Theo Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Quy hoạch điện VIII) được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, điện là ngành hạ tầng quan trọng, phát triển điện lực phải đi trước một bước tạo nền tảng thúc đẩy phát triển nhanh, bền vững.
Tổng vốn đầu tư cho nguồn, lưới điện truyền tải giai đoạn 2021-2030 trong Quy hoạch điện VIII khoảng 134,7 tỷ USD, riêng lĩnh vực truyền tải điện là 14,9 tỷ USD.
Giai đoạn 2026-2030 được đánh giá là cao điểm đầu tư khi cần khoảng 77,6 tỷ USD. Trong đó, nhu cầu vốn cho riêng hệ thống truyền tải lên tới 5,9 tỷ USD. Trọng tâm đầu tư là các đường dây và trạm biến áp 220kV, 500kV - xương sống của hệ thống truyền tải quốc gia.
Gần 15 tỷ USD đầu tư vào lưới truyền tải điện
Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia (EVNNPT) đặt mục tiêu trong năm 2025 khởi công 34 dự án, hoàn thành và đóng điện 74 dự án. Tổng giá trị đầu tư xây dựng ước tính 20.670 tỷ đồng, trong đó đầu tư thuần khoảng 14.746 tỷ đồng.
Vốn đầu tư lưới truyền tải điện được đẩy mạnh cùng với việc sửa đổi của Luật Điện lực mới đây sẽ tạo ra cú huých cho các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực hạ tầng điện, lưới điện, nhất là khi phân cấp quyết định chủ trương đầu tư đến UBND cấp tỉnh đối với dự án lưới điện và cho phép tư nhân hóa các đường dây truyền tải từ 220kV trở xuống.
Theo báo cáo của Shinhan Securities, kế hoạch gia tăng gấp đôi chiều dài đường dây và trạm biến áp năm 2030, tỉ lệ tăng trưởng kép hằng năm (CAGR) cho xây dựng đường dây truyền tải và trạm biến áp lần lượt là 11%/năm và 13%/năm.
Trong dài hạn, báo cáo của Chứng khoán SSI cho biết, tổng vốn đầu tư cho lưới điện truyền tải dự kiến sẽ tăng đáng kể từ mức trung bình 1 tỷ USD/năm trong giai đoạn 2011-2020 lên 1,5 tỷ USD/năm trong giai đoạn 2020-2030 và khoảng 1,7-1,9 tỷ USD/năm trong giai đoạn 2031-2050.
Ngoài các yếu tố nội tại của ngành điện, một số xu hướng kinh tế khác cũng có thể tác động đến nhu cầu thiết bị điện như sự phục hồi của thị trường bất động sản, sự mở rộng hạ tầng giao thông và nhu cầu phát triển mạng lưới viễn thông.
Đặc biệt, việc gia tăng sản lượng điện từ nguồn năng lượng tái tạo đang đặt ra yêu cầu đầu tư cấp thiết vào máy biến áp, dây cáp và các thiết bị liên quan để giảm áp lực lên hệ thống lưới hiện hữu.
Trong bối cảnh đó, ngành sản xuất thiết bị điện, vật tư lưới điện được cho là sẽ đối mặt với cả cơ hội và thách thức lớn - vừa phải đảm bảo năng lực cung ứng, vừa cần thích ứng với các yêu cầu kỹ thuật ngày càng cao từ các dự án trọng điểm.
Thiên An