Vào giữa tháng 7 năm 2019, trên báo chí Mỹ thông tin cho biết, lực lượng Thủy quân lục chiến Mỹ sẽ sớm được trang bị súng trường bắn tỉa tầm xa Mk13 Mod 7 Long Range Sniper (viết tắt là Mk13); hiện nay mọi công tác thử nghiệm của súng đã hoàn thành và sẵn sàng đưa vào biên chế.
Theo trang web chính thức của Thủy quân lục chiến Mỹ, súng trường Mk13 đã sẵn sàng hoạt động đầy đủ trong quý II/2019. Các sư đoàn đầu tiên của Thủy quân lục chiến đã nhận được súng trường Mk13 vào năm 2018 để tiến hành các cuộc thử nghiệm toàn diện về vũ khí mới.
Súng trường bắn tỉa tầm xa Mk 13 Mod 7
Theo ghi nhận trên báo chí Mỹ, Mk13 là khẩu súng bắn tỉa thực sự mới đầu tiên, được Thủy quân lục chiến Mỹ đưa vào trang bị kể từ sau Chiến tranh Việt Nam. Khẩu Mk13 sẽ thay thế khẩu súng trường bắn tỉa M40, được đưa vào sử dụng từ đầu năm 1966 và hiện nay khẩu súng này đã quá lạc hậu.
Những khẩu M40 hiện có trong trang bị của lực lượng Thủy quân lục chiến Mỹ hiện nay, mặc dù được liên tục được nâng cấp (phiên bản mới nhất của M40 có tên gọi là M40 A6, có báng gấp, thanh ray Picatinni cùng một số vật liệu bằng nhựa tổng hợp); nhưng hạn chế chính là súng dùng cỡ nòng 0,03 Win và đạn 7,62x51 mm tiêu chuẩn của NATO. Loại đạn này có đặc điểm đạn đạo hạn chế và nhanh chóng mất năng lượng ở khoảng cách hơn 640 mét (700 yard). Tầm bắn hiệu quả của súng bị giới hạn ở dưới 914 mét (1.000 yard).
Súng trường bắn tỉa M40 đã được lính thủy đánh bộ Mỹ sử dụng kể từ Chiến tranh Việt Nam tới nay
Trước đây, súng bắn tỉa Mk13 chỉ được trang bị cho các xạ thủ của các đơn vị đặc nhiệm SEAL của Hải quân Mỹ và thường xạ kích từ máy bay lên thẳng; nhưng giờ đây, bước đầu súng trường Mk13 được trang bị cho các tay súng bắn tỉa của các phân đội đặc nhiệm và sau đó sẽ trang bị cho tất cả các phân đội bắn tỉa của Thủy quân Lục chiến Mỹ.
Súng trường bắn tỉa Mk13 Mod 7 hay còn gọi là súng trường bắn tỉa tầm xa, là một mẫu vũ khí chính xác, các thông số của nó vượt xa các khẩu súng bắn tỉa trước kia. Mk13 sẽ là mối đe dọa với bất kỳ kẻ thù nào, trong mọi điều kiện địa hình. Trước mắt Thủy quân lục chiến Mỹ dự định chi 5,3 triệu USD để thay thế súng bắn tỉa M40 cũ bằng súng Mk13 cho các đơn vị trinh sát đặc nhiệm.
Một trong những tính năng nổi bật của súng bắn tỉa Mk13 là viên đạn của nó duy trì tốc độ bay siêu thanh so với hầu hết quỹ đạo đường đạn; về mặt này, nó vượt trội hơn hẳn so với tiền nhiệm M40 A6. Mk13 cung cấp hỏa lực bắn tỉa chính xác đến cự ly 1.250 mét.
Súng trường bắn tỉa Mk13 được chế tạo dựa trên mẫu súng trường bắn tỉa Remington 700, súng được trang bị khóa nòng trượt dọc, lên đạn thủ công; súng có chiều dài hơn 900mm (600mm khi gấp báng), trọng lượng của súng 6kg.
Một tổ súng bắn tỉa của đặc nhiệm của thủy quân lục chiến Mỹ huấn luyện sử dụng súng trường Mk 13 Mod 7
Súng trường Mk13 sử dụng kính ngắm cải tiến ban ngày M571, cho độ phóng đại cũng như xạ giới tốt hơn; trong điều kiện ban đêm (hoặc trời mờ, khói bụi) súng sử dụng kính ngắm ban đêm tầm trung AN/PVS-27.
Đạn chuyên dùng bắn tỉa .300 Winchester Magnum
Điểm đặc biệt chính của súng bắn tỉa mới Mk13 là sử dụng loại đạn chuyên dùng bắn tỉa mới, cho vũ khí tăng hiệu suất về tầm bắn và độ chính xác, đó chính là loại đạn chuyên dùng .300 Winchester Magnum (7.62x67 mm);
Thực ra loại đạn .300 Winchester Magnum không phải là loại đạn mới, nó được phát minh ra từ năm 1963, ban đầu được sử dụng ở Mỹ dưới dạng đạn súng săn và được nhập khẩu từ Hà Lan. Nhưng khi chứng kiến ưu điểm, đạn .300 Winchester Magnum đã trở thành đạn tiêu chuẩn của súng bắn tỉa trong quân đội Mỹ.
Mặc dù cùng cỡ 7,62 mm, nhưng do đầu đạn dài và trọng lượng lớn hơn so với đạn 7,62x51 tiêu chuẩn của NATO và sử dụng loại thuốc phóng đặc biệt, nên đạn .300 Winchester Magnum có sơ tốc đạt khoảng 1.000 m/s; vì có sơ tốc cao, cùng với trọng lượng đầu đạn nặng, do vậy độ cao đường đạn của súng không vượt quá nhiều so với chiều cao mục tiêu ở trong tầm bắn hiệu quả (đường đạn đi gần như là một đường thẳng); đường đạn căng của viên đạn, giúp đảm bảo độ chính xác cao khi bắn.
Trong điều kiện chiến đấu thực tế tại chiến trường Afghanistan, ở địa hình đồi núi, các xạ thủ sử dụng súng Mk13 đã tiêu diệt mục tiêu ở cự ly đến 1.250 mét.
Đạn 7.62x51 NATO (trái) và đạn .300 Magnum Winchester
Chính đặc điểm của đạn .300 Winchester Magnum đã tạo lên sự khác biệt so với súng trường bắn tỉa M40 trước đây; khẩu M40 và các phiên bản nâng cấp của nó sử dụng loại đạn 7.62x51 tiêu chuẩn của NATO. Loại đạn này nhanh chóng mất năng lượng sau cự ly 640 mét (700 yard). Nếu sử dụng 7.62x51 tiêu chuẩn của NATO, đòi hỏi xạ thủ bắn tỉa phải huấn luyện nghiêm túc, có kỹ năng, kinh nghiệm mới có thể tiêu diệt được mục tiêu ở cự ly xa.
Theo các chuyên gia, khi sử dụng loại súng M40, xạ thủ phải thực hiện nhiều sửa đổi khi bắn: Khi bắn ở cự ly 550 mét, độ lệch dọc (hay còn gọi là độ ăn lên của súng) so với tâm mục tiêu là 266,7 cm; nhưng nếu ở cự ly 914 mét (1.000 yard), khoảng lệch giá trị này sẽ tăng lên 1.069 cm; và đây là độ lệch dọc rất lớn của súng M40; nếu muốn bắn trúng, ngoài kỹ năng đòi hỏi xạ thủ phải có kinh nghiệm.
Trong cuộc chiến ở Afghanistan và Iraq, thủy quân lục chiến Mỹ sử dụng súng trường bắn tỉa M40 có tầm bắn hiệu quả tối đa là 1.000 mét; với sai số quá lớn như vậy đã trở thành một hạn chế nghiêm trọng đối với súng M40.
Một lính đặc nhiệm bắn tỉa của Thủy quân lục chiến Mỹ với súng Mk 13 Mod 7 gắn ống giảm thanh Mk11
Những người được giao nhiệm vụ thử nghiệm súng Mk13 của lực lượng Thủy quân lục chiến Mỹ, rất hài lòng với đạn và súng mới; cho phép họ tự tin đánh kẻ thù ở khoảng cách đến 1.100-1.200 mét.
Việc Biệt kích Hải quân và giờ đây là Thủy quân Lục chiến Mỹ (thậm chí là cả Mật vụ bảo vệ Tổng thống Mỹ) quyết định đưa vào trang bị khẩu Mk 13 Mod 7 cho thấy sức mạnh của mẫu súng bắn tỉa này đã được chứng minh trên chiến trường, và thành tích của nó đủ xuất sắc để trở thành một trong những loại súng bắn tỉa đứng đầu thế giới hiện nay.
(Trường Đại học Chính trị)