
Quân đội Nhân dân Việt Nam đã trải qua 73 năm (1944 – 2017) chiến đấu và xây dựng, là tổ chức vũ trang do lãnh tụ Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam tổ chức, giáo dục và rèn luyện, là công cụ sắc bén của Đảng và Nhà nước ta trong sự nghiệp đấu tranh chống thực dân, phát xít giành độc lập dân tộc, kháng chiến chống đế quốc xâm lược và bảo vệ công cuộc xây dựng xã hội chủ nghĩa trong thời kỳ hiện nay. Đội quân đó được tôi luyện trong đấu tranh cách mạng và thực tế chiến trường, trưởng thành một cách vững chắc và nhanh chóng, có thời kỳ trưởng thành vượt bậc. Quân đội Nhân dân Việt Nam có những điểm đặc thù của một quân đội cách mạng kiểu mới: Ngay từ khi mới ra đời đã mang bản chất của giai cấp công nhân; đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp, tuyệt đối về mọi mặt của Đảng Cộng sản Việt Nam; chiến đấu nhằm thực hiện lý tưởng cao quý độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; một lòng vì nhân dân phục vụ. Đây chính là những thành tố tạo sức mạnh của Quân đội ta, Đội quân anh hùng của dân tộc anh hùng.
Ngày 22/12/1964, trong Lễ kỷ niệm 20 năm thành lập Quân đội nhân dân tại Hà Nội, Chủ tịch Hồ Chí Minh phát biểu: “Quân đội ta anh dũng trong kháng chiến mà cũng anh dũng trong hòa bình. Quân đội ta có sức mạnh vô địch, vì nó là một Quân đội nhân dân do Đảng ta xây dựng, Đảng ta lãnh đạo và giáo dục. Cán bộ và chiến sĩ phải luôn luôn khiêm tốn, luôn luôn cố gắng hơn nữa. Phải phát huy bản chất và truyền thống cách mạng”. Đặc biệt lời khen ngợi sau đây của Bác được mọi thế hệ cán bộ, chiến sĩ trân trọng như một vinh dự lớn, trở thành truyền thống tốt đẹp của Quân đội: “Quân đội ta trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội. Nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”.
Quân đội ta trung với Đảng thể hiện ở việc thực hiện nghiêm chỉnh mọi đường lối, chủ trương do Đảng ta đề ra, nhất là đường lối quân sự, đường lối tổ chức, đường lối quốc phòng toàn dân. Kiên quyết bảo vệ Đảng bảo vệ chế độ, bảo vệ Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; luôn luôn đề cao cảnh giác sẵn sàng chiến đấu, không bị bất ngờ trong bất cứ tình huống nào.
Hiếu với dân là phẩm chất nổi trội của Quân đội ta trên cơ sở tự xác định Quân đội từ Nhân dân mà ra, do Nhân dân đùm bọc nuôi dưỡng, chiến đấu vì hạnh phúc của Nhân dân, được Nhân dân hết lòng giúp đỡ, kề vai sát cánh trong chiến đấu và công tác. Đại tướng Võ Nguyên Giáp, người anh cả của Quân đội ta, đã nói: “Tinh thần đoàn kết chiến đấu của quân và dân ta, dưới sự lãnh đạo của Đảng, là yếu tố quyết định thắng lợi.
Trung với Đảng, hiếu với dân là hai phẩm chất thống nhất, không nên và không thể tách biệt. Bởi lòng trung thành với Đảng biểu hiện ở sự hiếu với dân, lòng hiếu với dân biểu hiện ở sự trung thành với Đảng.
Nói trung với Đảng, hiếu với dân là truyền thống cực kỳ quý giá của Quân đội nhân dân Việt Nam là dựa vào thực tế để đánh giá, hoàn toàn không phải suy luận chủ quan. Trên thế giới cho đến nay chưa có Quân đội của nước nào có được truyền thống tốt đẹp đó. Đó là động lực mạnh mẽ để Quân đội ta phấn đấu ngày càng vững mạnh, về mọi mặt có sức chiến đấu cao, là Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chung của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân là: “Bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, bảo vệ Đảng, Nhà nước, Nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa, giữ vững hòa bình ổn định chính trị, bảo đảm an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội, chủ động ngăn chặn làm thất bại mọi âm mưu và hành động chống phá của các thế lực thù địch đối với sự nghiệp cách mạng của Nhân dân ta”.