Tốc độ:
1x
.jpg)
Trường hợp thao túng, bỏ cọc, thông đồng cần bị xử lý nghiêm và phân rõ loại hành vi.
Hoạt động đấu giá quyền sử dụng đất vốn là một trong những công cụ quan trọng giúp Nhà nước phân bổ nguồn lực đất đai công bằng, minh bạch và hiệu quả. Tuy nhiên, thời gian qua, nhiều phiên đấu giá đất ở nhiều địa phương đã không còn phản ánh đúng mục tiêu ban đầu này. Thay vào đó, đấu giá lại trở thành “sân chơi” của giới đầu cơ, của các nhóm lợi ích núp bóng nhà đầu tư, dẫn dắt giá cả theo hướng méo mó, tạo mặt bằng giá ảo và làm lệch quỹ đạo thị trường bất động sản.
Thực tế ghi nhận, nhiều phiên bị đẩy giá lên cao vượt xa giá trị thực, sau đó bỏ cọc; người tham gia không nhằm mục đích sử dụng đất mà chỉ nhằm tạo sóng, kích giá, khuấy động tâm lý rồi rút lui. Đặc biệt, một số nhóm còn thông đồng dìm giá, hoặc thông qua các vòng môi giới, ủy quyền, thuê người tham dự, biến cuộc đấu giá thành công cụ thao túng để mua đất rẻ, hưởng chênh lệch, tạo lợi ích nhóm. Điều này không chỉ gây thất thoát nguồn lực Nhà nước, làm đất bị bỏ hoang mà còn gây nhiễu loạn thị trường, triệt tiêu động lực phát triển của những người có nhu cầu sử dụng đất thực sự, doanh nghiệp làm ăn nghiêm túc.
Sàng lọc người tham dự và siết chặt điều kiện tham gia đấu giá
Để khắc phục tình trạng này, giải pháp đầu tiên được VARS IRE nhấn mạnh là phải sàng lọc kỹ lưỡng đối tượng tham gia đấu giá để loại bỏ các trường hợp đầu cư, thiếu năng lực hoặc không có nhu cầu sử dụng đất thực sự.
Theo đó, hồ sơ tham gia đấu giá phải có chứng minh mục đích sử dụng rõ ràng, có phương án khai thác đất sau khi trúng đấu giá. Đối với doanh nghiệp, phải có cam kết bảo lãnh ngân hàng và kế hoạch triển khai cụ thể theo tiến độ.
Ngoài ra, giá khởi điểm cần tiệm cận sát giá thị trường để tránh tạo khoảng trống “đệm giá” cho đầu cơ. Tỷ lệ tiền đặt cọc nên điều chỉnh lên 20 - 30% giá trị khu đất nhằm tăng ràng buộc, nâng mức trách nhiệm, hạn chế hiện tượng đẩy giá rồi bỏ cọc.
Một trong những đề xuất mạnh mẽ của VARS IRE là phải tăng cường chế tài xử lý.
Trường hợp thao túng, bỏ cọc, thông đồng cần bị xử lý nghiêm và phân rõ loại hành vi. Không chỉ tịch thu cọc, cần áp dụng thêm phạt hành chính, buộc bồi hoàn toàn bộ chi phí tổ chức đấu giá. Với những trường hợp cố ý phá vỡ thị trường, làm giá ảo, trục lợi có hệ thống cần chuyển hồ sơ điều tra xử lý hình sự.
Ngoài ra, cần quy định rõ thời hạn đưa đất vào sử dụng và thời gian tối thiểu không được chuyển nhượng, nhằm tránh tình trạng đầu cơ thứ cấp.
Đặc biệt, VARS IRE đề nghị cấm tham gia đấu giá từ 2 đến 10 năm, thậm chí vĩnh viễn đối với hành vi đầu cơ có chủ đích gây rối thị trường.
Bên cạnh đó, VARS IRE nhấn mạnh cần đồng bộ hóa quản lý dữ liệu đất đai và dữ liệu giao dịch. Theo đề xuất, cần kết nối cơ sở dữ liệu định danh điện tử VNeID để quản lý người tham gia đấu giá, ngăn chặn tình trạng sử dụng người được thuê đi đấu giá, “mượn danh” hoặc ẩn danh sau nhiều lớp ủy quyền.
Cùng với đó, chính sách thuế và tín dụng liên quan đấu giá đất phải chặt chẽ hơn để kiểm soát dòng vốn đầu cơ. Việc xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia thống nhất về giao dịch đất đai cũng là “nền móng” để minh bạch hóa việc chuyển nhượng, giám sát dòng chảy dự án sau khi trúng đấu giá.
Theo VARS IRE, đấu giá đất phải quay trở về bản chất: là công cụ phân bổ đất đai công bằng, hiệu quả, minh bạch.
Khi cơ chế đấu giá bị biến tướng, thị trường bất động sản sẽ chịu hệ lụy kép: Nhà nước thất thu, đất đai bị hoang hóa, niềm tin thị trường bị bào mòn, cơ hội dành cho người thực sự có nhu cầu bị thu hẹp.
Do đó, việc tăng cường minh bạch, sàng lọc nhà đầu tư, áp dụng chế tài mạnh, hoàn thiện hệ thống dữ liệu và giám sát xuyên suốt là yêu cầu cấp thiết. Nếu thực hiện đồng bộ, đấu giá đất sẽ thực sự trở thành công cụ huy động nguồn lực minh bạch cho phát triển kinh tế.
Tâm An
.jpg)
