Quân khu 7 Online

Đất và người Khu 7 > Ký ức chiến tranh, cuộc sống thời bình

Thứ hai, 27/02/2017, 09:22 (GMT+7)
4664 lượt xem

Nữ biệt động thành

(QK7 Online) - Mọi người luôn dành tình cảm đặc biệt và gọi cô bằng hai tiếng thân thương trìu mến: Cô Sáu! Tên thật của cô là Phan Thị Bé, sinh năm 1946 tại ấp Phong Phú, xã Tăng Nhơn Phú, quận Thủ Đức, Sài Gòn - Gia Định. Người nữ Biệt động Sài Gòn xinh đẹp thời 1964 - 1975 gan góc dạn dày…

Thoát ly theo cách mạng năm 1964, lúc đó tôi mới 18 tuổi. Năm 19 tuổi (1965) mẹ bắt về lấy chồng, lần này tôi thoát ly biền biệt không để lại tin tức cho gia đình. Vào căn cứ gia nhập đoàn y 4 của Sài Gòn - Gia Định thuộc cánh nam - chiến trường Nhơn Trạch, Đồng Nai. Tháng 7/1967, điều về đơn vị Biệt động cánh Nam quận Thủ Đức sau này là Phân khu 4, Sài Gòn Gia Định, phục vụ Bộ Chỉ huy quân sự và liên tục đi công tác nội đô. Năm 1968, vào cuối đợt 2, trên đường đi công tác về nội thành lúc này do trời quá tối, chẳng may tôi bị lọt vào ổ phục kích và bị giặc bắt trên cánh đồng bưng Long Thành.

Cô Sáu thời trẻ
Trước lúc nhận lệnh công tác, Thủ trưởng gọi tôi mấy lần. Tôi ngoái đầu lại và hỏi: “Thủ trưởng, có gì vậy anh?”. Thủ trưởng không nói gì và tôi tiếp tục đi. Lần này cũng vậy, Thủ trưởng gọi tôi. Đến lần thứ ba, Thủ trưởng gọi và chặn tôi đứng lại nói: “Anh định không nói ra điều này, nhưng lương tâm buộc anh phải nói. Em đi đợt này rất khó khăn, một là em chết hai là em bị bắt, anh cảm thấy rất lo”. Đợt công tác này nhiệm vụ của tôi phải làm sao bắt liên lạc và đưa một đồng chí nữ về chiến khu. Chỉ còn cách ngã ba quẹo là về cứ, nhưng tôi vừa tới xã Tam An, Long Thành thì bị an ninh của địch bắt. Do không giữ được bình tĩnh, đồng chí nữ khai: “Người này đi đâu thì tôi đi đó”. Tôi liền trả lời: “Tôi đi xe đò từ Cấp về, tới chỗ Long Thành xe dừng cho khách xuống. Tôi khát nước quá, tôi xuống xe thì bị xe bỏ chạy mất và tôi gặp chị này cũng về Biên Hòa, tôi rủ đi xe lôi cùng về”.
Địch giải hai tôi về bót Long Thành. Mấy ngày liền bị địch đánh đập rất dã man. Tôi cố chịu đựng. Khi nghe bọn giặc kháo nhau: “Con này cái mặt giống con bà ở Biên Hòa, nó bị khùng”. Tôi bảo chị đó: “Nó cho khùng là dịp tốt cứ nhận”. Bị giặc giam 4 ngày 3 đêm, không khai thác được gì, liền thả chúng tôi về Sài Gòn. Tôi bảo đồng chí nữ đó về lại vị trí cũ để có dịp tôi tới rước. Vì nơi đây là cơ sở của dòng họ tôi bảo bọc.
Thời điểm này chiến tranh rất ác liệt, không ai có thể vào được bên trong nội đô để đưa tôi ra căn cứ. Tôi được cơ sở nuôi heo là bà con dòng họ của tôi thêm 4 ngày 3 đêm. Cuối cùng, đơn vị biệt động đưa tôi và chị đó vào căn cứ. Về tới đơn vị Biệt động Thành, mọi người rất vui mừng ai ai cũng bảo: “Tưởng con Sáu nó chết vì không chịu nổi trận đòn roi, tra tấn dã man của địch, các anh chuẩn bị một đại đội tăng cường để vác em ra”. Khi nghe điều này, tôi rất xúc động, tủi thân và khóc bên vai đồng đội cho thỏa. Trong đêm đó, các anh đưa tôi qua Bộ Chỉ huy tiền phương. Lúc này Bộ Chỉ huy đang họp để bàn kế hoạch tác chiến. Một người trong đoàn reo lên: “Các anh ơi, nó đã về tới rồi!”. Các Thủ trưởng Bộ Chỉ huy đến ôm tôi và tung người tôi lên trong niềm vui mừng thắm thiết. Tôi rất xúc động và hạnh phúc, vì mình luôn giữ vững ý chí lập trường, một lòng trung trinh với Đảng với cách mạng, bảo toàn cơ sở, bảo toàn lực lượng.
Sau phút sum vầy cùng đồng đội, đồng chí Thủ trưởng nhìn tôi và trìu mến bảo: “Em đã lộ rồi, nên phải về chiến khu”.
Về chiến khu, biên chế vào Phân khu 4, tôi được phân bổ về phòng Chính trị Phân khu 4 và cử đi học khóa Quân sự khóa 2 miền Nam. Lúc này, tôi đã chuẩn bị chu đáo tiền bạc, súng đạn để lên đường đi học. Bất ngờ Thủ trưởng phòng Chính trị Phân khu 4 giữ lại và cho tôi đi học ngành y để nghi trang trong nghiệp vụ tác chiến đô thành. Học 6 tháng ngành y, một lớp trên 30 người, tôi được vinh dự giữ lại biên chế vào đội phẫu bệnh viện tiền phương.
Tháng 12/1968, Thủ trưởng đơn vị phòng Chính trị bắt về nhưng bệnh viện giữ lại vì lúc này đang rất cần cho việc chuẩn bị tổng tiến công nội đô. Ở bệnh viện được mấy tháng thì đơn vị cử người đến đưa tôi về công tác biệt động đặc biệt của cánh Nam. Vào ra nội thành mấy chuyến đều trót lọt. Được Bộ Chỉ huy tin tưởng tuyệt đối, tôi càng tích cực phấn đấu nhiều hơn nữa, gan dạ và mưu trí, cũng một phần do quá căm ghét chiến tranh. Lòng tôi luôn khao khát cùng đồng đội chiến đấu cho đến ngày hòa bình trọn vẹn.
Năm 1969 tôi vừa tròn 23 tuổi, thời kỳ này đơn vị đang gặp rất nhiều khó khăn, thấy anh chị em khổ quá, đói quá! Tôi xung phong đi tải gạo, nhưng Chính ủy Phòng Chính trị không cho tôi đi, bảo khi nào thật yên tĩnh và cho trinh sát ra vùng ven thì mới cho đi công tác. Tôi nói: “Cứ cho tôi đi, các anh chết thì tôi chết, không việc gì phải lo ngại”. Cuối cùng, tôi cũng được Ban Chỉ huy chấp nhận cho đi tải lương thực. Khi đến cơ sở và cõng được gạo trở về. Lúc này các anh bảo tôi ở lại chờ, còn các anh đi vào sâu hơn. Tôi chấp hành mệnh lệnh chờ… Không may, trong chuyến đi này đoàn chúng tôi bị lọt vào vòng vây của địch. Trên không máy bay quần, dưới mặt đất địch càn súng ống lăm lăm. Ba bên, bốn bề không tài nào thoát được. Tôi đã bị bắt với một người nữ, cả hai cũng không biết tên nên rất may cho tôi. Địch giải hai người về Biên Hòa, trên đường bụng nghĩ “nếu lỡ địch đưa về Sài Gòn lộ mặt nhất định sẽ chết!”. Gần đó tôi thấy có người của cơ sở đang dắt bò, tôi nhìn chiếc còng trên tay của tôi hơi lỏng, tôi  định nhảy xe tự tử để bảo toàn bí mật cơ sở cách mạng, nếu có chết thì thế nào cũng tin về cho đơn vị biết. Nhưng khi tôi rút tay nhảy thì bị cản bởi tay của chị nữ đi cùng. Chúng tôi bị đưa vào phòng Nhì Biên Hòa, bị chúng tra khảo, đánh đập rất dã man, mỗi lần hỏi, mỗi lần thay phương pháp, dụng cụ tra tấn. Chúng đánh dập nát hai bàn tay tôi. Hỏi: “Mày ở đơn vị nào?”. Tôi chỉ một mực trả lời, tôi không biết, mấy ông ở đó bắt tôi đi dân công thì tôi đi, tôi không biết ai hết, cũng không nhớ đó là ở đâu!”. Gần một tháng tôi bị tra khảo, đánh đập nhưng do nhanh trí trả lời, cuối cùng bọn giặc không khai thác được gì, nên chúng đưa tôi về Quân đoàn 3 và đưa về tù binh Hố Nai.
Tại Hố Nai, chúng nhốt tôi chung một phòng với bọn chiêu hồi. Mỗi sáng, tôi và bạn tù đi gánh nước về tắm rửa, chăm sóc thương binh, người già. Bị bọn chiêu hồi sinh sự với tôi và thương binh. Tôi không sợ và trả lời lại: “Tôi đi gánh nước về tắm giặt cho thương binh, nếu mấy người biết điều thì tôi còn cho xài”. Bọn chiêu hồi báo lên giám thị, giám thị gọi tôi ra đánh dằn mặt. Tôi trả lời: “Khiêng nước về cho thương binh và mấy chị là xấu, là có tội sao? Mỗi ngày phải đấu tranh trực diện với chiêu hồi, trong đầu tôi lúc nào cũng đề cao cảnh giác, nghĩ ra những tình huống đấu tranh, không tài nào yên giấc. Hơn một tháng, chúng giải tôi và một số người đi nhà lao Quy Nhơn. Trước khi đi chị em tôi được mấy anh tù binh nam vứt mẩu giấy báo rằng “Đợt này ra sẽ bị vào trại chiêu hồi, trong đoàn chuẩn bị”. Đoàn tù binh của tôi có một dì 40 tuổi quê Tây Ninh. Chúng tôi bàn bạc và phân công dì dẫn đầu đoàn bạn tù đoàn kết đấu tranh để làm sao phải về được Trại 2 đó là tù binh chính thống.
Từ Hố Nai Biên Hòa bị giải về Quy Nhơn đã 3 giờ chiều. Ai cũng mỏi mệt. Đúng 7 giờ sáng hôm sau, đoàn tù tập hợp trước phòng giám thị để đấu tranh qua Trại 2, cách phòng giám thị khoảng 30 - 40m, nhưng trong đoàn không ai bước lên phía trước. Tôi nghĩ rằng, nếu để thằng giặc phát hiện nó đập tan phong trào thì không cơ hội nữa. Lúc này, tôi bước ra khỏi hàng khoảng 3-4 bước thì cả đoàn người bước theo, dì đó không bước mà cứ chựng lại. Tôi thấy tình hình như vậy và tiến lên phía trước rồi cả đoàn người kéo lên mạnh mẽ hơn. Giặc đánh tôi liệt cả hai tay và đưa chị em trong đoàn biệt giam. Mỗi sáng chúng lùa chị em chúng tôi đi phơi nắng. Cuối cùng tôi cũng tìm cách móc nối được tù binh Trại 2. Hơn 2 tháng, tôi chui qua gầm nhà tắm để gặp gỡ, trao đổi rút kinh nghiệm đấu tranh. Được các chị động viên tinh thần, tôi cảm thấy ấm lòng và như được tiếp thêm sức mạnh. Mặc dù bị biệt giam đói, khát, bị đánh đập rất đau đớn thể xác, tinh thần, nhưng chị em bạn tù rất vững ý chí. Tuy nhiên cũng không ngoại lệ, có người không chịu nổi đòn roi đã chiêu hồi. Sống chung với những đối tượng đó, càng căng thẳng và hết sức khôn khéo, cảnh giác. Cuối cùng, đấu tranh thắng lợi buộc bọn giặc phải đưa chị em qua Trại 2.
Tháng 10/1972, chiến trường miền Nam càng khốc liệt hơn, tù binh phải qua rất nhiều giai đoạn khổ cực và nhiều đồng chí đã hy sinh. Trong tù, chúng tôi luôn động viên nhau, cùng nêu cao tinh thần đoàn kết đấu tranh, buộc giặc phải thực hiện chế độ tù binh cho đúng luật quốc tế. Chiến trường miền Trung bên ngoài đánh mạnh, chúng đưa chị em cả trại về tù binh Cần Thơ.
Ngày 15/2/1973, chúng tôi được trao trả tù binh. Khi về tới sân bay Bình Thủy, Cần Thơ thấy phái đoàn 4 bên của ta, trong lòng mừng rơi nước mắt nhưng không dám bộc lộ, sợ bọn giặc tráo trở, nên ai ai cũng đề cao cảnh giác. Chúng tôi vẫn mặc nguyên đồ tù binh màu nâu với hai chữ “tù binh”. Đoàn tù binh chúng tôi được giải tới sân bay Lộc Ninh. Gặp Quân Giải phóng, cả đoàn vỡ òa xúc động không nói nên lời. Mất liên lạc đã lâu, đơn vị của tôi cứ ngỡ tôi đã chết, nên báo tử về cho gia đình.  
Những ngày sau đó, chúng tôi được nghỉ ngơi và thường gặp cô Ba Định (Anh hùng Lực lượng vũ trang - Nữ tướng Nguyễn Thị Định), được nghe cô hướng dẫn và thông báo về tình hình chiến sự miền Nam, chúng tôi rất háo hức muốn bay về ngay chiến trường để tác chiến. Khi biết tin tôi còn sống, đơn vị cử người đến đón về Phòng Chính trị Quân khu biên chế A6 của đội Biệt động chiến trường phía Nam. Tôi ở Đội 1 cánh Nam Thủ Đức, cùng năm 1974 đội chúng tôi xuống đường ém quân chuẩn bị cho cuộc Tổng tiến công và nổi dậy trong chiến dịch Mùa Xuân 1975.

 Cô Sáu bên đồng đội
Hòa bình thống nhất đất nước 30/4/1975 tôi vẫn ở trong quân đội tham gia công tác ở Bộ Chỉ huy quân sự thành phố Hồ Chí Minh đảm nhiệm tài chính, quân hàm Thượng tá phục vụ quân đội cho đến năm 2007 thì nghỉ hưu và được Thiếu tướng Nguyễn Răng mời tham gia Hội nạn nhân chất độc da cam/dioxin thành phố Hồ Chí Minh cho đến bây giờ.

 Thượng tá Phan Thị Bé, nữ biệt động thành
Nhớ lại những năm tháng nơi chiến trường vui, buồn hạnh phúc. Nhớ những tủi nhục tù tội đòn roi, thân gái mảnh mai sống mái với quân thù, lòng bền lòng không hề nao núng. Bây giờ nghĩ lại, thấy cuộc đời đầy thi vị và may mắn sống sót trở về cùng đội làm công tác xã hội từ thiện, cùng tiếp bước với nạn nhân chất độc da cam/dioxin trên hành trình công lý là một diễm phúc, dẫu biết rằng năm nay tuổi chẳng còn sung mãn như cái thời mười tám đôi mươi.
Nhắc đến chuyện riêng tư, cô Sáu nhìn vào khoảng không xa xăm, im lặng. Cô lắc đầu và lau nước mắt không ngừng. Bởi đã quá muộn màng, khi cuộc chiến tranh còn đang diễn ra thì mải lo việc nước. Cô ý thức sẽ không hạnh phúc khi quê hương chìm trong khói lửa, biết bao thân phận gánh nặng chồng con mà dang dở một đời. Thảm họa chiến tranh kinh hoàng hàng ngày diễn ra, biết bao cảnh sinh ly tử biệt.
Đến ngày hòa bình thống nhất, tưởng rằng mình sẽ sanh được đứa con khỏe mạnh, nhưng rồi chỉ vài ba tháng mang thai, đứa con chưa đủ hình hài đã từ biệt mẹ mà đi… Cô Sáu bị nhiễm chất độc hóa học! Nỗi đau thương mất mát từ hậu quả chiến tranh để lại không nói thành lời.
Phạm Thị Nhí (ghi chép)

Bình luận

Bài viết tương tự:

​Tỉnh Tây Ninh tổ chức Lễ truy điệu và an táng 156 hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện Việt Nam hy sinh tại Campuchia

​Tỉnh Tây Ninh tổ chức Lễ truy điệu và an táng 156 hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện Việt Nam hy sinh tại Campuchia

12:40 18/07/2025

(QK7 Online) – Sáng 18/7, tại Nghĩa trang Liệt sĩ Vĩnh Hưng – Tân Hưng, tỉnh Tây Ninh long trọng tổ chức Lễ viếng, truy điệu và an táng 156 hài cốt liệt sĩ. Buổi lễ do Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Tây Ninh chủ trì, thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, tấm lòng tri ân sâu sắc của Đảng bộ, chính quyền và quân và Nhân dân tỉnh đối với những người đã ngã xuống vì hòa bình, độc lập dân tộc.

Tọa đàm trao đổi kinh nghiệm về phương pháp nghiên cứu văn thư lưu trữ phục vụ công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ

Tọa đàm trao đổi kinh nghiệm về phương pháp nghiên cứu văn thư lưu trữ phục vụ công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ

11:31 14/07/2025

(QK7 Online) – Ngày 14/7, tại TPHCM đã diễn ra buổi tọa đàm trao đổi kinh nghiệm về phương pháp nghiên cứu văn thư lưu trữ nhằm phục vụ công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ. Chương trình do Văn phòng Ban Chỉ đạo Quốc gia 515; Thường trực Ban Chỉ đạo 515 Quân khu 7 và Văn phòng Tùy viên Quốc phòng Hoa Kỳ đồng chủ trì.

Đưa 89 hài cốt liệt sĩ an nghỉ trong lòng đất mẹ

Đưa 89 hài cốt liệt sĩ an nghỉ trong lòng đất mẹ

08:06 28/06/2025

(QK7 Online) – Chiến tranh đã lùi xa, nhưng vết thương lịch sử thì vẫn còn và nỗi đau của những người mẹ, người cha, người vợ, người con chưa từng biết mộ phần người thân vẫn chưa nguôi ngoai. Chính vì thế, mỗi hài cốt liệt sĩ được quy tập, mỗi nắm đất được đưa về là một hành động thiêng liêng, là một lời nhắn gửi ân tình của các thế hệ hôm nay đối với thế hệ đi trước. Trong lòng đất mẹ quê hương Việt Nam nghĩa tình sẽ mãi mãi là nơi các anh an nghỉ trong lòng nhân dân trọn vẹn thủy chung.

Sài Gòn ngày thống nhất trong ký ức người CCB hai lần bắn rơi máy bay địch

Sài Gòn ngày thống nhất trong ký ức người CCB hai lần bắn rơi máy bay địch

15:53 01/05/2025

(QK7 Online) - Năm 1965, khi vừa tròn 16 tuổi, ông đã hăng hái tham gia lực lượng vũ trang tỉnh Bến Tre, cuộc đời binh nghiệp của Đại tá Nguyễn Văn Ái (bí danh Chín Ái), Phó chủ tịch Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ TP Hồ Chí Minh đã in dấu trên nhiều chiến trường miền Nam và làm nhiệm vụ quốc tế ở Campuchia.

TIN XEM NHIỀU:

TIN MỚI:

DƯ LUẬN QUAN TÂM:

Quân khu 7 Online

Theo dõi chúng tôi tại:

Cơ quan chủ quản: Bộ Tư lệnh Quân khu 7

Giấy phép số 486/GP-BTTTT ngày 28/07/2021

© Báo Quân khu 7 điện tử giữ bản quyền nội dung trên website này.

Tòa soạn: 17/12 Hồ Văn Huê, phường Đức Nhuận, TP. Hồ Chí Minh

Tổng Biên tập: Đại tá Nguyễn Văn Bắc

Email: [email protected] | [email protected] | 1