Tốc độ:
1x
Thời điểm gần đến Tết là thời điểm mỗi con người nhìn lại chặng đường một năm qua, có những thành công, có những công việc chưa được hoàn thành và cũng có nhiều những dự định cho hành trình một năm mới. Đối với Thượng tướng - Viện sĩ Nguyễn Huy Hiệu vẫn một cái tết ấm áp khi đã đồng hành tri ân đồng đội, chia sẻ với những chiến sĩ như hoạt động bao năm ông vẫn làm, nhưng Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu vẫn nhớ về một cái Tết đặc biệt trong đời binh nghiệp của mình
Trong đời binh nghiệp của mình, Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu có rất nhiều ký ức, có những ký ức trong chiến tranh khốc liệt hướng tới giải phóng hoàn toàn Miền Nam thống nhất đất nước, nhưng cũng có những ký ức ngay ở thời bình, thời điểm mà có lẽ ai cũng nghĩ sẽ không còn tiếng súng.
Nhưng vẫn có những thời điểm giữa thời bình, tiếng súng vẫn vang lên, vẫn tàn khốc, vẫn đau thương.
Và dòng ký ức ấy gợi về những ngày Tết khi Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu về Vị Xuyên - Hà Giang năm 1987. Thời điểm Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu là Phó Tư lệnh Thứ nhất Quân đoàn 1. Khi cả đất nước chuẩn bị kỷ niệm 20 năm Tết Mậu Thân, những vần thơ trong bài thơ chúc tết của Bác Hồ vẫn vang vọng trong ký ức toàn dân:
Xuân này hơn hẳn mấy xuân qua
Thắng trận tin vui khắp nước nhà
Nam Bắc thi đua đánh giặc Mỹ
Tiến lên! Toàn thắng ắt về ta
Sau khi dự kỷ niệm tại Hội trường Ba Đình - Hà Nội, Tướng Hiệu được Đại tướng Đoàn Khuê - Bộ trưởng Bộ Quốc phòng cử dẫn đầu đoàn các tổ chức đoàn thể lên thăm và chúc tết cán bộ, chiến sĩ đang làm nhiệm vụ ở Vị Xuyên - Hà Giang.
Đoàn đi có 3 xe, hành quân từ Hà Nội lên tới Vị Xuyên, Hà Giang, thời điểm đó đối phương bắn rất dữ ở trục đường từ Hà Giang qua Làng Binh lên Cóc Nghè, cao điểm 812 Sở chỉ huy Sư đoàn 312 Quân đoàn 1.
Trong đời binh nghiệp của mình, Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu có rất nhiều ký ức, có những ký ức trong chiến tranh khốc liệt hướng tới giải phóng hoàn toàn Miền Nam thống nhất đất nước, nhưng cũng có những ký ức ngay ở thời bình, thời điểm mà có lẽ ai cũng nghĩ sẽ không còn tiếng súng.
Nhưng vẫn có những thời điểm giữa thời bình, tiếng súng vẫn vang lên, vẫn tàn khốc, vẫn đau thương.
Và dòng ký ức ấy gợi về những ngày Tết khi Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu về Vị Xuyên - Hà Giang năm 1987. Thời điểm Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu là Phó Tư lệnh Thứ nhất Quân đoàn 1. Khi cả đất nước chuẩn bị kỷ niệm 20 năm Tết Mậu Thân, những vần thơ trong bài thơ chúc tết của Bác Hồ vẫn vang vọng trong ký ức toàn dân:
Xuân này hơn hẳn mấy xuân qua
Thắng trận tin vui khắp nước nhà
Nam Bắc thi đua đánh giặc Mỹ
Tiến lên! Toàn thắng ắt về ta
Sau khi dự kỷ niệm tại Hội trường Ba Đình - Hà Nội, Tướng Hiệu được Đại tướng Đoàn Khuê - Bộ trưởng Bộ Quốc phòng cử dẫn đầu đoàn các tổ chức đoàn thể lên thăm và chúc tết cán bộ, chiến sĩ đang làm nhiệm vụ ở Vị Xuyên - Hà Giang.
Đoàn đi có 3 xe, hành quân từ Hà Nội lên tới Vị Xuyên, Hà Giang, thời điểm đó đối phương bắn rất dữ ở trục đường từ Hà Giang qua Làng Binh lên Cóc Nghè, cao điểm 812 Sở chỉ huy Sư đoàn 312 Quân đoàn 1.
Thượng tướng - Viện sĩ Nguyễn Huy Hiệu Ảnh: CTV
Ngày 29 Tết âm lịch, cả đoàn đợi tập kết hàng tại chân cao điểm 812. Thời điểm đó khu vực Hà Giang đang là khu vực hậu phương vững chắc nhưng hàng ngày vẫn dội những tiếng súng, tiếng pháo. Di chuyển của đoàn rất vất vả và đến trưa ngày 29 cả đoàn mới có thể tập kết ở cao điểm 812, khi đó Đại tá Trần Minh Vân - Sư đoàn trưởng Sư đoàn 312 báo cáo tình hình, cả đoàn tiếp tục nhanh chóng di chuyển vào Thanh Thủy.
Khi trời chuyển sang chiều, Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu quyết định đoàn di chuyển. Chặng đường di chuyển không dài như những buổi hành quân trong kháng chiến, nhưng khó khăn vì cự ly với đối phương rất gần, gần đến nỗi cả hai bên đều nhìn thấy rất rõ sự di chuyển của nhau.
Theo thỏa thuận giữa hai bên, tết sẽ không nổ súng, hai bên sẽ ngừng bắn trong 3 ngày tết bởi đây là thời khắc thiêng liêng của cả hai dân tộc để nhân dân được đón năm mới trong sự trang nghiêm, linh thiêng. Nhưng thời điểm đó mới là 29 Tết, nên phía đối phương vẫn bắn pháo cối vào đoàn rất dữ dội, dù vậy không ai bị thương, hàng hóa vẫn giữ được. Khi tiếng súng lắng xuống, đoàn tiếp tục di chuyển và tập kết ở Hang Dơi, cách Thanh Thủy một đoạn.
Nơi đây đã được đặt một cái tên là “lò vôi” của thế kỷ, chắc có lẽ ở đây là đồi đá, đạn pháo bắn ngày đêm nên mảnh đất bị cày xới bởi pháo, bởi đạn đã lộ ra những mảng đá trắng xóa. Nếu nhìn từ xa thì đồi đài đúng như một lò vôi đang phủ lên những lớp bột trắng. Bộ đội ta lợi dụng địa hình đó, hai bên sườn, ở phía bắc và phía nam để làm hầm kèo bằng gỗ để các chiến sĩ giữ chốt.
Đây là nơi khắc nghiệt và đầy rẫy gian nan.
Trong không khí của ngày Tết cổ truyền, bao nhiêu người chiến sĩ đang giữ chắc tay súng làm nhiệm vụ bảo vệ biên cương là bấy nhiêu gia đình, bấy nhiêu người mẹ, người vợ và những người con đang chưa có một cái tết trọn vẹn. đó là điều khiến Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu day dứt tâm can.
Đến đêm Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu quyết định ngủ lại và đón giao thừa, đón tết với các chiến sĩ ở đồi đài Vị Xuyên. Mọi hoạt động đều diễn ra trong hầm, nhưng không khí đón giao thừa vẫn đầy ắp niềm vui với các chiến sĩ ở Trung đoàn 165 của Sư đoàn 312. Đồng chí Cơ là Trung đoàn trưởng, đồng chí Nguyễn Hồng Sinh là Trung đoàn phó.
Khi đó Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu đã kể lại những câu chuyện chiến đấu cho các chiến sĩ ở đồi đài. Những câu chuyện theo chiều dài lịch sử dân tộc. Những câu chuyện về tình chiến sĩ, có những câu chuyện vui, có những câu chuyện chưa có hồi kết, và cùng nhấp với nhau những chén chè ngon, các chiến sĩ khi đó nói với Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu là chè Chốt, được lấy ở trên cao, tuyết phủ, nhưng sau cái tên chè Tuyết trở nên thân quen và là thương hiệu của vùng đất Hà Giang này.
Một đêm giao thừa trong bí mật. Một đêm giao thừa trong sự lo lắng vì không biết đối phương có vi phạm hiệp ước và bắn phá trong đêm.
Khi phía ngoài yên lặng đấy, nhưng sẽ không biết có những bất ngờ gì.
Hai bên là núi đá tai mèo nên khó cơ động, ở rất gần nhau, có thể nhìn thấy nhau, có những điểm gần đến mức có thể ném bánh kẹo thuốc lá sang cho phía đối phương được.
Sau khi chúc tết anh em xong và có buổi đón giao thừa rất bình dị, sáng mùng 1 Tết, Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu tiếp tục đi chúc tết ở các địa điểm khác, dọc tuyến phòng thủ khu vực Vị Xuyên, đặc biệt là cao điểm 1.100 - một cao điểm được đối phương đặt cho những cái tên đặc biệt - Lão Sơn. Có lẽ vì sự hiểm nguy và độ cao của nó.
5 ngày ở Vị Xuyên Hà Giang. Một cái Tết rất đáng nhớ. Một giao thừa ở đồi đài. Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu nghĩ phải có một kỷ vật đó ở khu vực này làm kỷ niệm.
Sau khi hoàn thành hành trình chúc Tết tất cả các đơn vị, Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu lấy lại một cây cọ vì trên đồi không còn ngọn cỏ cành cây nào. Cây cọ như một nhánh ký ức được Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu mang theo và về trồng ở khuôn viên Quân đoàn 1 (Tam Điệp - Ninh Bình). Sau 28 năm cây cọ kỷ niệm này luôn xanh tươi, vươn lên mạnh mẽ như những dòng ký ức về một ngày Tết truyền thống của dân tộc không thể nào quên.
Đó chính là ký ức đồi đài Vị Xuyên - Hà Giang để đến bây giờ khi được hỏi về ký ức với Tết truyền thống, Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu vẫn nhớ về cái Tết ở đồi đài Vị Xuyên Hà Giang trước thời điểm Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu được bổ nhiệm thành Tư lệnh Quân đoàn 1.
Tết đến khi mọi người đều hướng tới sự sum vầy, đoàn tụ. Nhưng vẫn còn bao người lính ở biên cương, hải đảo dọc miền đất nước vẫn lặng lẽ. Họ luôn sẵn sàng xa quê ngay cả trong Tết cổ truyền, dù cũng nhớ hương vị của nồi bánh chưng xanh, của những bát hành đúng tay mẹ muối, những ánh lửa bập bùng trong khi cả gia đình quây quần ngồi đón giao thừa bên gian bếp nhỏ. Và đó là lý do dù khi là Phó Tư lệnh Thứ nhất Quân đoàn 1, Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu vẫn muốn chia sẻ với những chiến sĩ vùng biên cương.
Những mầm xanh đã đâm chồi nảy lộc trên mảnh đất đá tai mèo. Hoa mận, hoa mơ đã nở trắng rừng vùng đất biên cương thay cho màu trắng của lò vôi thế kỷ. Những người lính vẫn chắc tay súng để bảo vệ vững chắc biên cương, hải đảo. Và những cái Tết cổ truyền đã sum vầy, đoàn tụ hơn. Nhưng trong ký ức Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu vẫn hằn vào suy nghĩ về ký ức Tết tại đồi đài Vị Xuyên năm 1987.
Lục Hường
