Tốc độ:
1x
(QK7 Online) - Đơn vị thực hiện: Đại đội 59, Đại đội 60, Đại đội 70 và Đại đội 80 đặc công chủ lực miền Đông Nam Bộ và Đội vũ trang tỉnh Tây Ninh. Hình thức chiến thuật: Tập kích. Đối tượng tác chiến: Trung đoàn 32, Sư đoàn 13 ngụy. Địa điểm: Căn cứ Tua Hai (tỉnh Tây Ninh).
Căn cứ Tua Hai là vị trí đóng quân của Trung đoàn 32 nhằm kiểm soát phong trào cách mạng ở Tây Ninh, cách thành phố Tây Ninh (cũ) hơn 6km về hướng Tây Bắc, được xây dựng trên một khu đất bằng, cấu trúc hình vuông mỗi cạnh dài khoảng 800m, xung quanh có bờ tường đất cao 1m bao bọc. Phía trong căn cứ địch bố 9 vọng gác trên bờ tường và 4 ụ chiến đấu theo 4 góc, mỗi vị trí có một tiểu đội canh gác bảo vệ cả đêm, ngày. Địch chia căn cứ thành 5 khu vực, ở giữa là Sở chỉ huy Trung đoàn 32; phía Bắc là khu doanh trại Tiểu đoàn 1; phía Đông là khu doanh trại Tiểu đoàn 2; tiếp theo là nhà nghỉ của sĩ quan; phía Tây Nam là khu kho vũ khí, nhà xe.
Lực lượng của địch tại Tua Hai có 1.694 tên. Trang bị có 4 súng cối 81mm, 4 súng ĐKZ57 và hơn 1.000 súng trường tự động và súng tiểu liên của Mỹ trang bị. Tuy lực lượng đông nhưng do mới thu gom từ nhiều đơn vị và có một phần là lính mới, nên tinh thần và khả năng chiến đấu của Trung đoàn 32 thấp.
Thực hiện nhiệm vụ của Xứ ủy Nam Bộ giao: Tập trung đánh một trận lớn để mở màn phong trào vũ trang đồng khởi ở miền Đông Nam Bộ, Ban Quân sự miền Đông xây dựng quyết tâm chiến đấu tiến công căn cứ Tua Hai. Phương án tác chiến là sử dụng lực lượng đặc công, bí mật tiềm nhập dùng trái nổ diệt Sở chỉ huy Trung đoàn địch, đồng thời các đơn vị bộ binh trên nhiều hướng đồng loạt xung phong đánh chiếm kho súng, làm chủ căn cứ, thu vũ khí của địch. Trận đánh do đồng chí Nguyễn Hữu Xuyến chỉ huy. Tổng quân số 300 đồng chí và hơn 300 dân công.
Ngày 25/1/1960, ta hành quân vào chiếm lĩnh trận địa. 23 giờ ngày 25/1/1960, khi các bộ phận của ta đang sẵn sàng đợi lệnh tiến công, thì địch thổi kèn tập trung quân trong doanh trại, cùng lúc trên lộ 22 từ hướng Tây Ninh vào căn cứ, có nhiều xe ô tô chở quân chạy về. Trước tình hình đó Ban chỉ huy trận đánh quyết định tạm dừng thời gian nổ súng theo kế hoạch để nắm chắc lại tình hình địch, chọn thời cơ sẽ nổ súng tiến công. 23 giờ 30 phút, trinh sát của ta báo cáo địch tập trung điểm danh Tiểu đoàn 1 (Trung đoàn 32) để chuẩn bị đưa đi càn quét ở khu vực Khe Đôn. Chỉ huy trận đánh ra lệnh chờ địch vào ngủ, ta thực hành tiến công. 0 giờ 30 phút ngày 26/1/1960, Nguyễn Quốc Trị, chiến sĩ đặc công mũi 1 (hướng chủ yếu), đánh trái nổ vào Sở chỉ huy Trung đoàn địch. Các tổ đặc công đã áp sát của ta đánh thủ pháo vào doanh trại của sĩ quan và hai Tiểu đoàn 1, 2 (Trung đoàn 32). Phối hợp với các tổ đặc công trên hướng chủ yếu, Đại đội 60 trên hướng thứ yếu xung phong đánh chiếm các mục tiêu.
Bị đánh bất ngờ, chỉ huy bị diệt phần lớn, địch hoang mang bỏ chạy khỏi căn cứ hoặc đầu hàng, chỉ có một bộ phận lợi dụng ụ chiến đấu bờ thành phía Đông Bắc dùng đại liên chống trả, gây cho ta một số thương vong. Chính trị viên Đại đội 59 Nguyễn Trọng Tâm ra lệnh cho đơn vị vào kho lấy súng đại liên của địch, bắn chế áp hỏa lực của địch, tiêu diệt khẩu đại liên, tạo điều kiện cho toàn đơn vị đánh chiếm làm chủ căn cứ và bảo vệ dân công vào thu súng đạn, chiến lợi phẩm.
Sau 15 phút tiến công, ta cơ bản làm chủ căn cứ, chiếm Sở chỉ huy Trung đoàn 23, kho súng đạn, dãy nhà ngủ của sĩ quan và doanh trại Tiểu đoàn 1, Tiểu đoàn 2. Riêng mũi tiến công Tiểu đoàn 3 (Trung đoàn 32), sau khi tổ đặc công đánh bộc phá vào nhà chỉ huy địch, Đại đội 70 tổ chức xung phong chậm để địch kịp chạy ra bờ thành, bộ đội không chiếm được mục tiêu, buộc phải từ bên ngoài bắn kìm chế để các phân đội của Đại đội 59, Đại đội 60, Đại đội 80 thu vũ khí, bắt tù binh. 3 giờ 30 phút ngày 26/1/1960, các đơn vị tham gia trận đánh rút khỏi trận địa. Ta tiêu diệt 76 tên địch, bắt hơn 400 tên, thu hơn 1.000 súng các loại.
Trận tiến công căn cứ Tua Hai là trận đánh giành thắng lợi vang dội nhất ở chiến trường miền Đông Nam Bộ từ sau năm 1954 đến 1960, có tác động mạnh mẽ, mở màn cao trào Đồng khởi ở Đông Nam Bộ. Trận Tua Hai giành thắng lợi, chứng tỏ Ban Quân sự miền Đông đã xác định quyết tâm chiến đấu cao, nắm chắc địch, biết đánh vào điểm yếu nhất của địch là phòng thủ sơ hở, mất cảnh giác, tinh thần chiến đấu kém để xây dựng kế hoạch, phương án đánh địch thích hợp; biết tận dụng triệt để các yếu tố bí mật, bất ngờ, đánh sâu, đánh hiểm, diệt Sở chỉ huy địch của lực lượng đặc công, kết hợp với tiến công đồng loạt trên nhiều hướng, tạo thế áp đảo giành thắng lợi trong thời gian ngắn, khắc phục điểm yếu về tương quan lực lượng giữa ta và địch. Chỉ huy trận đánh luôn bình tĩnh quyết đoán, linh hoạt, sáng tạo xử trí các tình huống. Tuy nhiên, trong trận đánh ta chưa lường hết tình huống địch truy kích khi ta lui quân nên kế hoạch bảo vệ các xe chở chiến lợi phẩm không tốt, để địch thu lại 3 xe ô tô và một số vũ khí.
Trường Giang, Nguyệt Phương, Phú Thành
Trích sách “400 Trận đánh của LLVT Quân khu 7 (1945 - 1989)”
.png)
