Ngành Điều tra hình sự Quân khu 7 - 48 năm xây dựng, phát triển

(QK7 Online) - Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, Đảng, Nhà nước, Quân đội xác định công tác Quân pháp (tiền thân của ngành Điều tra hình sự Quân đội) là nhiệm vụ quan trọng trong xây dựng và bảo vệ sức chiến đấu của LLVT cách mạng. Ngày 19/11/1948, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh số 258 về tổ chức và nhiệm vụ của ngành Công an Quân pháp, đánh dấu sự ra đời của ngành Điều tra hình sự (ĐTHS) Quân đội.

Thiếu tướng Lê Xuân Thế, Phó Tư lệnh Quân khu 7 thăm và làm việc tại Phòng Điều tra hình sự.

Bảo vệ, nâng cao sức chiến đấu của LLVT cách mạng
Tháng 8/1961, Cục Chính trị Quân giải phóng miền Nam quyết định thành lập Phòng Bảo vệ Quân pháp Miền. Phòng được giao nhiệm vụ điều tra các vụ án gián điệp, phản gián chống phá cách mạng, góp phần bảo vệ sức chiến đấu của LLVT trong thời kỳ chống Mỹ, cứu nước.
Sau ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, thực hiện Quyết định của Bộ Tổng Tham mưu về tổ chức, biên chế ngành Quân pháp, ngày 25/12/1975, Phòng Quân pháp Quân khu 7 được thành lập với nhiệm vụ quân quản, bảo đảm trật tự trị an sau giải phóng; giải quyết án tồn động, phạm binh, tù binh, quản lý hồ sơ sau chiến tranh. Ngày 3/1/2023, Chính ủy Quân khu ký quyết định công nhận ngày 25/12/1975 là Ngày truyền thống ngành ĐTHS Quân khu.

Giai đoạn 1979-1981, thực hiện nghĩa vụ quốc tế giúp nước bạn Campuchia, Quân khu 7 thành lập Mặt trận 479 và Mặt trận 779, từ đó thành lập thêm hai Phòng Quân pháp thuộc các Mặt trận. Ngày 21/02/1981, các Phòng Quân pháp được đổi tên thành Phòng ĐTHS. Từ năm 1987-1989, hệ thống tổ chức ngành ĐTHS giải thể, Phòng ĐTHS được tổ chức thành Ban Điều tra thuộc Viện Kiểm sát Quân sự Quân khu.

Sau gần 2 năm sáp nhập, đến ngày 1/10/1989, Phòng ĐTHS Quân khu được tái thành lập, thực hiện nhiệm vụ điều tra tội phạm; giúp Bộ Tư lệnh Quân khu theo dõi, tổng hợp tình hình vi phạm kỷ luật Quân đội, pháp luật Nhà nước, đề xuất các biện pháp giải quyết, phòng ngừa; chỉ đạo, hướng dẫn hoạt động của công tác kiểm soát quân sự, công tác phòng, chống cháy nổ; quản lý trại giam quân sự, công tác giam giữ, cải tạo tội phạm. Tổ chức ngành ĐTHS Quân khu được gồm 2 cấp gồm: Phòng ĐTHS ở cấp Quân khu; các Ban Điều tra thuộc Bộ CHQS tỉnh, thành phố, các Sư đoàn và đặc khu Vũng Tàu – Côn Đảo, cùng hai trại giam quân sự.

Cán bộ Phòng Điều tra hình sự Quân khu 7 tại buổi kỷ niệm 48 năm Ngày truyền thống.

Giữ nghiêm pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội
Năm 2005, thực hiện Quyết định của Tổng Tham mưu trưởng về kiện toàn tổ chức biên chế Cơ quan ĐTHS Quân đội, các Ban Điều tra giải thể và thành lập 5 cơ quan ĐTHS cấp khu vực trực thuộc Phòng ĐTHS. Kể từ đây, ngành ĐTHS Quân khu được tổ chức gồm Phòng Điều tra hình sự; Cơ quan Điều tra hình sự khu vực 1, 2, 3, 4, 5; Trại tạm giam K35 và Trại giam quân sự K45. Đến năm 2015, Trại giam quân sự K45 được đổi tên thành Trại giam quân sự miền Nam (T45) cho đến hiện nay.

Ngành ĐTHS Quân khu luôn quán triệt, thực hiện nghiêm các nghị quyết, chỉ thị của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu; kế hoạch của Cục ĐTHS Bộ Quốc phòng về công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật; thường xuyên nắm, dự báo sát, đúng tình hình vi phạm, tội phạm có liên quan; kịp thời đề xuất cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị triển khai có hiệu quả công tác phòng, chống vi phạm, tội phạm.

Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao tặng Giấy khen cho Trại tạm giam K35, Phòng Điều tra Hình sự Quân khu 7.

Trong những năm qua, ngành Điều tra Hình sự Quân khu 7 làm tốt công tác tham mưu cho Thủ trưởng Bộ Tư lệnh Quân khu trong công tác nắm, quản lý và dự báo chính xác tình hình vi phạm, tội phạm; công tác giam giữ, giáo dục, cải tạo phạm nhân; công tác 1389 trong thực hiện chương trình quốc gia phòng, chống tội phạm, phòng, chống ma túy, chống mua bán người, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; tiến hành điều tra, khám phá hàng trăm vụ việc, vụ án các loại, đảm bảo đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, góp phần duy trì nghiêm kỷ luật Quân đội và pháp luật Nhà nước.

48 năm xây dựng và phát triển, phát huy truyền thống “Bản lĩnh – Kỷ cương – Tình thương – Trách nhiệm”, ngành ĐTHS Quân khu luôn đoàn kết thống nhất, xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” hoàn thành tốt và xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.

Ngành ĐTHS Quân khu vinh dự được Nhà nước tặng Huân chương Chiến công hạng Nhì (1986); 2 lần được tặng Huân chương Chiến công hạng Ba (1982, 1983); nhiều lần được Bộ Tư lệnh Quân khu 7 tặng Cờ thi đua; công nhận Đơn vị quyết thắng, Đơn vị tiên tiến. Năm 2023, Phòng ĐTHS được tặng Cờ thi đua Quân khu và được Quân khu đề nghị tặng Bằng khen Bộ Quốc phòng.

Nhật Tân, Tấn Chí