗ, vì nếu không, bệnh nhân không thể đảm bảo vận chuyển về đất liền được.
Lúc 17 giờ 45 phút cùng ngày, trực thăng VN-8622 đã tiếp cận đặc khu Trường Sa. Các bác sĩ ngay lập tức đánh giá lại tình trạng bệnh nhân và nhận thấy tổng lượng máu dẫn lưu màng phổi đã tăng lên khủng khiếp, đạt mức 3.100ml. Bệnh nhân suy kiệt nhanh chóng, mạch yếu dần. Không còn thời gian để chờ đợi. Ca phẫu thuật mở ngực khẩn cấp đã được tiến hành ngay tại phòng mổ dã chiến của đảo, bắt đầu lúc 20 giờ.
Khi mở ngực, ê kíp phát hiện máu chảy từ nhánh động mạch dây chằng đỉnh phổi phải, kèm theo nhiều kén khí đã vỡ, ước tính tổng lượng máu mất lên tới khoảng 3,6 lít. Kén khí bị vỡ do thay đổi áp lực khi lặn sâu 11 mét đã gây ra tràn khí và tràn máu màng phổi.
Dù cách nhau hơn 400 km biển trời, suốt gần hai giờ phẫu thuật, các chuyên gia đầu ngành Bệnh viện Quân y 175 đã giám sát và chỉ đạo chuyên môn trực tiếp qua hệ thống Telemedicine. Ê kíp phẫu thuật đã khống chế được chảy máu, cắt bỏ kén khí bằng kỹ thuật khâu - cắt phổi vốn chỉ thực hiện ở tuyến trung ương.
“Lúc 21 giờ 45 phút, ngày 10/11, ca mổ lịch sử hoàn tất. Bệnh nhân được dẫn lưu khoang màng phổi, sinh hiệu ổn định, và sẵn sàng cho hành trình vận chuyển khẩn cấp về Bệnh viện Quân y 175 để tiếp tục điều trị chuyên sâu”, Trung tá, bác sĩ Phạm Trường Thanh thông tin.
Sau phẫu thuật, bệnh nhân được trực thăng chuyển cấp cứu về đất liền. Ảnh: CTV
Chặng đường về đất liền: Thử thách áp suất không khí
Hành trình cấp cứu đặc biệt bước vào giai đoạn hết sức hiểm nguy. Lúc 23 giờ cùng ngày, trực thăng cất cánh, đưa bệnh nhân trở về đất liền.
Trong suốt chuyến bay đêm kéo dài hơn ba giờ, hai bác sĩ đã túc trực bên cạnh bệnh nhân, liên tục theo dõi chỉ số sinh tồn, truyền dịch và thở oxy, đảm bảo an toàn tối đa.
Quá trình vận chuyển đường không tiềm ẩn một nguy cơ rất lớn: tràn khí - tràn máu màng phổi có thể tiếp diễn do sự thay đổi áp suất khi máy bay lên cao. Nếu không kiểm soát tốt, lượng khí và máu tăng lên sẽ gây chèn ép phổi và tim, đe dọa trực tiếp đến tính mạng bệnh nhân.
Trung tá, bác sĩ Nguyễn Trường Thanh chia sẻ: Nhờ kinh nghiệm qua nhiều lần vận chuyển bệnh nhân trong điều kiện đặc biệt nguy hiểm, chúng tôi duy trì thở máy, chống sốc, an thần liên tục suốt hành trình. Mọi thông số sinh tồn được theo dõi chặt chẽ từng phút, đảm bảo bàn giao bệnh nhân an toàn tại Bệnh viện Quân y 175 lúc 1 giờ 45 phút sáng 11/11, để tiếp tục điều trị chuyên sâu.
Hiện người bệnh đang được các bác sĩ theo dõi, điều trị tích cực tại Bệnh viện Quân y 175. Ảnh: CTV
Đại tá, Tiến sĩ, Bác sĩ Phan Đình Mừng, Phó Giám đốc Bệnh viện Quân y 175 nhấn mạnh: Ca cấp cứu này là một tình huống đặc biệt trong tổng số 82 ca vận chuyển khẩn cấp bằng trực thăng mà Bệnh viện Quân y 175 đã thực hiện. Thành công này không chỉ là một chiến công về kỹ thuật, mà còn là biểu tượng của tinh thần nhân ái và trách nhiệm của người lính, người thầy thuốc. Việc quyết định đưa tổ cấp cứu và phẫu thuật gây mê hồi sức ra đảo là quyết định khó khăn nhưng cần thiết. Thành công này chứng minh năng lực y học hàng không quân sự Việt Nam đã tiếp cận trình độ quốc tế, sẵn sàng ứng cứu mọi tình huống y tế khẩn cấp, giúp bộ đội và ngư dân yên tâm bám biển, bám ngư trường, góp phần giữ vững chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc.