Tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc” được Bác viết rất ngắn gọn, khái quát 6 vấn đề lớn liên quan đến công tác cán bộ của Đảng. Qua đó, Người đã chỉ ra hàng loạt “bệnh” của đội ngũ cán bộ, trong đóbệnh tham lam, lười biếng, kiêu ngạo, đầu óc hẹp hòi, cục bộ địa phương, vô kỷ luật…là những bệnh cực kỳ nguy hiểm,ảnh hưởng trực tiếp đến sự tồn vong củaĐảng cầm quyền. Do vậy, nhiệm vụ vừa có tính cấp bách, vừa thường xuyên, lâu dài là phải sửa đổi lối làm việc để chỉnh đốn lại Đảng, làm cho Đảng thật sự “mạnh khỏe, chắc chắn”.
Nếu lấy “Sửa đổi lối làm việc” “soi” vào thực tiễn, chúng ta thấy rằng, trong suốt quá trình lãnh đạo sự nghiệp cách mạng, Đảng ta luôn chú trọng chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ và đạt được những kết quả nhất định. Tuy nhiên, công tác cán bộ ngày càng bộc lộ nhiều yếu kém, khuyết điểmchậm được khắc phục, đặc biệt là trong thời kỳ đổi mới và hội nhập quốc tế. Đại hội XI khẳng định: “Một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, kể cả một số cán bộ cao cấp suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống với những biểu hiện khác nhau về sự phai nhạt lý tưởng, sa vào chủ nghĩa cá nhân ích kỷ, cơ hội, chạy theo danh lợi; kèn cựa địa vị, cục bộ; quan liêu, tuỳ tiện, vô nguyên tắc, xa rời quân chúng nhân dân”. Đại hội XII đánh giá:“Tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bô phận không nhỏ cán bộ, đảng viên chưa bị đẩy lùi, có mặt, có bộ phận còn diễn biến phức tạp hơn; một số rất ít cán bộ, đảng viên bị phần tử xấu lợi dụng, lôi kéo, kích động, xúi dục, mua chuộc đã có tư tưởng, việc làm chống lại Đảng, Nhà nước”.
Ít có khi nào mà liên tiếp trong thời gian đầu của hai nhiệm kỳ đạihội,Đảng đã ban hành hai nghị quyết (Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI và Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII) quan trọng về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, trong đó trọng tâm là công tác cán bộ. Điều đó chứng minh những dự cảm, cảnh báo của Bác trong tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc” suốt 70 năm qua vẫn còn nguyên giá trị. Để hiện thực hóa được điều này Đảng ta cần tập trung giải quyết 4 vấn đề cơ bản sau đây:
1.Đảng phải coi trọng đúng công tác cán bộ.
Cán bộ là cái gốc của mọi công việc, quyết định đến bản chất của Đảng và sự thành bại của sự nghiệp cách mạng, là nguyên nhân của mọi nguyên nhân. Có một câu hỏi đặt ra là, tại sao trong thời kỳ chiến tranh cách mạng trước đây, mặc dù không có điều kiện học hành cơ bản, nhưngĐảng ta đã xây dựng được các thế hệ cán bộ thật sự tiêu biểu về phẩm chất, năng lực, đạo đức lối sống, được mọi tầng lớp nhân dân yêu quí, kính trọng. Bác chỉ rõ,điều quan trọng nhất là phảilựa chọn đúng cán bộ, biết dạy cán bộ và biết dùng cán bộ. Bài học kinh nghiệm ấy đặt ra cho Đảng ta ba vấn đề có tính chất sống còn: Thứ nhất, cấp ủy các cấp phải dân chủ, công khai khi lựa chọn, qui hoạch nguồn cán bộ các cấp.Thứ hai, chú trọng rèn luyện, thử thách cán bộ thông qua hoạt động thực tiễn gắn với yêu cầu của từng cương vị công tác. Bố trí, sắp xếp, sử dụng cán bộ phải hợp lí, đặc biệt chú trọng về phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống, năng lựcvà hiệu quả công tác. Thứ ba, ban hành các cơ chế, chính sách để nhân dân và xã hội tham gia giám sát mọi hoạt động của cán bộ, đảng viên của Đảng. Thứ năm, có chính sách phù hợp đối với cán bộ. Hơn 30 năm đổi mới nhưng cuộc sống của đa phần cán bộ, đảng viên vẫn còn nhiều khó khăn, vất vả, thế thì làm sao động viên họ yên tâm công tác, chưa nói đến thu hút người tài vào bộ máy công quyền. Đảng phải quyết tâm khắc phục bằng được tình trạng nể nang, cục bộ, “lợi ích nhóm”, “chạy tiêu chuẩn”, “chạy qui hoạch”… trong công tác cán bộ.
2. Khắc phục bệnh hình thức trong tự phê bình và phê bình
Tự phê bình và phê bình là qui luật phát triển của Đảng, là việc làm thường xuyên, liên tục của các cấp ủy đảng và từng cán bộ, đảng viên. Tính chiến đấu của Đảng được thể hiện rõ nhất trong tự phê bình và phê bình. Theo Bác, mục đích của “phê bình cốt để giúp nhau sửa chữa, giúp nhau tiến bộ. Cốt để sửa đổi cách làm việc cho tốt hơn, đúng hơn”. Tuy nhiên, hiện nay, nhiều tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên tiến hànhtự phê bình và phê bình rất thụ động, hình thức, nội dung dàn trải, theo kiểu ưu điểm là chủ yếu, thuộc về cá nhân, khuyết điểm chung chung, của tập thể. Nếu làm tốt tự phê bình và phê bình theo tư tưởng Hồ Chí Minh thì sẽ nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức đảng, phát hiện, ngăn chặn, đẩy lùi tệ tham nhũng, thoái hóa, biến chất, xa rời quần chúng khi mới manh nha xuất hiện; là biện pháp hữu hiệu để kiểm soát quyền lực đối với người có chức, có quyền trong Đảng và bộ máy chính quyền.
3. Đổi mới phương pháp, tác phong làm việc của cán bộ, đảng viên
Ngay từ những thập niên 50, 60 của thế kỷ trước, Hồ Chí Minh đã nhiều lần phê phán thẳng thắn một số cán bộ, đảng viên mắc thói “ba hoa” và bệnh “giáo điều”, “thuộc sách làu làu, Cụ Mác nói thế này, Cụ Lê nin nói thế kia, rồi biến một số câu chữ trong nguyên tắc áp đặt vào cuộc sống”. Hiện nay, không ít cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ giữ vị trí lãnh đạo, quản lí có tác phong làm việc “bàn giấy”, thích phô trương bằng cấp, không có chính kiến rõ ràng, không nắm chắc địa bàn, lĩnh vực mình phụ trách. Chúng ta còn nhớ, ngay sau khi nhậm chức, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã truyền đi thông điệp mạnh mẽ về quyết tâm xây dựng Chính phủ liêm chính, kiến tạo và phục vụ người dân và doanh nghiệp. Tuy nhiên, sau hơn một năm, nhìn lại chúng ta mới chỉ thấy quyết tâm ấy mới bắt đầu chuyển động ở cấp bộ, ngành Trung ương. Tác phong làm việc quan liêu, thờ ơ, “thiếu lửa” của một bộ phận “công bộc” của dân đang là lực cản rất lớn đến quá trình cải cách, đổi mới và hội nhập của đất nước.
4. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật Đảng
Trong tác phẩm “Sửa đối lối làm việc”, Hồ Chí Minh yêu cầu: Kiểm tra phải nghiêm ngặt;phải kiên quyết thi hành kỷ luật. Buông lỏng công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật sẽ làm cho những yếu kém, khuyết điểm hồi sinh, là mãnh đất màu mỡ cho những kẻ cơ hội, thoái hóa, tham nhũng, biến chất chui vào hàng ngũ của Đảng.
Có thế nói, chưa bao giờcông tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật được Đảng được tiến hành quyết liệt, đồng bộ và đạt nhiều kết quả như từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XII đến nay. Hàng loạt tổ chức đảng và cán bộ cấp cao vi phạm đã bị kiểm điểm và thi hành kỷ luật nghiêm túc, công khai, được dư luận đánh giá cao. Điều đó chứng tỏ tính nghiêm khắc, sự quyết liệt, không có “vùng cấm”, không có tư tưởng “hạ cánh an toàn” trong thi hành kỷ luật Đảng.Để nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, dám sát và thi hành kỷ luậtĐảng, chúng ta cần nhanh chóng hiện thực hóa Nghị quyết Đại hội XII của Đảng về cơ chế kiểm soát quyền lực, trong đó cần phát huy mạnh mẽ vai trò của báo chí;măt trận Tổ quốc các cấp và các đoàn thể chính trị - xã hội trong kiểm tra, giám sát mọi hoạt động của Đảng và từng cán bộ, đảng viên. Tác dụng của nó là phải làm cho mọi cán bộ, đảng viên của Đảng đề cao ý thức tổ chức và kỷ luật.