Xây dựng tiềm lực quốc phòng vững mạnh là chủ trương chiến lược của Đảng, Nhà nước ta. Đối với thành phố Hồ Chí Minh - đô thị đặc biệt, địa bàn chiến lược về kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh và đối ngoại của cả nước, việc xây dựng tiềm lực này càng có ý nghĩa quan trọng. Đây cũng là một nội dung cơ bản của Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) mà thành phố đang tập trung quán triệt, triển khai thực hiện.
Đồng chí Lê Hoàng Quân, UV BCHTW Đảng, Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh động viên nữ dân quân thành phố
trước lúc lên đường tham gia lễ kỷ niệm 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ.
Trên cơ sở nắm vững quan điểm, đường lối quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc (BVTQ) của Đảng, nhất là Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) về Chiến lược BVTQ trong tình hình mới, những năm qua, Thành ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng tiềm lực quốc phòng (TLQP) theo hướng vững mạnh toàn diện, từng bước hiện đại, phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương và đạt được nhiều kết quả quan trọng. Nổi bật là, nhận thức của các cấp, ngành, địa phương trong xây dựng TLQP, BVTQ đã có chuyển biến rõ nét; thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân trên địa bàn được xây dựng ngày càng vững chắc. Khu vực phòng thủ Thành phố và các quận, huyện phát triển theo chiều sâu; nguồn lực đầu tư cho quốc phòng được mở rộng; các kế hoạch, phương án dự trữ, huy động cho nhiệm vụ quốc phòng - an ninh (QP-AN) được chú trọng xây dựng, bổ sung, hoàn thiện; chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của lực lượng vũ trang (LLVT) thành phố từng bước được nâng cao, v.v. Những kết quả về tăng cường TLQP nêu trên của Thành phố, góp phần quan trọng vào việc thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược của cách mạng trong tình hình mới.
Với quy mô và mật độ dân số lớn, các hoạt động kinh tế, đầu tư, thương mại, dịch vụ, du lịch,… trong quá trình CNH,HĐH diễn ra sôi động nên việc xây dựng TLQP của thành phố đang đặt ra những yêu cầu mới, đan xen cả thuận lợi và khó khăn. Trong đó, có thách thức không nhỏ là sự chống phá quyết liệt của các thế lực thù địch trên địa bàn. Vì vậy, tăng cường QP-AN nói chung và xây dựng TLQP nói riêng để sẵn sàng ứng phó khi có tình huống xảy ra là nhiệm vụ vừa cấp thiết trước mắt, vừa cơ bản lâu dài của Đảng bộ, chính quyền, nhân dân và LLVT Thành phố. Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) về “Chiến lược BVTQ trong tình hình mới” đã khẳng định: “Tăng cường TLQP, an ninh, xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân vững mạnh, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới”. Đây vừa là định hướng cơ bản của Đảng ta về nhiệm vụ BVTQ. Theo đó, Thành phố tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cấp tổ chức quán triệt sâu, rộng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, LLVT và các tầng lớp nhân dân nắm vững quan điểm, mục tiêu, nội dung và giải pháp xây dựng TLQP trong chiến lược BVTQ. Đồng thời, xây dựng chương trình hành động và triển khai nhiều giải pháp quyết liệt, đồng bộ để thực hiện tốt nhiệm vụ quan trọng này.
Xây dựng TLQP gồm nhiều nội dung và để đạt được mục tiêu, yêu cầu vững mạnh toàn diện, trước hết, thành phố coi trọng lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt công tác giáo dục, bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh (QP&AN) cho toàn dân và đội ngũ cán bộ, đảng viên; đồng thời, xác định đây là khâu đột phá để xây dựng tiềm lực chính trị tinh thần. Thành ủy, Ủy ban nhân dân thành phố chủ động ban hành nhiều chỉ thị, nghị quyết, quyết định về giáo dục QP&AN, trong đó, xác định nhiều chủ trương, biện pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác này trong tình hình mới, như: kiện toàn Hội đồng Giáo dục QP&AN các cấp cả về số lượng, chất lượng và quy chế hoạt động; công bố các quy định về tiêu chí cán bộ, đảng viên phải qua bồi dưỡng, giáo dục QP&AN; tích cực đổi mới chương trình, nội dung giáo dục, tuyên truyền theo hướng chất lượng, hiệu quả cả về bề rộng và chiều sâu trên từng địa bàn, lĩnh vực, phù hợp với từng đối tượng, nhất là đối với thế hệ trẻ để nâng cao hiệu quả phổ biến kiến thức QP&AN. Thành phố đặt ra yêu cầu đối với công tác này là, làm cho cán bộ, đảng viên, LLVT và toàn dân nắm vững quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về nhiệm vụ BVTQ; hiểu rõ âm mưu, thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt của các thế lực thù địch trong chiến lược “Diễn biến hòa bình”; thấy rõ sự cần thiết phải tăng cường TLQP để sẵn sàng huy động, tạo sức mạnh đối phó thắng lợi với các tình huống có thể xảy ra. Đồng thời, qua giáo dục, bồi dưỡng phải làm cho mọi đối tượng nhận thức sâu sắc nhiệm vụ xây dựng TLQP không phải là công việc riêng của LLVT, mà là nhiệm vụ của các cấp, ngành, địa phương, của cả hệ thống chính trị và toàn dân, dưới sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng, sự quản lý, điều hành của chính quyền các cấp. Năm 2013, thành phố đã tổ chức 220 lớp giáo dục, bồi dưỡng kiến thức QP&AN cho các đối tượng, với trên 28.550 lượt người và gần 61.700 lượt học sinh, sinh viên trên địa bàn. Riêng 10 tháng đầu năm 2014, thành phố đã tổ chức 430 lớp giáo dục QP&AN cho 434.831 học sinh, sinh viên; bồi dưỡng kiến thức QP&AN cho 63 lớp đối tượng 3, 4 với 7.046 người tham dự và 96 lớp cho các thành phần khác, như: Ban Giám hiệu các trường Trung học phổ thông, lực lượng bảo vệ khu phố, công an, ngư dân và thanh niên trong độ tuổi nhưng chưa tham gia nghĩa vụ quân sự với gần 11.455 người tham gia. Đây là điểm mới, sáng tạo, góp phần quan trọng nâng cao ý thức, quyết tâm, trách nhiệm của các cấp, ngành và toàn dân trong xây dựng tiềm lực chính trị - tinh thần, BVTQ.
Cùng với đó, thành phố thường xuyên chăm lo củng cố hệ thống chính trị các cấp vững mạnh, trước hết là các tổ chức đảng theo Nghị quyết Trung uơng 4 (khóa XI) về xây dựng Đảng, đảm bảo có năng lực lãnh đạo toàn diện và sức chiến đấu cao giải quyết kịp thời những phức tạp nảy sinh. Đồng thời, nâng cao năng lực quản lý, điều hành, tổ chức thực hiện của chính quyền các cấp và phát huy vai trò của các tổ chức quần chúng trong thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược: xây dựng và BVTQ.
Quán triệt quan điểm của Đảng: “phát triển kinh tế là nhiệm vụ trung tâm”, thành phố đã triển khai các nhóm giải pháp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế theo chiều sâu, bền vững và lấy đó làm nền tảng để xây dựng TLQP. Theo đó, thành phố đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng chất lượng, hiệu quả, bền vững và hiện đại, nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và hội nhập quốc tế. Trong đó, coi trọng đầu tư vốn, công nghệ hiện đại và nguồn nhân lực chất lượng cao cho các khu chế xuất, khu công nghiệp, khu công nghệ cao, mà trọng tâm vào các ngành cơ khí chế tạo, điện tử, công nghệ thông tin và vật liệu xây dựng mới, tạo sản phẩm có hàm lượng khoa học - công nghệ, giá trị gia tăng cao, cung cấp cho vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, cả nước và xuất khẩu. Đồng thời, tăng cường xúc tiến đầu tư - thương mại - du lịch; phát triển nông nghiệp theo hướng nông nghiệp đô thị hiện đại, hiệu quả, bền vững và thân thiện với môi trường; tập trung xây dựng nông thôn mới, phấn đầu hoàn thành cơ bản Chương trình này trong năm 2015. Nhờ có chủ trương đúng đắn, giải pháp đồng bộ, toàn diện và sự ủng hộ, chia sẻ, cộng đồng trách nhiệm của doanh nghiệp, các tầng lớp nhân dân, những năm gần đây, mặc dù gặp nhiều khó khăn do tác động của khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế thế giới, nhưng kinh tế thành phố vẫn tăng trưởng ổn định, hợp lý.
Bên cạnh đó, thành phố chú trọng xây dựng kết cấu hạ tầng đô thị đồng bộ, văn minh, hiện đại, nhất là hệ thống giao thông, cấp thoát nước, bệnh viện, trường học, các thiết chế văn hóa ở cơ sở…, phục vụ phát triển KT-XH và nâng cao đời sống dân sinh. Hiện nay, để đáp ứng yêu cầu phát triển một đô thị văn minh, hiện đại - trung tâm kinh tế, văn hóa, khoa học - công nghệ và đầu mối giao lưu quốc tế của cả nước, thành phố ưu tiên đầu tư phát triển giáo dục và đào tạo, khoa học - công nghệ, xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao; tập trung nâng cao chất lượng, hiệu quả đào tạo nghề gắn với giải quyết việc làm, mỗi năm giải quyết việc làm cho khoảng 280.000 lao động, góp phần nâng cao đời sống nhân dân, giữ vững ổn định chính trị - xã hội trên địa bàn.
Trên cơ sở quán triệt quan điểm của Đảng về xây dựng LLVT nhân dân được thể hiện trong Nghị quyết Đại hội XI và Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) của Đảng, thành phố tập trung lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng LLVT Thành phố vững mạnh toàn diện, làm nòng cốt trong xây dựng tiềm lực quân sự - an ninh trên địa bàn. Theo đó, cùng với xây dựng Đảng bộ cơ quan quân sự, biên phòng, công an trong sạch, vững mạnh theo Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI), thành phố coi trọng chỉ đạo việc kiện toàn tổ chức biên chế cơ quan quân sự các cấp, các đơn vị, nhà trường theo hướng tinh gọn, đồng bộ, hợp lý; trong đó, ưu tiên quân số và vũ khí, trang bị cho các đơn vị làm nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ), A2 và trên các địa bàn trọng điểm. Trên cơ sở đó, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị nâng cao trình độ tham mưu, chất lượng huấn luyện và khả năng SSCĐ, nhất là khả năng chủ động, linh hoạt, nhạy bén phòng, chống “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ cùng các tình huống khẩn cấp về QP-AN trên địa bàn. Đối với công tác xây dựng lực lượng dự bị động viên, thành phố chỉ đạo các đơn vị, địa phương tiếp tục thực hiện tốt các khâu, từ tạo nguồn, đăng ký, quản lý và huấn luyện. Để nâng cao chất lượng động viên con người, phương tiện kỹ thuật cho các nhiệm vụ, thành phố ban hành Quyết định 59/QĐ-UBND, ngày 30-01-2013 về kiểm tra sẵn sàng động viên, SSCĐ hằng năm đối với lực lượng dự bị động viên để các địa phương triển khai thực hiện. Nhờ đó, công tác kiểm tra, động viên đối với lực lượng này đã đi vào nền nếp; kết quả quân số động viên từng năm luôn đạt trên 98%.
Lực lượng dân quân tự vệ (DQTV) được thành phố xây dựng theo Luật DQTV, coi trọng xây dựng, củng cố các phân đội tự vệ trong các doanh nghiệp, nhất là ở các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Hiện nay, thành phố đang tập trung chỉ đạo thực hiện có hiệu quả 03 Đề án về DQTV; trong đó, tập trung vào xây dựng lực lượng, xây dựng Ban chỉ huy quân sự xã (phường, thị trấn) giai đoạn 2011 - 2015 và đào tạo cán bộ trình độ trung cấp, cao đẳng và đại học ngành quân sự cơ sở đến năm 2020, tạo đột phá về chất cho lực lượng này. Đến nay, tỷ lệ DQTV toàn thành phố đạt 1,1% so với số dân; trong đó, đảng viên chiếm 18,7%; đoàn viên chiếm 66,74%; 100% Ban Chỉ huy Quân sự xã (phường, thị trấn) đều có chi bộ. Bên cạnh đó, thành phố còn tăng cường chỉ đạo cơ quan quân sự, công an, biên phòng nâng cao năng lực làm tham mưu và chủ động phối hợp hoạt động theo Nghị định 77/2010/NĐ-CP của Chính phủ, bảo đảm giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội và phòng, chống có hiệu quả các loại tội phạm, tệ nạn xã hội trên địa bàn. Đồng thời, chỉ đạo các cơ quan, ban, ngành, địa phương của thành phố thường xuyên phối hợp xây dựng, bổ sung, hoàn thiện các phương án phòng thủ, tác chiến - trị an, quy hoạch thế trận quân sự khu vực phòng thủ và các kế hoạch dự trữ, huy động cơ sở vật chất kỹ thuật của nền kinh tế cho nhiệm vụ QP-AN, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong mọi tình huống.
Đồng chí LÊ HOÀNG QUÂN - Ủy viên BCHTW Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh