Lột từng lớp hào quang
Năm 2014, vừa ra trường, Cẩm Tú bước chân vào nghề môi giới bất động sản. Có nhiều lý do, nhưng thứ hấp dẫn nhất đó là mức thu nhập “không thể tưởng tượng” có thể kiếm được từ nghề này.
Cẩm Tú nhớ lại, lúc đó, dù không hiểu biết gì về bất động sản, nhưng nghề môi giới bất động sản đang là trend khi “người người, nhà nhà” đi làm môi giới. Đây chính là thời điểm thị trường bất động sản bắt đầu được nhen nhóm trở lại sau khoảng thời gian đóng băng kéo dài 2011-2013.
Với nhiều chính sách cởi mở cho thị trường bất động sản, đặc biệt là gói kích cầu 30.000 tỷ đồng, nhiều doanh nghiệp tung ra thị trường hàng loạt dự án căn hộ giá bình dân, đánh trúng nhu cầu rất lớn của người dân lúc bấy giờ.
Cẩm Tú không thể nào quên hình ảnh khách hàng phải rồng rắn xếp hàng để tranh nhau đặt cọc mua căn hộ tại một dự án ở Thủ Đức. Với giá bán chỉ trên dưới 1 tỷ đồng, nhiều dự án đã “cháy hàng” ngay trong buổi mở bán đầu tiên.
Nhu cầu lớn, môi giới lúc đó làm cả ngày không hết việc. Thu nhập cũng tăng lên rất nhiều khi có trường hợp chỉ cần sang cọc cho khách hàng là đã kiếm được vài chục triệu.
“Lúc đó, có tháng mình kiếm được hơn 50 triệu đồng. Đây là con số có mơ cũng không dám nghĩ tới. Bởi nhiều bạn cùng lớp đi làm văn phòng chỉ thu nhập chưa tới 10 triệu thời điểm đó”, Cẩm Tú nhớ lại.
Với động cơ kiếm tiền, Cẩm Tú trải qua giai đoạn 2015 – 2020 vô cùng “ngọt ngào” khi mọi thứ đều thuận lợi. Nhờ nghề môi giới, cô có tiền để mua được nhà ở thành phố, sắm xe ô tô và học hỏi để dần trở thành một nhà đầu tư bất động sản.
Tuy nhiên, “giai đoạn hồng” của Cẩm Tú và hàng chục ngàn môi giới nhà đất chính thức kết thúc kể từ sau đại dịch Covid-19. Nền kinh tế tụt dốc sau đại dịch, những biến động chính trị, kinh tế khó lường toàn cầu. Và đặc biệt là những bất ổn trên thị trường bất động sản Việt Nam dần lộ diện đã khiến thị trường “đứng bánh”. Ám ảnh về một giai đoạn đóng băng mới dần hiện rõ.
Dù làm cho một trong những tập đoàn bất động sản có tiềm lực thuộc nhóm đầu của Việt Nam, nhưng Cẩm Tú không tránh khỏi những cú sốc. Đầu tiên là việc công ty không thể triển khai thêm các dự án mới. Tiếp đến là làn sóng cắt giảm nhân sự ào ạt.
Bên cạnh số lượng môi giới mà doanh nghiệp buộc cắt giảm, một lượng lớn khác phải chủ động rời “cuộc chơi”. Rất nhiều môi giới không thể trụ nổi vì nhiều tháng liền, thậm chí cả năm không tìm ra một giao dịch. Nếu lúc trước “nhà nhà, người người” đua nhau làm môi giới thì nay là làn sóng tháo chạy khỏi nghề.
Nhiều người chuyển hướng tìm việc khác, một số khác cố gắng bám trụ với nghề “tay trái” như bán hàng online, chạy Grab…
Nghề môi giới bất động sản trải qua giai đoạn khó khăn khi thị trường gần như “đóng băng” (Ảnh: KP)
Ông Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội BĐS Việt Nam, Chủ tịch Hội Môi giới BĐS Việt Nam, cho biết trong năm 2023, các đơn vị kinh doanh, dịch vụ, môi giới bất động sản bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Thống kê cho thấy có đến 80% các đơn vị môi giới phải rời bỏ thị trường để tìm kiếm cơ hội khác. Số doanh nghiệp còn lại cũng phải duy trì hoạt động trong điều kiện cầm chừng, cắt giảm tối đa chi phí nhân sự, thuê văn vòng, quảng cáo tiếp thị…
Cẩm Tú chia sẻ, giai đoạn khó khăn 2021-2023 của thị trường bất động sản cũng dần lột bỏ những lớp hào quang “ảo” mà nhiều người vẫn nghĩ về nghề môi giới. Những ai chỉ đến với nghề vì thu nhập khủng, ăn mặc sang trọng, cơ hội gặp gỡ những người giàu dần vỡ mộng.
Tú kể cô và nhiều đồng nghiệp đã có những ngày bươn mình từ sáng tới tối ở ngoài đường để phát tờ rơi. Có những hôm trực ở công trường dự án, hít no cả bụi đường, khói xe mà không có nổi một khác hàng hỏi thăm.
Rồi có những chuyến rong ruổi xe máy hàng chục cây số giữa trời nắng cháy da để về dự án ở tỉnh. Hay những lần khách cho “leo cây” mà không một lời hẹn báo.
Dù không có thu nhập nhiều tháng trời, nhưng môi giới vẫn phải chi tiền để chạy quảng cáo mong tìm kiếm cơ hội có khách. Thậm chí, hiếm hoi lắm được khách hàng hẹn gặp, nhưng chi phí của một ly nước, hay một bữa ăn với khách có khi trở thành cả một áp lực lớn.
Trước cả núi áp lực, Cẩm Tú cũng như không ít môi giới đã có lúc tuyệt vọng, phân vân về con đường của mình. Cô thừa nhận, lợi thế lớn nhất của mình so với nhiều môi giới khác là cô vẫn có dòng tiền để duy trì cuộc sống nhờ nguồn tích luỹ nhiều năm trước đó.
Nhưng chính giai đoạn khó khăn này cũng khiến Cẩm Tú nhận ra rằng, động lực theo nghề trong cô đã có một cái gì đó dịch chuyển. Khao khát kiếm tiền vẫn còn rất lớn, nhưng bây giờ nó không còn là yếu tố quyết định.
Hơn 10 năm làm nghề, trải qua đỉnh cao và vực sâu của thị trường, Cẩm Tú nhận ra rằng, thu nhập chỉ là một phần những giá trị mà công việc này mang lại cho cô. Có nhiều thứ vô hình hơn mà đôi khi phải chiêm nghiệm lại cô mới thấy. Đó chính là vốn sống, mối quan hệ, bản lĩnh và khả năng nhìn đời. Cô đã trưởng thành hơn rất nhiều kể từ khi làm môi giới.
Cẩm Tú đúc kết, chính những tài sản vô hình này, mới thực sự là động lực tạo cho cô sự bền chí để đi qua quãng thời gian khó khăn vừa qua. Cô tin rằng, sau cuộc “bể dâu” của thị trường bất động sản lần này, những ai còn trụ được với nghề là những người thực sự bản lĩnh và có nhiều cơ hội thành công hơn ở phía trước.
Ngược lại, những người đã rời bỏ cuộc chơi, những khó khăn vừa qua là bài học để họ lột bỏ hết những hào quang “ảo tưởng” về nghề môi giới.
Định vị hình ảnh nghề môi giới bất động sản
Không thể phủ nhận vai trò của những người làm nghề môi giới trong quá trình hình thành và phát triển của thị trường bất động sản Việt Nam. Tuy nhiên, đâu đó vẫn còn những quan điểm, góc nhìn không phản ánh đúng giá trị của nghề này. Thậm chí, những định kiến này khiến cho hình ảnh của người làm nghề môi giới bị méo mó.
Hơn bao giờ hết, những người làm nghề môi giới đã và đang nỗ lực để khẳng định sứ mệnh của mình. Đặc biệt, trong bối cảnh thị trường khó khăn, khi một số lượng rất lớn môi giới tham gia thị trường với mục đích kiếm tiền bất chấp đã bị thanh lọc. Những người ở lại sẽ là minh chứng cho một thế hệ chuyên nghiệp, sẵn sàng mang lại giá trị tốt nhất cho khách hàng.
Các quy định mới của pháp luật, quy chế của hiệp hội, tổ chức môi giới cũng đang góp phần lành mạnh hoá nghề môi giới bất động sản.
Cụ thể, theo quy định của Luật Kinh doanh bất động sản 2023 có hiệu lực từ ngày 1/8, cá nhân hành nghề môi giới bất động sản sẽ không được hành nghề tự do mà phải hành nghề trong doanh nghiệp thay vì chỉ cần có chứng chỉ hành nghề và đăng ký nộp thuế như trước đây.
Về quản lý hoạt động của môi giới bất động sản, Điều 81 Luật kinh doanh bất động sản 2023 quy định Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm quản lý hành nghề môi giới bất động sản, hoạt động của sàn giao dịch bất động sản, môi giới bất động sản và dịch vụ bất động sản khác trong phạm vi của địa phương.
Ủy ban nhân dân cấp huyện có trách nhiệm thực hiện quản lý nhà nước về kinh doanh bất động sản theo thẩm quyền do pháp luật quy định và theo sự phân cấp của cơ quan nhà nước cấp trên.
Trong tháng 11/2024, Bộ Quy tắc Đạo đức và Ứng xử nghề nghiệp Môi giới Bất động sản Việt Nam cũng đã được Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) công bố.
Phó Chủ tịch thường trực VARS Nguyễn Chí Thanh cho biết, trong bối cảnh thị trường bất động sản ngày càng phát triển và cạnh tranh khốc liệt, việc xây dựng và ban hành Bộ Quy tắc Đạo đức và Ứng xử Nghề nghiệp đặc biệt quan trọng trong việc chuẩn hóa nghề môi giới; đồng thời góp phần nâng cao uy tín, trách nhiệm xã hội của các tổ chức, cá nhân trong ngành.
Sau cơn mưa trời sẽ sáng
Trải qua một trong những giai đoạn khó khăn nhất của thị trường bất động sản, Cẩm Tú và rất nhiều môi giới bất động sản khác đang nhìn về một tương lai tươi sáng hơn. Dù thị trường bất động sản vẫn còn nhiều thách thức, nhưng nhiều “đốm sáng” đã và đang được thắp lên.
Cụ thể, theo thống kê của VARS đến quý 3/2024, có 5.565 doanh nghiệp kinh doanh bất động sản quay trở lại hoạt động với nhiều văn phòng môi giới mở mới hoặc mở cửa trở lại tại các khu vực có nguồn cung lớn.
Hiệp hội này ước tính, khoảng 70% doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới và người môi giới có ý định gắn bó lâu dài với nghề đã quay lại hoạt động.
Bên cạnh nhiều thách thức, giai đoạn khó khăn của thị trường cũng giúp trui rèn bản lĩnh của nhiều môi giới bất động sản (Ảnh: KP)
Theo Hội Môi giới bất động sản Việt Nam, sự quay trở lại hoạt động của môi giới bất động sản đang cho thấy thị trường có nhiều tín hiệu hồi phục tích cực. Tại nhiều phân khúc như đất nền, chung cư đang có dấu hiệu tăng nhiệt, sốt nóng, thu hút sự quan tâm của nhiều môi giới, các khách hàng, nhà đầu tư.
Với kinh nghiệm của mình, Cẩm Tú có nhiều lý do để vững tin vào con đường phía trước. Thậm chí cơ hội sẽ xuất hiện ngày càng nhiều hơn ở trong năm 2025.
Cơ sở cho niềm tin này, Cẩm Tú cho rằng đó là nhờ vào những cú hích quan trong như: tác động tích cực của Luật nhà ở, Luật Đất đai và Luật Kinh doanh bất động sản đang dần thẩm thấu vào thị trường.
Tiếp đó là việc hàng loạt nỗ lực, chính sách gỡ vướng của Chính phủ và nhiều địa phương đã giúp “giải phóng” cho nhiều dự án bất động sản lớn. Đây sẽ là nguồn cung bổ sung rất lớn cho thị trường trong thời gian tới.
Một nguyên nhân không thể bỏ qua khác là mạng lưới hạ tầng giao thông “khủng” đang được đầu tư khắp cả nước sẽ về đích trong vài năm tới. Đặc biệt là khu vực phía Nam với các đại dự án như sân bay Long Thành, đường Vành đai 3, Vành đai 4, cao tốc Biên Hoà – Vũng Tàu, cao tốc Bến Lức – Long Thành, Metro số 1….
Cuối cùng, theo Cẩm Tú, kinh nghiệm từ những khó khăn chưa từng có trong thời gian qua đã giúp trau dồi bản lĩnh của nhiều chủ đầu tư, thanh lọc những doanh nghiệp “ốm yếu”. Đồng thời, nhà đầu tư, người mua nhà cũng có thêm nhiều bài học để có khả năng chọn lựa và đánh giá đúng cơ hội khi tham gia vào thị trường.
Những điều trên cho thấy, những năm sắp tới thị trường bất động sản sẽ là “sân chơi” lý tưởng mà bất cứ ai làm nghề môi giới chân chính cũng muốn thử sức.
Khánh Phong