Tốc độ:
1x
(QK7 Online) - Đồng chí Phạm Hoài Chương, sinh ngày 15-8-1928, trong một gia đình có truyền thống đấu tranh cách mạng tại xã Chợ Lầu, huyện Hòa Đa, tỉnh Bình Thuận (nay là thị trấn Chợ Lầu, huyện Bắc Bình, tỉnh Bình Thuận). Đồng chí tham gia cách mạng năm 1945, là cán bộ thiếu niên, thanh niên và Thư ký Ủy ban hành chính xã Chợ Lầu. Năm 1946, đồng chí nhập ngũ, trưởng thành từ chiến sĩ đến cán bộ Đại đội Quang Trung.
Thiếu tướng Phạm Hoài Chương (1928-2007)
Năm 1947, đồng chí được kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương. Năm 1949, đồng chí được bổ nhiệm làm Chính trị viên Đại đội B, Tiểu đoàn 86. Ngày 2-6-1950, đồng chí cùng Ban Chỉ huy Đại đội tổ chức lực lượng, phối hợp cùng Đại đội 214 chiến đấu làm thất bại cuộc càn của Tiểu đoàn Âu - Phi tại Thái An, xã Minh Hưng, huyện Hòa Đa, tỉnh Bình Thuận.
Đầu năm 1952, trên chiến trường Bình Thuận, địch đẩy mạnh chủ trương dồn dân rào làng, tăng cường càn quét đánh phá vào các vùng căn cứ du kích, ráo riết bắt lính ồ ạt. Quyết giữ vững vùng căn cứ giải phóng và các khu du kích, đặc biệt là khu du kích Hàm Thuận, Tỉnh đội Bình Thuận chỉ đạo phải tập trung sức giữ khu du kích, tiếp tục tăng cường Đại đội B cho Hàm Thuận và đưa một số cán bộ xuống cơ sở để tổ chức Đội vũ trang công tác. Tiểu đoàn 86, Trung đoàn 812 còn lại 1 đại đội xung kích làm lực lượng cơ động của trung đoàn gọi là bộ đội xung kích. Đồng chí Phạm Hoài Chương được chỉ định làm Chính trị viên bộ đội xung kích. Trong thời gian này, đồng chí cùng Ban Chỉ huy bộ đội xung kích tích cực đẩy mạnh tác chiến tiêu diệt địch, tiêu biểu: trận Bình Lâm (15-3-1952), trận Ngã Hai (19-9-1952), trận đồn Sông Quao (19-1-1953)... các trận đánh của bộ đội xung kích góp phần thúc đẩy phong trào đấu tranh chính trị của nhân dân địa phương, góp phần vào thắng lợi cuối cùng của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1945-1954).
Sau khi Hiệp định Giơnevơ được ký kết (20-7-1954), Đảng bộ tỉnh Bình Thuận tổ chức lại Trung đoàn 812 và các đại đội trực thuộc để chuẩn bị tập kết ra miền Bắc; đồng thời Tỉnh ủy bố trí lại một số cán bộ ở lại lãnh đạo quần chúng đấu tranh chính trị đòi thi hành Hiệp định Giơnevơ. Đồng chí Phạm Hoài Chương không lên đường tập kết và ở lại địa phương hoạt động theo sự phân công của Tỉnh ủy. Thực hiện chủ trương của cấp trên về đấu tranh chính trị, ngày 20-7-1958, hai tổ vũ trang tuyên truyền của Bình Thuận được thành lập, do các đồng chí Phạm Hoài Chương và Nguyễn Hội chỉ huy. Hoạt động chủ yếu của hai tổ vũ trang tuyên truyền là xây dựng cơ sở chính trị, diệt ác, hỗ trợ phong trào đấu tranh của quần chúng. Cuối năm 1958, hai tổ vũ trang sáp nhập lại thành 1 tổ 8 người, do đồng chí Phạm Hoài Chương làm Tổ trưởng, đồng chí Nguyễn Hội làm Tổ phó cùng 6 chiến sĩ người dân tộc thiểu số.
Thực hiện Nghị quyết số 15 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, ngày 2-9-1959, tại vùng Căn cứ Ara - Di Linh, đồng chí Nguyễn Gia Tú, Bí thư Tỉnh ủy Bình Thuận công bố quyết định thành lập đơn vị vũ trang tỉnh lấy tên là Đơn vị 2-9. Đồng chí Phạm Hoài Chương được bổ nhiệm làm Chỉ huy trưởng kiêm Chính trị viên. Dưới sự chỉ huy của đồng chí Phạm Hoài Chương, Đơn vị 2-9 tổ chức nhiều trận tác chiến tiêu diệt địch, trở thành lực lượng tập trung cơ động chủ yếu của tỉnh hỗ trợ đắc lực cho phong trào đấu tranh chính trị của quần chúng. Tiêu biểu là trận Bắc Ruộng (31-7-1960), đồng chí Phạm Hoài Chương đã đề xuất và trực tiếp chỉ huy Đơn vị 2-9 chiến đấu và giành thắng lợi. Cùng với Đồng khởi ở Bến Tre, Tua Hai ở Tây Ninh, thắng lợi của trận Bắc Ruộng mở đầu phong trào Đồng khởi, phá ách kìm kẹp của địch, giành quyền làm chủ ở Bình Thuận.
Tháng 1-1961, Quân ủy Trung ương chỉ thị về việc thành lập Quân giải phóng miền Nam Việt Nam. Tháng 3-1961, Thường vụ Tỉnh ủy Bình Thuận chỉ định một số cán bộ quân sự thành lập Ban Quân sự tỉnh. Liên tỉnh 3 bổ nhiệm đồng chí Phạm Hoài Chương làm Trưởng ban phụ trách chung và chính trị, đồng chí Nguyễn Thanh Đức phụ trách tham mưu, đồng chí Nguyễn Hữu Ích phụ trách hậu cần. Tỉnh ủy cũng quyết định thành lập Đảng ủy Quân sự tỉnh trực tiếp lãnh đạo các lực lượng vũ trang do đồng chí Nguyễn Gia Tú làm Bí thư Tỉnh ủy, Bí thư Đảng ủy Quân sự, các đồng chí Phạm Hoài Chương, Nguyễn Thanh Đức, Nguyễn Hữu Ích làm Ủy viên. Tháng 7-1961, Khu ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 6 chỉ định đồng chí Lê Văn Hiền - Bí thư Tỉnh ủy Bình Thuận kiêm Trưởng ban Quân sự, Bí thư Đảng ủy Quân sự tỉnh, đồng chí Phạm Hoài Chương làm Phó ban Quân sự, Phó Bí thư Đảng ủy kiêm Trưởng ban Chính trị
Tỉnh đội. Cơ quan quân sự tỉnh mang phiên hiệu 400. Trong thời gian này, đồng chí cùng Đảng ủy, chỉ huy Tỉnh đội lãnh đạo, chỉ huy xây dựng lực lượng vũ trang tỉnh cả về tổ chức và lực lượng; đồng thời đẩy mạnh tác chiến tiêu hao sinh lực địch, hỗ trợ phong trào đấu tranh chính trị của quần chúng, từng bước mở rộng vùng giải phóng, phát triển vùng căn cứ.
Năm 1965, đồng chí được bổ nhiệm làm Phó Chính ủy Trung đoàn 346, Quân khu 6. Năm 1966, đồng chí được bộ nhiệm Chính trị viên phó, rồi Chính trị viên Tỉnh đội Bình Thuận. Tháng 2-1973, đồng chí được bổ nhiệm làm Chủ nhiệm Chính trị Quân khu 6. Đồng chí đã tham mưu cho Đảng ủy - Bộ Tư lệnh Quân khu lãnh đạo, chỉ huy lực lượng vũ trang các cấp đẩy mạnh tác chiến hỗ trợ quần chúng đấu tranh chính trị đòi địch thi hành Hiệp định Pari; tham mưu Đảng ủy - Bộ Tư lệnh Quân khu 6 chỉ đạo các Đảng bộ, đơn vị, địa phương phối hợp lực lượng chủ lực Miền và Quân khu miền Đông mở Chiến dịch Hoài Đức - Tánh Linh giành thắng lợi, tạo thế và lực để đưa cách mạng tiến đến thắng lợi.
Trong Chiến dịch Hồ Chí Minh (26-4-1975 - 30-4-1975), thực hiện chủ trương “xã giải phóng xã, huyện giải phóng huyện, tỉnh giải phóng tỉnh”, ngày 9-4-1975, Quân khu 6 quyết định thành lập Ban Chỉ huy giải phóng tỉnh Bình Thuận. Đồng chí Phạm Hoài Chương được chỉ định làm Phó Chính ủy. Để kịp phối hợp với Chiến dịch Hồ Chí Minh, đêm 18-4-1975, cánh quân Duyên Hải do Trung tướng Lê Trọng Tấn làm Tư lệnh, Trung tướng Lê Quang Hòa làm Chính ủy tiến công giải phóng Phan Thiết. Được sự hỗ trợ của bộ đội chủ lực, lực lượng vũ trang Bình Thuận đồng loạt tiến công trên khắp địa bàn. Đến 13 giờ ngày 19-4, tỉnh Bình Thuận được giải phóng, trừ đảo Phú Quý (Cù lao Thu). Ngày 20-4-1975, Bộ Tư lệnh Quân khu 6 quyết định thành lập Ban Chỉ huy giải phóng tỉnh Bình Tuy.
Đồng chí Phạm Hoài Chương được chỉ định làm Phó Chính ủy. 19 giờ ngày 22-4-1975, ta tiến công vào nhiều mục tiêu trọng điểm trong thị xã La Gi, cửa biển Tân Lý. Đến 12 giờ ngày 23-4-1975, tỉnh Bình Tuy hoàn toàn giải phóng. Bình Tuy sau khi được giải phóng đã trở thành hậu phương trực tiếp chi viện sức người, sức của cho Chiến dịch Hồ Chí Minh, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc. Ngày 27-4-1975, ta giải phóng đảo Phú Quý, tỉnh Bình Thuận hoàn toàn giải phóng.
Sau ngày 30-4-1975, cơ quan Quân khu 6 và Trung đoàn 812 chuyển lên đóng ở Đà Lạt, đồng chí Phạm Hoài Chương cùng cán bộ, chiến sĩ Quân khu 6 thực hiện nhiệm vụ hàn gắn vết thương chiến tranh, truy quét lực lượng phản động FULRO quanh vùng tại khu vực Langbiang Nam Di Linh - Lâm Đồng.
Tháng 2-1976, thực hiện chủ trương của Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng ban hành Quyết định số 163175/QĐ-QP về việc giải thể một số quân khu, tỉnh và thành lập một số tỉnh mới theo yêu cầu nhiệm vụ. Theo quyết định này, Quân khu 6 giải thể, các tỉnh thuộc Khu 6 trở thành tỉnh Thuận Lâm, tỉnh lỵ đóng tại thị xã Phan Rang - Tháp Chàm, Ninh Thuận. Các lực lượng vũ trang Quân khu 6 trực thuộc Quân khu 5. Một thời gian ngắn, tỉnh Thuận Lâm lại chia thành 2 tỉnh Thuận Hải, Lâm Đồng; tỉnh lỵ Thuận Hải đóng ở Phan Thiết. Theo đó, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Thuận Hải được thành lập trực thuộc Quân khu 5. Đồng chí Phạm Hoài Chương được chỉ định làm Phó Chính ủy, sau đó là Phó Chỉ huy trưởng về Chính trị Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Thuận Hải.
Năm 1986, đồng chí Phạm Hoài Chương được bổ nhiệm làm Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Thuận Hải. Đồng chí là đại biểu Quốc hội khóa VIII. Năm 1989, đồng chí được thăng quân hàm Thiếu tướng.
Năm 1992, đồng chí Phạm Hoài Chương nghỉ hưu theo chế độ. Ghi nhận những đóng góp của đồng chí Phạm Hoài Chương, Đảng và Nhà nước tặng thưởng: Huân chương Độc lập hạng Nhì; Huân chương Quân công hạng Nhì; 2 Huân chương Chiến công hạng Nhì, Ba; 2 Huân chương Kháng chiến hạng Nhất, Nhì; Huy chương Quân kỳ quyết thắng; Huy hiệu 50 năm tuổi Đảng và nhiều phần thưởng cao quý khác.
Đầu năm 1952, trên chiến trường Bình Thuận, địch đẩy mạnh chủ trương dồn dân rào làng, tăng cường càn quét đánh phá vào các vùng căn cứ du kích, ráo riết bắt lính ồ ạt. Quyết giữ vững vùng căn cứ giải phóng và các khu du kích, đặc biệt là khu du kích Hàm Thuận, Tỉnh đội Bình Thuận chỉ đạo phải tập trung sức giữ khu du kích, tiếp tục tăng cường Đại đội B cho Hàm Thuận và đưa một số cán bộ xuống cơ sở để tổ chức Đội vũ trang công tác. Tiểu đoàn 86, Trung đoàn 812 còn lại 1 đại đội xung kích làm lực lượng cơ động của trung đoàn gọi là bộ đội xung kích. Đồng chí Phạm Hoài Chương được chỉ định làm Chính trị viên bộ đội xung kích. Trong thời gian này, đồng chí cùng Ban Chỉ huy bộ đội xung kích tích cực đẩy mạnh tác chiến tiêu diệt địch, tiêu biểu: trận Bình Lâm (15-3-1952), trận Ngã Hai (19-9-1952), trận đồn Sông Quao (19-1-1953)... các trận đánh của bộ đội xung kích góp phần thúc đẩy phong trào đấu tranh chính trị của nhân dân địa phương, góp phần vào thắng lợi cuối cùng của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1945-1954).
Sau khi Hiệp định Giơnevơ được ký kết (20-7-1954), Đảng bộ tỉnh Bình Thuận tổ chức lại Trung đoàn 812 và các đại đội trực thuộc để chuẩn bị tập kết ra miền Bắc; đồng thời Tỉnh ủy bố trí lại một số cán bộ ở lại lãnh đạo quần chúng đấu tranh chính trị đòi thi hành Hiệp định Giơnevơ. Đồng chí Phạm Hoài Chương không lên đường tập kết và ở lại địa phương hoạt động theo sự phân công của Tỉnh ủy. Thực hiện chủ trương của cấp trên về đấu tranh chính trị, ngày 20-7-1958, hai tổ vũ trang tuyên truyền của Bình Thuận được thành lập, do các đồng chí Phạm Hoài Chương và Nguyễn Hội chỉ huy. Hoạt động chủ yếu của hai tổ vũ trang tuyên truyền là xây dựng cơ sở chính trị, diệt ác, hỗ trợ phong trào đấu tranh của quần chúng. Cuối năm 1958, hai tổ vũ trang sáp nhập lại thành 1 tổ 8 người, do đồng chí Phạm Hoài Chương làm Tổ trưởng, đồng chí Nguyễn Hội làm Tổ phó cùng 6 chiến sĩ người dân tộc thiểu số.
Thực hiện Nghị quyết số 15 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, ngày 2-9-1959, tại vùng Căn cứ Ara - Di Linh, đồng chí Nguyễn Gia Tú, Bí thư Tỉnh ủy Bình Thuận công bố quyết định thành lập đơn vị vũ trang tỉnh lấy tên là Đơn vị 2-9. Đồng chí Phạm Hoài Chương được bổ nhiệm làm Chỉ huy trưởng kiêm Chính trị viên. Dưới sự chỉ huy của đồng chí Phạm Hoài Chương, Đơn vị 2-9 tổ chức nhiều trận tác chiến tiêu diệt địch, trở thành lực lượng tập trung cơ động chủ yếu của tỉnh hỗ trợ đắc lực cho phong trào đấu tranh chính trị của quần chúng. Tiêu biểu là trận Bắc Ruộng (31-7-1960), đồng chí Phạm Hoài Chương đã đề xuất và trực tiếp chỉ huy Đơn vị 2-9 chiến đấu và giành thắng lợi. Cùng với Đồng khởi ở Bến Tre, Tua Hai ở Tây Ninh, thắng lợi của trận Bắc Ruộng mở đầu phong trào Đồng khởi, phá ách kìm kẹp của địch, giành quyền làm chủ ở Bình Thuận.
Tháng 1-1961, Quân ủy Trung ương chỉ thị về việc thành lập Quân giải phóng miền Nam Việt Nam. Tháng 3-1961, Thường vụ Tỉnh ủy Bình Thuận chỉ định một số cán bộ quân sự thành lập Ban Quân sự tỉnh. Liên tỉnh 3 bổ nhiệm đồng chí Phạm Hoài Chương làm Trưởng ban phụ trách chung và chính trị, đồng chí Nguyễn Thanh Đức phụ trách tham mưu, đồng chí Nguyễn Hữu Ích phụ trách hậu cần. Tỉnh ủy cũng quyết định thành lập Đảng ủy Quân sự tỉnh trực tiếp lãnh đạo các lực lượng vũ trang do đồng chí Nguyễn Gia Tú làm Bí thư Tỉnh ủy, Bí thư Đảng ủy Quân sự, các đồng chí Phạm Hoài Chương, Nguyễn Thanh Đức, Nguyễn Hữu Ích làm Ủy viên. Tháng 7-1961, Khu ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 6 chỉ định đồng chí Lê Văn Hiền - Bí thư Tỉnh ủy Bình Thuận kiêm Trưởng ban Quân sự, Bí thư Đảng ủy Quân sự tỉnh, đồng chí Phạm Hoài Chương làm Phó ban Quân sự, Phó Bí thư Đảng ủy kiêm Trưởng ban Chính trị
Tỉnh đội. Cơ quan quân sự tỉnh mang phiên hiệu 400. Trong thời gian này, đồng chí cùng Đảng ủy, chỉ huy Tỉnh đội lãnh đạo, chỉ huy xây dựng lực lượng vũ trang tỉnh cả về tổ chức và lực lượng; đồng thời đẩy mạnh tác chiến tiêu hao sinh lực địch, hỗ trợ phong trào đấu tranh chính trị của quần chúng, từng bước mở rộng vùng giải phóng, phát triển vùng căn cứ.
Năm 1965, đồng chí được bổ nhiệm làm Phó Chính ủy Trung đoàn 346, Quân khu 6. Năm 1966, đồng chí được bộ nhiệm Chính trị viên phó, rồi Chính trị viên Tỉnh đội Bình Thuận. Tháng 2-1973, đồng chí được bổ nhiệm làm Chủ nhiệm Chính trị Quân khu 6. Đồng chí đã tham mưu cho Đảng ủy - Bộ Tư lệnh Quân khu lãnh đạo, chỉ huy lực lượng vũ trang các cấp đẩy mạnh tác chiến hỗ trợ quần chúng đấu tranh chính trị đòi địch thi hành Hiệp định Pari; tham mưu Đảng ủy - Bộ Tư lệnh Quân khu 6 chỉ đạo các Đảng bộ, đơn vị, địa phương phối hợp lực lượng chủ lực Miền và Quân khu miền Đông mở Chiến dịch Hoài Đức - Tánh Linh giành thắng lợi, tạo thế và lực để đưa cách mạng tiến đến thắng lợi.
Trong Chiến dịch Hồ Chí Minh (26-4-1975 - 30-4-1975), thực hiện chủ trương “xã giải phóng xã, huyện giải phóng huyện, tỉnh giải phóng tỉnh”, ngày 9-4-1975, Quân khu 6 quyết định thành lập Ban Chỉ huy giải phóng tỉnh Bình Thuận. Đồng chí Phạm Hoài Chương được chỉ định làm Phó Chính ủy. Để kịp phối hợp với Chiến dịch Hồ Chí Minh, đêm 18-4-1975, cánh quân Duyên Hải do Trung tướng Lê Trọng Tấn làm Tư lệnh, Trung tướng Lê Quang Hòa làm Chính ủy tiến công giải phóng Phan Thiết. Được sự hỗ trợ của bộ đội chủ lực, lực lượng vũ trang Bình Thuận đồng loạt tiến công trên khắp địa bàn. Đến 13 giờ ngày 19-4, tỉnh Bình Thuận được giải phóng, trừ đảo Phú Quý (Cù lao Thu). Ngày 20-4-1975, Bộ Tư lệnh Quân khu 6 quyết định thành lập Ban Chỉ huy giải phóng tỉnh Bình Tuy.
Đồng chí Phạm Hoài Chương được chỉ định làm Phó Chính ủy. 19 giờ ngày 22-4-1975, ta tiến công vào nhiều mục tiêu trọng điểm trong thị xã La Gi, cửa biển Tân Lý. Đến 12 giờ ngày 23-4-1975, tỉnh Bình Tuy hoàn toàn giải phóng. Bình Tuy sau khi được giải phóng đã trở thành hậu phương trực tiếp chi viện sức người, sức của cho Chiến dịch Hồ Chí Minh, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc. Ngày 27-4-1975, ta giải phóng đảo Phú Quý, tỉnh Bình Thuận hoàn toàn giải phóng.
Sau ngày 30-4-1975, cơ quan Quân khu 6 và Trung đoàn 812 chuyển lên đóng ở Đà Lạt, đồng chí Phạm Hoài Chương cùng cán bộ, chiến sĩ Quân khu 6 thực hiện nhiệm vụ hàn gắn vết thương chiến tranh, truy quét lực lượng phản động FULRO quanh vùng tại khu vực Langbiang Nam Di Linh - Lâm Đồng.
Tháng 2-1976, thực hiện chủ trương của Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng ban hành Quyết định số 163175/QĐ-QP về việc giải thể một số quân khu, tỉnh và thành lập một số tỉnh mới theo yêu cầu nhiệm vụ. Theo quyết định này, Quân khu 6 giải thể, các tỉnh thuộc Khu 6 trở thành tỉnh Thuận Lâm, tỉnh lỵ đóng tại thị xã Phan Rang - Tháp Chàm, Ninh Thuận. Các lực lượng vũ trang Quân khu 6 trực thuộc Quân khu 5. Một thời gian ngắn, tỉnh Thuận Lâm lại chia thành 2 tỉnh Thuận Hải, Lâm Đồng; tỉnh lỵ Thuận Hải đóng ở Phan Thiết. Theo đó, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Thuận Hải được thành lập trực thuộc Quân khu 5. Đồng chí Phạm Hoài Chương được chỉ định làm Phó Chính ủy, sau đó là Phó Chỉ huy trưởng về Chính trị Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Thuận Hải.
Năm 1986, đồng chí Phạm Hoài Chương được bổ nhiệm làm Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Thuận Hải. Đồng chí là đại biểu Quốc hội khóa VIII. Năm 1989, đồng chí được thăng quân hàm Thiếu tướng.
Năm 1992, đồng chí Phạm Hoài Chương nghỉ hưu theo chế độ. Ghi nhận những đóng góp của đồng chí Phạm Hoài Chương, Đảng và Nhà nước tặng thưởng: Huân chương Độc lập hạng Nhì; Huân chương Quân công hạng Nhì; 2 Huân chương Chiến công hạng Nhì, Ba; 2 Huân chương Kháng chiến hạng Nhất, Nhì; Huy chương Quân kỳ quyết thắng; Huy hiệu 50 năm tuổi Đảng và nhiều phần thưởng cao quý khác.
Hà Vi
Trích sách Chân dung tướng lĩnh Quân khu 7 (1945-2020), Nhà xuất bản Quân đội nhân dân, năm 2021
