Tốc độ:
1x
(QK7 Online) - Trận Đại sứ quán Mỹ, đường Hàm Nghi, quận 1, thành phố Sài Gòn - Gia Định (nay là Thành phố Hồ Chí Minh) do Đội biệt động 21, Đoàn F100, Quân khu Sài Gòn - Gia Định tập kích Quân Mỹ (30/3/1965).
Trụ sở Đại sứ quán Mỹ là một tòa nhà 5 tầng kiên cố, nằm ở đông nam giao lộ Hàm Nghi - Võ Di Nguy (nay là giao lộ đường Hàm Nghi - Hồ Tùng Mậu). Phía trước cổng chính đường Hàm Nghi và bên hông đường Võ Di Nguy, có hai vọng gác kết hợp giữa quân cảnh Mỹ và cảnh sát ngụy, thường xuyên túc trực suốt đêm ngày kiểm soát, ngăn cấm người và các loại xe cơ giới dừng đậu ở xung quanh tòa nhà. Để đối phó với cách đánh áp sát, bất ngờ của biệt động, Mỹ - ngụy còn bố trí một rào chắn dã chiến ngăn phía hông đường Võ Di Nguy nhằm phòng tránh các phương tiện giao thông của ta bất ngờ cặp sát bờ tường đánh mìn hoặc tiến công. Phía trong tòa nhà địch bố trí 1 trung đội quân cảnh Mỹ trực tiếp kiểm soát người ra vào và sẵn sàng ứng phó khi có tình huống xảy ra. Ngoài lực lượng bảo vệ trực tiếp tại Đại sứ quán Mỹ, ngụy còn bố trí mạng lưới thám báo, mật vụ trà trộn vào khu dân cư xung quanh để phát hiện lực lượng của ta từ xa đột nhập vào khu vực Đại sứ quán Mỹ.
Thực hiện chỉ thị của Bộ Tư lệnh Miền giao tổ chức lực lượng biệt động tiến công Đại sứ quán Mỹ tại Sài Gòn, đánh đòn phủ đầu vào quân xâm lược, khẳng định quyết tâm đánh Mỹ và thắng Mỹ, Quân khu Sài Gòn - Gia Định giao nhiệm vụ quan trọng, mang ý nghĩa chính trị to lớn tập kích Đại sứ quán Mỹ cho Đội biệt động 21 (đơn vị đã thực hiện thành công trận đánh cư xá Brink ngày 24/12/1964).
Sau nhiều ngày cải trang nghiên cứu mục tiêu, kết hợp báo cáo của cơ sở mật, Ban chỉ huy Đội biệt động 21 đã hình thành cách đánh vào Đại sứ quán Mỹ. Phương án chiến đấu của đội sử dụng 5 cán bộ, chiến sĩ do Nguyễn Thanh Xuân (Bảy Bê) chỉ huy, trang bị gọn nhẹ, chia thành hai bộ phận, bộ phận thứ nhất trinh sát dẫn đường, bảo vệ cho bộ phận thứ hai dùng xe ô tô mang 150kg thuốc nổ đi sau bất ngờ diệt lính địch canh gác ở đường Võ Di Nguy lao xe vào hông tòa nhà điểm hỏa đánh sập tòa Đại sứ.
Toàn bộ công tác chuẩn bị cho trận đánh được đội chuẩn bị bí mật trong thời gian 2 tháng. Khó khăn nhất là công tác vận chuyển thuốc nổ từ căn cứ Củ Chi vào nội đô. Được sự giúp đỡ của cơ sở cách mạng (ông Tư Sao), một chủ cơ sở sản xuất cao su, ta đã đưa được đủ lượng thuốc nổ và vũ khí vào khu vực tập kết.
Ngày 28/3/1965, chỉ huy Đội biệt động 21 báo cáo quyết tâm chiến đấu trước Bộ Tư lệnh Quân khu, kế hoạch được phê duyệt. Theo kế hoạch trận đánh được thực hiện vào ngày 30/3/1965, khi Đại sứ Mỹ họp với các quan chức cao cấp Sài Gòn để chỉ đạo chiến tranh chống phá cách mạng. Thời gian tiến công vào lúc 9 giờ sáng khi cuộc họp tiến hành.
8 giờ 30 phút ngày 30/3/1965, Đội 21 tập trung tại quán cà phê Văn Hoa - 85 Trần Quang Khải, kiểm tra công tác chuẩn bị và hiệp đồng lần cuối. 9 giờ 40 phút, tổ bảo vệ dẫn đường mới xuất kích do chiếc ô tô chở thuốc nổ của tổ thứ hai không nổ máy. Sau 40 phút khắc phục xong chiếc ô tô, toàn đội tiếp tục thực hiện theo phương án. Ba đội viên: Nguyễn Văn Nông, Trần Văn Thế, Nguyễn Văn Hai (Tư Việt) đi xe gắn máy trước 50m, xe ô tô chở thuốc nổ do Nguyễn Thanh Xuân lái đi thứ tư, phía sau xe anh là nữ chiến sĩ Trần Thị Nguyệt làm nhiệm vụ bảo vệ. Đội hình chiến đấu của ta tiến về mục tiêu an toàn. Nhưng đến ngã ba Phú Kiệt - Võ Di Nguy, đèn tín hiệu giao thông bật đỏ làm cắt đội hình chiến đấu thành hai đoạn. Ngay khi đội hình bị tách làm hai, Nguyễn Thanh Xuân lập tức bấm kíp nổ hẹn giờ 15 phút. Bộ phận dẫn đường vượt qua ngã ba đường, Nguyễn Văn Hai chờ xe đến gần điểm gác của tên cảnh sát gác đường và quân cảnh Mỹ vờ mua thuốc lá hút. Khi xe của Nguyễn Thanh Xuân vừa lao đến vạch ranh giới đường cấm của tòa Đại sứ Mỹ thì Nguyễn Văn Hai nổ súng diệt 2 tên quân cảnh Mỹ. Chớp thời cơ, Nguyễn Thanh Xuân điểm hỏa kíp nổ sau một phút, gài số cho xe tông qua rào chắn lao vào hông tòa nhà. Anh nhảy ra khỏi xe ô tô, 2 tên cảnh sát ngụy lao đến, Nguyễn Thanh Xuân nổ súng diệt 1 tên, bắn 1 tên bị thương, anh chạy ngược ra đường gặp một chiếc taxi, yêu cầu tài xế chở vọt về hướng chợ Bến Thành. Cùng lúc này, một tiếng nổ long trời đánh sập một góc Đại sứ quán Mỹ. Đội viên Nguyễn Văn Hai thừa lúc địch hoảng loạn dùng xe máy chạy về đường Phó Đức Chính, địch đuổi theo, anh ném lựu đạn về phía chúng nhưng lựu đạn không nổ, đến ngã ba Lê Văn Sâm - Lý Công Kiều cách rạp hát Kim Châu 20m, đồng chí bị địch bắn trọng thương và bị bắt.
Kết quả: Ta phá sập 3 tầng lầu Đại sứ quán Mỹ, 2 tầng trên cũng bị thiệt hại. Diệt và làm bị thương 100 tên địch, trong đó có phó Đại sứ Mỹ là Aillexis Johnson.
Trận đánh Đại sứ quán Mỹ gây bàng hoàng cho chính quyền Mỹ và ngụy quyền Sài Gòn, làm chấn động dư luận trong nước và quốc tế. Trận đánh có tác dụng cổ vũ to lớn quyết tâm đánh Mỹ của quân và dân cả nước ta trong những ngày đầu Mỹ ào ạt đưa quân xâm lược vào chiến trường miền Nam và đánh phá bằng không quân ra miền Bắc.
Thắng lợi của trận đánh thể hiện ý chí quyết tâm chiến đấu kiên cường, dũng cảm của các đội viên Đội biệt động 21 và sự chỉ đạo chính xác, kịp thời của Đảng ủy - Chỉ huy Quân khu Sài Gòn - Gia Định. Trận đánh đã để lại nhiều kinh nghiệm trong chiến đấu của lực lượng biệt động cho các đơn vị vận dụng đánh địch trong những năm tiếp theo.
Trường Giang, Nguyệt Phương, Phú Thành
Trích sách “400 Trận đánh của LLVT Quân khu 7 (1945 - 1989)”
.jpg)
