Trung Quốc đặt mục tiêu tăng trưởng GDP 5% cho năm 2025.

Trung Quốc giữ nguyên mục tiêu tăng trưởng kinh tế trong năm nay ở mức khoảng 5%, cam kết nhiều nguồn lực tài chính hơn năm ngoái để giảm thiểu tác động của thuế quan thương mại của Mỹ và những thay đổi toàn cầu mà Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường cho biết là "chưa từng thấy trong một thế kỷ".

"Những thay đổi chưa từng thấy trong một thế kỷ đang diễn ra trên toàn thế giới với tốc độ nhanh hơn", ông Lý cho biết.

"Môi trường bên ngoài ngày càng phức tạp và nghiêm trọng có thể tác động lớn hơn đến Trung Quốc trong các lĩnh vực như thương mại, khoa học và công nghệ", ông nói.

Cuộc chiến thương mại leo thang với Mỹ đang đe dọa làm suy yếu viên ngọc kinh tế của Trung Quốc, tổ hợp công nghiệp rộng lớn của nước này, vào thời điểm nhu cầu hộ gia đình liên tục trì trệ và sự giảm sút của khu vực bất động sản đang khiến nền kinh tế ngày càng dễ bị tổn thương.

Ông Trump cũng đã áp thuế quan đối với một danh sách dài các quốc gia, bao gồm cả một số quốc gia được coi là đồng minh trung thành của Mỹ, đe dọa trật tự thương mại toàn cầu đã tồn tại hàng thập kỷ mà Bắc Kinh đã xây dựng mô hình kinh tế của mình xung quanh.

Áp lực đang gia tăng đối với các nhà lãnh đạo Trung Quốc để đưa ra các chính sách đưa nhiều tiền hơn vào túi người tiêu dùng để chống lại những tai ương giảm phát và giảm sự phụ thuộc của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới vào xuất khẩu và đầu tư để tăng trưởng.

Ông Alex Loo, chiến lược gia vĩ mô và ngoại hối tại TD Securities, cho biết mục tiêu tăng trưởng có vẻ "giống như một nhiệm vụ khó khăn đối với các nhà hoạch định chính sách do những thách thức trong nước và những trở ngại thương mại bên ngoài".

Thủ tướng Lý Cường thừa nhận "mức tiêu dùng nói riêng đang chậm lại", lưu ý "áp lực tạo việc làm và tăng trưởng thu nhập" và hứa sẽ "thúc đẩy mạnh mẽ" nhu cầu hộ gia đình.

Trung Quốc đặt mục tiêu thâm hụt ngân sách khoảng 4% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) vào năm 2025, tăng từ 3% vào năm 2024, báo cáo cho biết, trong đó hứa hẹn một "kế hoạch hành động đặc biệt" để kích thích tiêu dùng.

Bắc Kinh có kế hoạch phát hành 1,3 nghìn tỷ nhân dân tệ (179 tỷ USD) trái phiếu kho bạc đặc biệt siêu dài hạn trong năm nay, tăng từ 1 nghìn tỷ vào năm 2024. Trong số này, 300 tỷ nhân dân tệ sẽ hỗ trợ cho chương trình trợ cấp tiêu dùng mới được mở rộng cho xe điện, đồ gia dụng và các hàng hóa khác.

Các nhà kinh tế đã thúc giục Bắc Kinh thiết kế một cơ cấu lại dài hạn về phân bổ nguồn lực trong nền kinh tế với các biện pháp sâu rộng hơn nhằm tái cấu trúc hệ thống thuế, đất đai và tài chính để tạo nên mạng lưới an sinh xã hội mạnh mẽ hơn.

Chi tiêu hộ gia đình của Trung Quốc thấp hơn 40% sản lượng kinh tế hàng năm, thấp hơn khoảng 20 điểm phần trăm so với mức trung bình toàn cầu.

Thủ tướng Lý Cường cam kết giải quyết khoảng cách giữa cung và cầu và thực hiện các cải cách tài chính nhằm cải thiện doanh thu của chính quyền địa phương và chuyển hướng các ưu đãi của quan chức sang mở rộng nhu cầu hộ gia đình. Không có mốc thời gian nào được đưa ra cho các biện pháp này.

Ông Lý cho biết các địa phương sẽ được phép phát hành 4,4 nghìn tỷ nhân dân tệ nợ đặc biệt, tăng từ 3,9 nghìn tỷ. Bắc Kinh cũng có kế hoạch phát hành nợ đặc biệt 500 tỷ nhân dân tệ để tái cấp vốn cho các ngân hàng nhà nước lớn.

"Có vẻ như Trung Quốc không muốn chi tiêu quá mức ngay lập tức do các mối đe dọa về thuế quan vì họ có khả năng muốn tiết kiệm cho cuối năm nay", Charu Chanana, chiến lược gia đầu tư chính tại Saxo ở Singapore cho biết.

Trong khi Trung Quốc có thặng dư thương mại hàng năm lên tới hàng nghìn tỷ đô la, nhiều người dân nước này đang phàn nàn về công việc và thu nhập không ổn định khi các chủ lao động của họ cắt giảm giá - và chi phí kinh doanh - để duy trì khả năng cạnh tranh trên thị trường bên ngoài.

Các nhà sản xuất Trung Quốc, phải đối mặt với nhu cầu yếu trong nước và điều kiện khắc nghiệt hơn ở Mỹ, nơi họ bán hơn 400 tỷ USD hàng hóa hàng năm, không còn lựa chọn nào khác ngoài việc phải vội vã đến các thị trường xuất khẩu thay thế cùng một lúc.

Cuộc họp của Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc diễn ra một ngày sau khi Donald Trump áp thuế 10% đối với Trung Quốc, đe dọa làm tê liệt động cơ xuất khẩu đã đóng góp gần một phần ba vào tăng trưởng kinh tế trong năm ngoái. Thêm vào các vấn đề của Bắc Kinh, quốc gia này đang trên đà ghi nhận chuỗi giảm phát dài nhất kể từ những năm 1960, trong khi đà giảm của thị trường bất động sản vẫn chưa chạm đáy.

Mục tiêu tăng trưởng của Chủ tịch Tập Cận Bình có thể sẽ yêu cầu các tung ra các biện pháp kích thích mạnh mẽ hơn như đã hứa vào tháng 12. Các nhà kinh tế đã kêu gọi chiến dịch đó bao gồm chi tiêu công lớn hơn, ít nhất là một phần, hướng tới việc thúc đẩy chi tiêu tiêu dùng yếu kém.

Mục tiêu này "khẳng định quyết tâm của chúng tôi trong việc đối mặt với khó khăn và nỗ lực hết mình để đạt được mục tiêu", ông Lý cho biết. "Khi đặt tốc độ tăng trưởng ở mức khoảng 5%, chúng tôi đã tính đến nhu cầu ổn định việc làm, ngăn ngừa rủi ro và cải thiện phúc lợi của người dân".

Ngân hàng trung ương sẽ cắt giảm lãi suất và số tiền mặt mà người cho vay phải dành ra để dự trữ "vào thời điểm thích hợp", ông Lý cho biết, sau khi nhắc lại rằng chính phủ ủng hộ chính sách tiền tệ "hơi nới lỏng".

Duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh là điều quan trọng đối với sự ổn định xã hội. Mỗi phần trăm tăng trưởng GDP có thể tạo ra khoảng 2,5 triệu việc làm mới, khiến mức tăng trưởng khoảng 5% trở thành điều cần thiết để duy trì việc làm ổn định, theo ước tính của Zhu Baoliang, cựu kinh tế trưởng tại nhóm nghiên cứu Trung tâm thông tin nhà nước.

Trung Quốc dự báo hơn 12 triệu sinh viên tốt nghiệp sẽ bước vào thị trường việc làm vào năm 2025, cao hơn một chút so với năm ngoái.

Trung Quốc cần đạt được tốc độ tăng trưởng khoảng 5% để thực hiện lời cam kết của Tập Cận Bình là biến nước này thành "quốc gia phát triển trung bình" vào năm 2035, mà các nhà kinh tế cho rằng ngụ ý tăng gấp đôi quy mô nền kinh tế so với mức năm 2020.

Anh Mai