Tốc độ:
1x
(QK7 Online) - Nằm trong chương trình hiện đại hóa quân đội Nga; trong những năm qua, Nga đã phát triển và trang bị cho quân đội những loại vũ khí hiện đại trong đó có những tên lửa hành trình có tầm bắn "siêu xa" được phóng từ mặt đất, trên biển và cả trên không. Có thể đặt tất cả các mục tiêu quan trọng không chỉ ở châu Âu mà còn trên toàn thế giới vào tầm ngắm. Điều này đã cho thấy thành công trong chương trình hiện đại hóa trang thiết bị vũ khí Nga.
Những quyết định có tính bắt buộc
Sau cuộc chiến 5 ngày với quân đội Gruzia (năm 2008), mặc dù giành chiến thắng; nhưng quân đội Nga đã bộc lộ những điểm yếu như: Tổ chức biên chế cồng kềnh, mức độ phản ứng chậm và đặc biệt là các hệ thống vũ khí, trinh sát, tác chiến điện tử lạc hậu. Tổng kết số lượng vũ khí chính xác mà quân đội Nga sử dụng chưa đến 1% trong tổng số vũ khí đã được dùng trong toàn cuộc chiến.
Vì không có những vũ khí điều khiển chính xác từ xa nên lực lượng không quân Nga buộc phải bay vào vùng hỏa lực phòng không của quân đội Gruzia để chi viện hỏa lực cho lực lượng đột kích. Do vậy chỉ trong 5 ngày tham chiến, lực lượng phòng không Gruzia chỉ với những tên lửa phòng không có từ thời Liên Xô, nhưng đã bắn rơi 5 máy bay chiến đấu, trong đó có 2 chiếc Su-25SM và Su-25BM, 2 chiếc Su-24M và một máy bay ném bom siêu âm tầm xa Tu-22M3. Đây là sự kiện gây "choáng váng" không chỉ với Nga mà còn với cả phương Tây.
Bài học về tổn thất của Nga trong cuộc chiến 5 ngày với Gruzia đã thúc đẩy công cuộc cải cách quân đội Nga một cách toàn diện; trong đó hướng trọng tâm là thay thế, hiện đại hóa những loại vũ khí có từ thời Liên Xô.
Sau cuộc chiến với Gruzia năm 2008, năm 2015 quân đội Nga tiếp tục tham dự cuộc chiến chống khủng bố ở Sirya. Trong cuộc chiến này, lực lượng không quân - vũ trụ Nga đã sử dụng nhiều vũ khí công nghệ cao; trong đó có tên lửa hành trình để tấn công các mục tiêu sâu vào lãnh thổ của quân khủng bố.
Theo lời Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu, các loại vũ khí hiện đại của Nga đã chứng minh được độ tin cậy và hiệu quả của họ tại chiến trường Syria.
Màn ra mắt ấn tượng
Ngày 17/11/2015, hai máy bay ném bom chiến lược Tu-160 cất cánh từ căn cứ không quân Engels gần Saratov, nằm sâu trong lãnh thổ Nga đã phóng 16 tên lửa hành trình Kh-101 Raduga vào các vị trí phiến quân ở Sirya với cự ly lên tới 4.500 km. Đây là lần đầu tiên, lực lượng không quân chiến lược Nga thực hành phóng tên lửa hành trình trong điều kiện chiến đấu thật. Kết quả 16 tên lửa hành trình Kh-101 đều bắn trúng mục tiêu của phiến quân nhà nước Hồi giáo tự xưng IS nằm sâu trong lãnh thổ Sirya. Điều này đã làm kinh ngạc các nhà quan sát quân sự.
Những quyết định có tính bắt buộc
Sau cuộc chiến 5 ngày với quân đội Gruzia (năm 2008), mặc dù giành chiến thắng; nhưng quân đội Nga đã bộc lộ những điểm yếu như: Tổ chức biên chế cồng kềnh, mức độ phản ứng chậm và đặc biệt là các hệ thống vũ khí, trinh sát, tác chiến điện tử lạc hậu. Tổng kết số lượng vũ khí chính xác mà quân đội Nga sử dụng chưa đến 1% trong tổng số vũ khí đã được dùng trong toàn cuộc chiến.
Vì không có những vũ khí điều khiển chính xác từ xa nên lực lượng không quân Nga buộc phải bay vào vùng hỏa lực phòng không của quân đội Gruzia để chi viện hỏa lực cho lực lượng đột kích. Do vậy chỉ trong 5 ngày tham chiến, lực lượng phòng không Gruzia chỉ với những tên lửa phòng không có từ thời Liên Xô, nhưng đã bắn rơi 5 máy bay chiến đấu, trong đó có 2 chiếc Su-25SM và Su-25BM, 2 chiếc Su-24M và một máy bay ném bom siêu âm tầm xa Tu-22M3. Đây là sự kiện gây "choáng váng" không chỉ với Nga mà còn với cả phương Tây.
Bài học về tổn thất của Nga trong cuộc chiến 5 ngày với Gruzia đã thúc đẩy công cuộc cải cách quân đội Nga một cách toàn diện; trong đó hướng trọng tâm là thay thế, hiện đại hóa những loại vũ khí có từ thời Liên Xô.
Sau cuộc chiến với Gruzia năm 2008, năm 2015 quân đội Nga tiếp tục tham dự cuộc chiến chống khủng bố ở Sirya. Trong cuộc chiến này, lực lượng không quân - vũ trụ Nga đã sử dụng nhiều vũ khí công nghệ cao; trong đó có tên lửa hành trình để tấn công các mục tiêu sâu vào lãnh thổ của quân khủng bố.
Theo lời Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu, các loại vũ khí hiện đại của Nga đã chứng minh được độ tin cậy và hiệu quả của họ tại chiến trường Syria.
Màn ra mắt ấn tượng
Ngày 17/11/2015, hai máy bay ném bom chiến lược Tu-160 cất cánh từ căn cứ không quân Engels gần Saratov, nằm sâu trong lãnh thổ Nga đã phóng 16 tên lửa hành trình Kh-101 Raduga vào các vị trí phiến quân ở Sirya với cự ly lên tới 4.500 km. Đây là lần đầu tiên, lực lượng không quân chiến lược Nga thực hành phóng tên lửa hành trình trong điều kiện chiến đấu thật. Kết quả 16 tên lửa hành trình Kh-101 đều bắn trúng mục tiêu của phiến quân nhà nước Hồi giáo tự xưng IS nằm sâu trong lãnh thổ Sirya. Điều này đã làm kinh ngạc các nhà quan sát quân sự.
Tên lửa hành trình tầm xa phóng từ máy bay Kh-101
Tên lửa hành trình là loại vũ khí công nghệ cao; hiện nay chỉ có một số rất ít quốc gia sở hữu công nghệ chế tạo loại vũ khí có tầm chiến lược này. Loại tên lửa này trước kia là độc quyền công nghệ của người Mỹ. Trong các cuộc xung đột gần đây, tên lửa hành trình được quân đội Mỹ sử dụng trong các cuộc chiến kiểu "phẫu thuật", với mức độ chính xác cao, ít gây tổn thất dân sự và đảm bảo an toàn cho phương tiện mang phóng trước hỏa lực phòng không của đối phương.
Với việc Nga đưa vào biên chế tên lửa Kh-101, Nga đã thu hẹp dần về khoảng cách trình độ vũ khí với quân đội Mỹ cũng như quân đội các nước phương Tây.
Tên lửa hành trình Kh-101 Raduga có nhiều phiên bản, nhưng chỉ khác nhau ở phần đầu đạn. Phiên bản mang đầu đạn thông thường, có trọng lượng đầu nổ 400 kg; phiên bản mang đầu đạn nhiệt áp hoặc đầu đạn catset. Phiên bản Kh-102 được thiết kế để mang một đầu đạn hạt nhân có đầu nổ tương đương 250 kiloton.
Các loại máy bay ném bom của Nga hiện nay sau khi nâng cấp đều mang được tên lửa loại này, máy bay ném bom chiến lược tầm xa Tu-160M2 có khả năng mang 12 tên lửa KH-101, Tu-95MS16 mang được 8 tên lửa, Tu-22M3 mang 4 quả và máy bay ném bom tiền tuyến Su-34 mang được 2 tên lửa Kh-101.
Với việc Nga đưa vào biên chế tên lửa Kh-101, Nga đã thu hẹp dần về khoảng cách trình độ vũ khí với quân đội Mỹ cũng như quân đội các nước phương Tây.
Tên lửa hành trình Kh-101 Raduga có nhiều phiên bản, nhưng chỉ khác nhau ở phần đầu đạn. Phiên bản mang đầu đạn thông thường, có trọng lượng đầu nổ 400 kg; phiên bản mang đầu đạn nhiệt áp hoặc đầu đạn catset. Phiên bản Kh-102 được thiết kế để mang một đầu đạn hạt nhân có đầu nổ tương đương 250 kiloton.
Các loại máy bay ném bom của Nga hiện nay sau khi nâng cấp đều mang được tên lửa loại này, máy bay ném bom chiến lược tầm xa Tu-160M2 có khả năng mang 12 tên lửa KH-101, Tu-95MS16 mang được 8 tên lửa, Tu-22M3 mang 4 quả và máy bay ném bom tiền tuyến Su-34 mang được 2 tên lửa Kh-101.
Máy bay ném bom Tu-95 mang tên lửa Kh-101 (tên lửa trong vòng tròn màu đỏ)
Kh-101: sự kết tinh của công nghệ quân sự Nga
Kh-101 là tên lửa hành trình tốc độ dưới âm, phóng từ không trung theo kiểu rơi tự do từ máy bay ở độ cao từ 3.000 đến 12.000 m. Tên lửa có trọng lượng chiến đấu 2.400 kg, chiều dài tên lửa 745 cm (bao gồm cả đầu đạn), đường kính thân lớn nhất khoảng 0,5m. Tên lửa có tầm bắn tối đa là 5.500 km, tốc độ hành trình bình thường 190-200m/s (tương đương 700-720 km/h hay 0,6-0,78 Mach), tốc độ tối đa cận âm 270 m/s (tương đương 970km/h), trần bay từ 30 m đến 6000 m. Tên lửa có bán kính lệch mục tiêu (CEP) tối đa 20 mét. Độ chính xác cho các mục tiêu di động lên đến 10 m, độ chính xác cao nhất 5 m.
Theo một số nguồn tin, Kh-101 có thể bay 10 giờ, với cự ly tối đa lên đến 10.000 km. Vượt xa loại tên lửa tương tự là AGM-86B và AGM-86C hiện đang trang bị trong quân đội Mỹ với tầm bắn chỉ khoảng 1.200 km .
Với tầm bắn xa, cho phép lực lượng không quân Nga tấn công các mục tiêu sâu trong lãnh thổ của đối phương; tránh khả năng phải xâm nhập vào không phận đối phương vốn đầy rẫy rủi ro.
Giả sử máy bay ném chiến lược Tu-160M2 bay từ căn cứ không quân Engels ở vùng lãnh thổ thuộc châu Âu của Nga, với bán kính di chuyển 6.000 km, không cần tiếp nhiên liệu; sau đó phóng đi một loạt tên lửa Kh-101 vào các mục tiêu trên khắp Châu Âu, Trung Đông, Bắc Phi, Trung Quốc mà máy bay này không cần phải rời khỏi không phận nước Nga.
Như vậy, với tên lửa Kh-101 cùng với các loại máy bay ném bom chiến lược tầm xa như Tu-160, Tu-95MS, Tu-22M3 cho cho phép Không quân Nga có khả năng tấn công chính xác tầm siêu xa. Ưu thế này trước kia chỉ giành cho quân đội Mỹ.
Tên lửa Kh-101 sử dụng hệ thống dẫn đường quán tính tích hợp hệ thống định vị vệ tinh GLONASS của Nga; giai đoạn tấn công mục tiêu sau cùng sử dụng hệ thống dẫn quang ảnh tương tự như Tomahawk của Mỹ; tên lửa sẽ tự sàng lọc mục tiêu theo tọa độ và hình ảnh thực tế. Nếu như mọi thứ đúng theo lập trình, hệ thống dẫn hướng sẽ đưa tên lửa lao thẳng vào mục tiêu.
Kh-101 là tên lửa hành trình tốc độ dưới âm, phóng từ không trung theo kiểu rơi tự do từ máy bay ở độ cao từ 3.000 đến 12.000 m. Tên lửa có trọng lượng chiến đấu 2.400 kg, chiều dài tên lửa 745 cm (bao gồm cả đầu đạn), đường kính thân lớn nhất khoảng 0,5m. Tên lửa có tầm bắn tối đa là 5.500 km, tốc độ hành trình bình thường 190-200m/s (tương đương 700-720 km/h hay 0,6-0,78 Mach), tốc độ tối đa cận âm 270 m/s (tương đương 970km/h), trần bay từ 30 m đến 6000 m. Tên lửa có bán kính lệch mục tiêu (CEP) tối đa 20 mét. Độ chính xác cho các mục tiêu di động lên đến 10 m, độ chính xác cao nhất 5 m.
Theo một số nguồn tin, Kh-101 có thể bay 10 giờ, với cự ly tối đa lên đến 10.000 km. Vượt xa loại tên lửa tương tự là AGM-86B và AGM-86C hiện đang trang bị trong quân đội Mỹ với tầm bắn chỉ khoảng 1.200 km .
Với tầm bắn xa, cho phép lực lượng không quân Nga tấn công các mục tiêu sâu trong lãnh thổ của đối phương; tránh khả năng phải xâm nhập vào không phận đối phương vốn đầy rẫy rủi ro.
Giả sử máy bay ném chiến lược Tu-160M2 bay từ căn cứ không quân Engels ở vùng lãnh thổ thuộc châu Âu của Nga, với bán kính di chuyển 6.000 km, không cần tiếp nhiên liệu; sau đó phóng đi một loạt tên lửa Kh-101 vào các mục tiêu trên khắp Châu Âu, Trung Đông, Bắc Phi, Trung Quốc mà máy bay này không cần phải rời khỏi không phận nước Nga.
Như vậy, với tên lửa Kh-101 cùng với các loại máy bay ném bom chiến lược tầm xa như Tu-160, Tu-95MS, Tu-22M3 cho cho phép Không quân Nga có khả năng tấn công chính xác tầm siêu xa. Ưu thế này trước kia chỉ giành cho quân đội Mỹ.
Tên lửa Kh-101 sử dụng hệ thống dẫn đường quán tính tích hợp hệ thống định vị vệ tinh GLONASS của Nga; giai đoạn tấn công mục tiêu sau cùng sử dụng hệ thống dẫn quang ảnh tương tự như Tomahawk của Mỹ; tên lửa sẽ tự sàng lọc mục tiêu theo tọa độ và hình ảnh thực tế. Nếu như mọi thứ đúng theo lập trình, hệ thống dẫn hướng sẽ đưa tên lửa lao thẳng vào mục tiêu.
Máy bay ném bom chiến lược tầm xa Tu-160M2 Blackjack có thể mang được 12 quả tên lửa Kh-101
Trong hành trình bay, Kh-101 có thể tự điều chỉnh quỹ đạo bay, né tránh radar đối phương phát hiện. Với thiết kế tàng hình, Kh-101 có mặt cắt radar thấp (khoảng 0,01 mét vuông). Bên cạnh đó, tên lửa sử dụng vật liệu chế tạo hấp thụ năng lượng sóng radar nên giúp Kh-101 giảm tối đa khả năng phản xạ sóng radar so với các tên lửa Mỹ;
Ngoài công nghệ thiết kế tên lửa để giảm mức độ bộ lộc tín hiệu radar; để tránh sự phát hiện của các hệ thống radar và quan sát hồng ngoại của đối phương; Kh-101 còn được thiết kế để luôn bay bám địa hình ở độ cao cực thấp như tên lửa hành trình Tomahawk của Mỹ. Điểm khác biệt lớn với tên lửa hành trình Mỹ là Kh-101 sử dụng công nghệ đầu dò quang điện để xác định độ cao thay vì sử dụng máy đo cao vô tuyến như của tên lửa Tomahawk. Đây là một cải tiến rất quan trọng, giúp tên lửa có thể chống được các biện pháp phòng vệ điện tử của đối phương. Bản đồ địa hình trên đường bay của tên lửa được lập trình sẵn và lưu trong bộ nhớ tên lửa; kết hợp với đầu dò quang điện xác định độ cao, giúp tên lửa tránh va chạm với địa hình như các tòa nhà cao tầng, đồi núi …
Với tính năng kỹ chiến thuật vượt trội, tên lửa Kh-101 kết hợp cùng với máy bay ném bom chiến lược có thể đảm nhiệm tấn công chính xác các mục tiêu tầm xa, nằm sâu trong lãnh thổ của đối phương trên phạm vi toàn thế giới một cách hoàn toàn bất ngờ mà không phải phụ thuộc vào vũ khí hạt nhân; nhưng vẫn tạo ra sự răn đe lớn đối với những kẻ thù tiềm tàng. Đó là lý do để Mỹ và phương Tây luôn cảm thấy bất an và phải dè chừng với loại vũ khí tiến công xuyên lục địa này của Nga.
Ngoài công nghệ thiết kế tên lửa để giảm mức độ bộ lộc tín hiệu radar; để tránh sự phát hiện của các hệ thống radar và quan sát hồng ngoại của đối phương; Kh-101 còn được thiết kế để luôn bay bám địa hình ở độ cao cực thấp như tên lửa hành trình Tomahawk của Mỹ. Điểm khác biệt lớn với tên lửa hành trình Mỹ là Kh-101 sử dụng công nghệ đầu dò quang điện để xác định độ cao thay vì sử dụng máy đo cao vô tuyến như của tên lửa Tomahawk. Đây là một cải tiến rất quan trọng, giúp tên lửa có thể chống được các biện pháp phòng vệ điện tử của đối phương. Bản đồ địa hình trên đường bay của tên lửa được lập trình sẵn và lưu trong bộ nhớ tên lửa; kết hợp với đầu dò quang điện xác định độ cao, giúp tên lửa tránh va chạm với địa hình như các tòa nhà cao tầng, đồi núi …
Với tính năng kỹ chiến thuật vượt trội, tên lửa Kh-101 kết hợp cùng với máy bay ném bom chiến lược có thể đảm nhiệm tấn công chính xác các mục tiêu tầm xa, nằm sâu trong lãnh thổ của đối phương trên phạm vi toàn thế giới một cách hoàn toàn bất ngờ mà không phải phụ thuộc vào vũ khí hạt nhân; nhưng vẫn tạo ra sự răn đe lớn đối với những kẻ thù tiềm tàng. Đó là lý do để Mỹ và phương Tây luôn cảm thấy bất an và phải dè chừng với loại vũ khí tiến công xuyên lục địa này của Nga.
Tiến Minh
.jpg)
