Những lời ca trong đoạn mở đầu bài hát là một hồi ức, nổi nhớ quê hương qua hình ảnh người mẹ của người lính trẻ trên đường hành quân ra chiến trận, những câu hát thể hiện sự cháy bỏng nhớ thương của người con về mẹ:
Rộn ràng bàn chân đường quê mong nhớ
Mẹ già của tôi như cây khô chồi biếc lên xanh
Tươi ánh mắt nụ cười long lanh
Nắm đôi bàn tay, nghe mẹ nghẹn ngào
Niềm vui sướng theo dòng lệ rơi”
Chuyện về làng quê, chuyện người yêu dấu
Ngày về mừng vui, con đi trong ngàn tiếng yêu thương
Nghe ấm áp lời mẹ ru xưa
Phút giây bình yên, bên mẹ dịu hiền
Vì đất nước, dâng ngàn tình thương”
Đoạn kết của bài ca thể hiện tất cả tư tưởng của thời đại khi đó…Đó chính là: Tổ quốc và mẹ “Dọc đường hành quân con mang theo hình bóng quê hương, mang bóng dáng mẹ già yêu thương”. Nổi nhớ mẹ da diết, bao lần trên mỗi bước chân con trên mọi nẻo đường hành quân đan xen cùng nổi nhớ quê hương, xóm giềng, nơi ấy ghi sâu bao ký ức về tình làng, nghĩa xóm…song những nổi nhớ ấy càng nhân lên lòng quyết tâm của người lính trẻ thêm vững đôi chân trên mạch đường dài của những bước đường chiến đấu với lời thề sắc son chưa hết giặc chưa về, quyết giải phóng quê hương, đem lại độc lập tự do cho dân tộc và cả những gởi gắm những lời hẹn của người con ra đi khi nào chiến thắng sẽ trở về bên mẹ kính yêu:
Rạo rực lòng con tình làng nghĩa xóm
Dọc đường hành quân con đi mang hình bóng quê hương
Mang bóng dáng mẹ già yêu thương
Thấy đôi bàn chân vững mạnh đường dài
Đường chiến đấu thêm bền lòng tin
Gửi một dòng thư hẹn ngày chiến thắng
Con sẽ về mẹ thân yêu ơi”
Ca khúc Về thăm mẹ có giai điệu tha thiết, tình cảm, giàu tính tự sự, trữ tình. Hình tượng người mẹ trong ca khúc mang dáng dấp thân thương, quen thuộc của những Mẹ Việt Nam anh hùng, những người mẹ đã vì đất nước hy sinh cả cuộc đời.