Với ý nghĩa và tầm quan trọng đó, các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương thường xuyên giáo dục truyền thống cách mạng, tinh thần SSCĐ, hy sinh của các thế hệ đi trước cho cán bộ, chiến sĩ lực lượng DQTV. Qua đó, đã giúp cho lực lượng DQTV ngày càng hiểu rõ hơn về vai trò, trách nhiệm của mình trong quá trình thực hiện nhiệm vụ cũng như trong huấn luyện, chiến đấu, bảo vệ địa bàn, bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân ở cơ sở.
Sự quan tâm của các cấp, các ngành và tinh thần tự giác tham gia củng cố, xây dựng lực lượng DQTV của các tầng lớp nhân dân đã góp phần tăng thêm sức mạnh của lực lượng DQTV. Đến nay, lực lượng DQTV toàn tỉnh đạt tỷ lệ 1,41% so với dân số. Trong đó, đảng viên: 4.126 đồng chí, đạt 25,9% tổng số DQTV; Đoàn viên đạt 59,2%. Thực hiện đề án xây dựng Ban CHQS xã VMTD, đến nay đã xây dựng được 82 chi bộ quân sự xã, đạt 100% chỉ tiêu. Cán bộ Ban CHQS xã 388/407, đạt 95,3% so với biên chế, 100% là đảng viên; Khu ấp đội trưởng đạt 100%.
Trong thời gian qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự điều hành quản lý của chính quyền, sự quan tâm của các ban ngành đoàn thể, lực lượng DQTV đã được xây dựng, củng cố, từng bước đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Ngoài công tác tổ chức, xây dựng lực lượng dân quân của các huyện, thị, thành phố thì công tác tổ chức, nâng cao hiệu quả hoạt động của lực lượng tự vệ các cơ quan, xí nghiệp cũng được chú trọng. Tính đến thời điểm này, toàn tỉnh có 76 Ban CHQS cơ quan, tổ chức cấp tỉnh với 290 cán bộ và 20 Ban CHQS cơ quan, tổ chức trực thuộc cấp huyện với 67 cán bộ. Ngoài việc thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, lực lượng tự vệ còn được tổ chức huấn luyện, nâng cao ý thức trách nhiệm trong công tác quân sự quốc phòng địa phương.
Để nâng cao hiệu quả hoạt động của lực lượng DQTV, Đảng ủy – Bộ CHQS tỉnh đã lãnh đạo, chỉ đạo cơ quan quân sự các cấp triển khai thực hiện tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng, huấn luyện quân sự, nâng cao khả năng SSCĐ. Hàng năm, các địa phương, đơn vị đều bố trí thời gian để tổ chức huấn luyện theo đúng chương trình quy định, bảo đảm quân số cao. Trong năm, toàn tỉnh đã tổ chức tập huấn cán bộ và huấn luyện lực lượng DQTV cho 13.198 đồng chí, đạt gần 96% so với tổng số DQTV; Kiểm tra bắn đạn thật cho 3.607 DQTV và tổ chức diễn tập 4 huyện, thị, thành phố, quân số tham gia 564/244 DQ đạt được mục đích yêu cầu đề ra. Công tác đào tạo cán bộ quân sự cơ sở cũng được chú trọng, hiện nay toàn tỉnh đã đào tạo 261 cán bộ thuộc hệ trung cấp, cao đẳng và đại học.
Bên cạnh những nhiệm vụ trên, lực lượng dân quân trong tỉnh còn tham gia làm tốt công tác dân vận như: tham gia đắp đập Hồ Gia Hoét (Quảng Thành), giúp dân di dời nhà cửa, tài sản, sửa chữa nhà, làm nhà tình thương, chăm sóc Nghĩa trang liệt sỹ, khai thông cống rãnh, nạo vét kênh mương, dọn vệ sinh đường giao thông... với hơn 12 ngàn ngày công lao động.
Là lực lượng cơ động SSCĐ ở địa phương, thời gian qua, lực lượng DQTV trong tỉnh đã tổ chức tuần tra canh gác, phối hợp cùng lực lượng công an giữ vững ổn định địa bàn, tạo điều kiện thuận lợi để địa phương phát triển kinh tế-xã hội. Trong các ngày cao điểm lễ, tết, lực lượng DQTV luôn trực chiến sẵn sàng cơ động khi có tình huống xảy ra, góp phần bảo vệ an toàn tài sản cơ quan, xí nghiệp, đồng thời, đã phối hợp cùng các lực lượng giữ khác vững ổn định an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội (ANCT-TTATXH) ở địa phương. Năm 2018, lực lượng DQTV của tỉnh đã tổ chức phối hợp với các lực lượng tuần tra 136.342 lượt tổ với 313.514 lượt người tham gia. Kết quả, bắt và xử lý 184 vụ với 335 đối tượng. Trong đó đã phối hợp 77.576 lượt tổ với 183.928 lượt người; Độc lập tuần tra 58.766 lượt tổ với 129.586 lượt người tham gia.
Một trong những mặt công tác cần tập trung trong thời gian tới là tăng cường sự lãnh đạo của các chi bộ quân sự đối với nhiệm vụ quân sự quốc phòng địa phương. Từ đó, phát huy vai trò nòng cốt của từng cán bộ, đảng viên, nâng cao năng lực hoạt động của tổ chức Đảng trong việc thực hiện các mục tiêu nghị quyết mà Đảng bộ quân sự các cấp đã đề ra. Hiện nay, toàn tỉnh đã xây dựng được 81/82 chi bộ quân sự ở các Đảng bộ xã, phường, thị trấn. Tỷ lệ đảng viên trong lực lượng DQTV đạt 25,6% (riêng DQ là 20,8%). Mục tiêu của các địa phương trong thời gian tới là phải phấn đấu bồi dưỡng, kết nạp đảng viên mới, nhằm nâng cao chất lượng chính trị của lực lượng DQTV trong tỉnh.
Ngoài việc quan tâm nâng cao chất lượng chính trị của lực lượng DQTV, các địa phương còn chú trọng thực hiện tốt chế độ, từng bước nâng cao đời sống vật chất tinh thần để lực lượng DQTV an tâm tư tưởng, hoàn thành tốt nhiệm vụ. Cơ sở vật chất, nơi ăn, ở của lực lượng dân quân thường trực tại các địa phương ngày càng được chính quyền các cấp quan tâm hơn. Sự quan tâm đúng mức của cấp ủy, chính quyền các cấp đã tạo thêm sức mạnh để lực lượng DQTV hoàn thành nhiệm vụ được giao. Tuy nhiên, để việc củng cố lực lượng DQTV ngày càng vững mạnh, rộng khắp, bảo đảm đủ số lượng và có chất lượng, SSCĐ cao phải gắn chặt với xây dựng cơ sở vững mạnh toàn diện. Muốn đạt được điều này, trước hết cần tích cực tuyên truyền giáo dục, nâng cao nhận thức sâu sắc về đường lối quốc phòng toàn dân của Đảng trong các ngành, các cấp và các tầng lớp nhân dân…
Phát huy những kết quả đạt được, trong thời gian tới, LLVT tỉnh BR-VT tiếp tục phát huy sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị, chăm lo xây dựng lực lượng DQTV vững mạnh toàn diện, giữ vững vai trò nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Đảng, bảo vệ chính quyền, bảo vệ tính mạng và tài sản nhân dân trong giai đoạn mới.