(QK7 Online) - Diễn tập khu vực phòng thủ (KVPT) tỉnh là loại hình huấn luyện quân sự, quốc phòng có tính đặc thù và tính tổng hợp đặc biệt cao. Là hoạt động quốc phòng địa phương thường niên nhưng điển hình tập trung nhất trong thời bình. Là bước kiểm nghiệm thực tiễn kết quả quá trình tổ chức xây dựng và hoạt động của KVPT tỉnh theo tinh thần Nghị quyết 28 của Bộ Chính trị, Nghị quyết Trung ương 8 khóa IX và khóa XI về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Thiếu tướng Đặng Văn Hùng, Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Quân khu tặng quà động viên Hải đội dân quân Thường trực tham gia diễn tập khu vực phòng thủ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Ảnh: Tuấn Anh
Năm 2023 trên địa bàn Quân có 3 tỉnh diễn tập KVPT là: Bình Dương, Bình Phước và Bà Rịa - Vũng Tàu. Quán triệt sâu sắc quan điểm, đường lối quân sự, quốc phòng của Đảng, cùng các nghị quyết, chỉ thị của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng về xây dựng KVPT tỉnh, thành phố ngày càng vững chắc, những năm qua, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và triển khai đồng bộ các giải pháp, nhằm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị trọng tâm này. Thông qua diễn tập, không chỉ góp phần nâng cao năng lực vận hành cơ chế, trình độ tổ chức chỉ huy, vai trò làm tham mưu, phối hợp, hiệp đồng tác chiến của các sở, ban, ngành và lực lượng vũ trang địa phương, mà còn là cơ sở để bổ sung hoàn thiện các phương án, kế hoạch tác chiến; xây dựng tiềm lực và thế trận; kết hợp phát triển kinh tế - xã hội với tăng cường quốc phòng và an ninh; xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố ngày càng vững chắc, đáp ứng tốt mọi yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Ngay từ đầu năm 2023, căn cứ vào Mệnh lệnh huấn luyện của Tư lệnh Quân khu, Bộ CHQS các tỉnh chủ động tham mưu Ban Thường vụ Tỉnh ủy các tỉnh ban hành và triển khai Chỉ thị về tổ chức diễn tập KVPT tỉnh; đồng thời, ban hành các quyết định thành lập Ban Chỉ đạo, Ban Nội dung, Ban Bảo đảm… và các tiểu ban giúp việc khác. Trên cơ sở ý định diễn tập đã được Quân khu phê chuẩn, UBND các tỉnh ban hành các kế hoạch về tổ chức, điều hành diễn tập, Quyết định về việc huy động lực lượng dự bị động viên, dân quân tự vệ... Đồng thời, tổ chức hội nghị quán triệt, giao nhiệm vụ cho các lực lượng cụ thể, chặt chẽ, tạo được sự thống nhất về nhận thức, trách nhiệm, xây dựng ý chí quyết tâm cao trong thực hiện nhiệm vụ. So với những năm trước, diễn tập KVPT tỉnh năm 2023 có nhiều nội dung mới đáng ghi nhận đó là.
Đi đôi với công tác chuẩn bị về con người và văn kiện diễn tập, các tỉnh chỉ đạo LLVT vừa tích cực huấn luyện, vừa chủ động xây dựng các công trình phục vụ diễn tập, đảm bảo sát thực tế chiến đấu và phù hợp với điều kiện của từng địa bàn. Khu vực tập trung bí mật đã được đầu tư xây dựng khá cơ bản, bảo đảm đúng ý định chiến thuật, phù hợp với địa hình, giữ được yếu tố bí mật với đầy đủ các công trình sở chỉ huy, sa bàn, hội trường, phòng họp, khu vực dành cho khách tham quan... Ngoài ra, các địa phương còn chỉ đạo cơ quan, đơn vị chuẩn bị tốt các phương án, kế hoạch đảm bảo ANCT-TTATXH, an toàn giao thông, phòng, chống cháy nổ, cứu nạn, cứu hộ cả trước, trong và sau diễn tập.
Vận hành cơ chế trong từng giai đoạn diễn tập, các hội nghị Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Đảng ủy Quân sự, UBND tỉnh và hội nghị các ban, ngành, đoàn thể đảm bảo đúng quy định, quy trình, phát huy được dân chủ trong thảo luận, giải quyết tốt các tình huống đặt ra. Các tỉnh đã tiếp tục ứng dụng công nghệ thông tin trong dẫn dắt tình huống, mô phỏng, trình chiếu một số nội dung… đã rút ngắn thời gian công tác, tạo điều kiện cho người chỉ huy và cơ quan tham mưu tập trung vào diễn tập những nội dung trọng tâm, trọng điểm; đồng thời, bảo đảm tính hệ thống để bộ phận tham quan theo dõi.
Nội dung thực binh được xây dựng trên cơ sở ý định diễn tập của Quân khu; phù hợp với tình hình địa bàn; khả năng của các lực lượng trong khu vực phòng thủ. Đặc biệt, đã kịp thời cập nhật những vấn đề mới liên quan đến nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới như: Âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch; nguyên tắc, phương thức sử dụng vũ khí công nghệ cao, thiết bị không ngưới lái trong chiến tranh hiện đại được rút ra từ cuộc xung đột Nga-Ukraina. Đồng thời, sử dụng UAV đánh địch trên cả ba môi trường không, bộ, biển. Qua diễn tập cho thấy, sự phối hợp rất chặt chẽ trong chỉ huy, chỉ đạo, tổ chức hiệp đồng giữa Công an và Bộ CHQS các tỉnh, giữa các lực lượng tham gia tác chiến, khẳng định trình độ chuyên môn nghiệp vụ của lực lượng Công an trong xử trí các tình huống, khả năng phản ứng, tiêu diệt khủng bố, giải cứu con tin của lực lượng đặc nhiệm rất chuyên nghiệp, khả thi và an toàn.
Thực binh huy động nhân lực, thực hiện đúng tinh thần Nghị định số 30/2010/NĐ-CP ngày 29/3/2010 và Nghị định số 130/2015/NĐ-CP ngày 23/12/2015 của Chính phủ về huy động nhân lực, tàu thuyền và phương tiện dân sự tham gia bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền các vùng biển nước Cộng hòa XHCN Việt Nam. Các cấp, các ngành và lực lượng tham gia thực hiện đúng nguyên tắc, theo trình tự, nội dung, thể hiện sự phối hợp toàn diện, có hiệu quả của các lực lượng, bảo đảm an toàn về mọi mặt. Các đơn vị tham gia diễn tập phòng ngự bờ biển làm tốt công tác chuẩn bị, hiệp đồng, sử dụng UAV đánh tàu của địch trên biển đúng ý định. Kết quả tham gia diễn tập chiến thuật đạt khá, bắn pháo đạt giỏi và bảo đảm an toàn tuyệt đối.
Thực binh giới nghiêm trong tình trạng khẩn cấp về quốc phòng, thể hiện được vai trò của lực lượng quân sự trong bảo vệ cấp ủy, chính quyền và Nhân dân khi địa phương chuyển sang tình trạng khẩn cấp về quốc phòng với phương châm nhất quán, trước sau như một “Còn chính quyền là còn tất cả”. Với nhiều tình huống xử trí phức tạp, quân số đông, thành phần đa dạng, phương tiện nhiều, không gian thực binh rộng, công tác chuẩn bị công phu, thời gian ngắn, thời điểm diễn ra vào ban đêm, cán bộ, chiến sĩ Bộ CHQS tỉnh, Công an, dân quân và lực lượng vai quần chúng của phường, xã huy động đã khắc phục khó khăn, tinh thần, ý thức trách nhiệm tốt, thực binh đạt được mục đích yêu cầu đề ra, bảo đảm an toàn tuyệt đối. Thực binh sơ tán cơ quan huyện, xã, thị trấn và Nhân dân ra khu sơ tán bí mật và tổ chức lực lượng đánh địch tập kích đường không vào khu vực phòng thủ nội dung sinh động, sát thực tế, hành động khung tập và chỉ huy điều hành sơ tán cơ quan và Nhân dân bảo đảm tính khẩn trương, nghiêm túc, biện pháp xử lý linh hoạt, đúng thời cơ.
Thực binh đánh địch đổ bộ đường không, bảo đảm tính liên tục, logic giữa thuyết minh phim với khẩu lệnh của người chỉ huy và hành động kỹ, chiến thuật của phân đội. Khống chế UAV của địch trong tiến công địch cơ động đường bộ, thể hiện rõ nghệ thuật quân sự và cách đánh của ta. Tổ chức lực lượng đánh địch tập kích bảo vệ đồn biên phòng, cửa khẩu bảo đảm khoa học, đúng ý định chiến thuật, phù hợp với ý định của Quân khu và Ban Tổ chức diễn tập của tỉnh.
Bên cạnh những thành công là cơ bản, thông qua diễn tập cũng bộc lộ một số hạn chế cần phải rút kinh nghiệm: Nhận thức của một số cán bộ về vị trí, ý nghĩa diễn tập chưa sâu; việc soạn thảo một số văn kiện chỉ đạo ngành dọc chưa sát với thực tế và đặc điểm tình hình, yêu cầu, nhiệm vụ của sở, ngành, địa phương. Phần thực hành xử trí tình huống, một số lực lượng triển khai còn chậm; sự phối hợp giữa các bộ phận có lúc chưa nhịp nhàng, thuần thục.
Từ thực tiễn diễn tập KVPT tỉnh năm 2023, Ban Chỉ đạo diễn tập Quân khu rút ra một số bài học kinh nghiệm để tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện nhiệm vụ diễn tập tác chiến phòng thủ Quân khu năm 2024 như sau:
Một là, quá trình chuẩn bị và thực hành diễn tập phải luôn quán triệt sâu sắc và vận dụng sáng tạo quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, nhất là Nghị quyết số 28 của Bộ Chính trị tục xây dựng các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thành KVPT vững chắc trong tình hình mới; Luật quốc phòng, Nghị định số 21 của Chính phủ về KVPT vào điều kiện thực tế của địa phương.
Hai là, tăng cường và nâng cao chất lượng công tác giáo dục, bồi dưỡng, cập nhật kiến thức QP, AN cho mọi đối tượng, trước hết là đội ngũ cán bộ, chủ chốt các cấp, các ngành, LLVT nắm chắc quan điểm của Đảng về bảo vệ Tổ quốc trong từng thời kỳ; nhận thức đúng mục đích, ý nghĩa tầm quan trọng của diễn tập và xây dựng KVPT; đề cao trách nhiệm, nâng cao năng lực trong lãnh đạo điều hành, khả năng tham mưu trong thực hiện công tác QP, AN, là cơ sở bảo đảm cho cuộc diễn tập đạt được kết quả tốt, sẵn sàng đối phó có hiệu quả với các diễn biến tình hình, giữ vững KVPT trong mọi tình huống.
Ba là, thường xuyên quan tâm, chăm lo xây dựng LLVT vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”; lấy xây dựng chính trị, tinh thần làm cơ sở, nền tảng; có số lượng phù hợp, có chất lượng tổng hợp, sức chiến đấu cao, có bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với CNXH; thực sự là lực lượng tin cậy, tuyệt đối trung thành, là công cụ sắc bén để bảo vệ Đảng, chính quyền và Nhân dân; tập trung huấn luyện nâng cao trình độ kỹ, chiến thuật vận dụng sát với thực tế địa phương, sát đối tượng tác chiến; nâng cao chất lượng giáo dục chính trị, định hướng tư tưởng, để luôn luôn sẵn sàng chiến đấu, chiến đấu thắng lợi trong mọi điều kiện hoàn cảnh.
Bốn là, phải thường xuyên làm tốt công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, chăm lo xây dựng tổ chức chính trị, chính trị xã hội ở các cấp vững mạnh toàn diện, thực hiện tốt quy chế phối hợp, luôn luôn chủ động nắm chắc địa bàn. Kết hợp chặt chẽ giữa kinh tế với QP, AN và đối ngoại, giữa kinh tế với các vấn đề an sinh; đầu tư tương xứng cho nhiệm vụ xây dựng KVPT và diễn tập; tăng cường, củng cố tiềm lực QP, AN trong KVPT, bảo đảm cho các địa phương giàu mạnh về kinh tế, vững mạnh về quốc phòng, an ninh, xây dựng KVPT chắc.
Diễn tập KVPT mang tính tổng hợp cao, mục đích của diễn tập hướng tới là xây dựng thế trận, lực lượng KVPT vững chắc, sẵn sàng đối phó với mọi tình huống để bảo vệ địa bàn, bảo vệ Nhân dân, bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa. Trong giai đoạn hiện nay, tình hình chính trị, kinh tế, xã hội, quốc phòng-an ninh trong nước và quốc tế có nhiều thay đổi, phát triển và dự báo có nhiều diễn biến phức tạp khó lường; xu thế hợp tác, hội nhập và phát triển hòa bình là chủ đạo song vẫn tiềm ẩn nguy cơ xung đột chiến tranh cục bộ. Do vậy, đòi hỏi các cấp, các ngành và các lĩnh vực hoạt động kinh tế, xã hội, chính trị, quốc phòng-an ninh của các tỉnh phải có những đổi mới, phát triển, đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa.
Thiếu tướng Đặng Văn Hùng, Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Quân khu