Theo bảng cân đối liên ngành công bố bởi Tổng cục Thống kê, trong giá trị sản xuất toàn ngành xây dựng (bao gồm đường xá, cầu cống, công trình công cộng, Xây nhà các loại…), thép chiếm khoảng 4%. Riêng đối với xây nhà, các loại sắt thép chiếm trong giá trị sản xuất khoảng 5%.
Tuy nhiên, không chỉ ngành xây dựng mới cần thép, mà nhiều ngành trong nền kinh tế cũng cần thép cho chi phí đầu vào. Thép chiếm trong chi phí trung gian của toàn nền kinh tế khoảng 6,2% và chiếm trong giá trị sản xuất của toàn nền kinh tế khoảng 1,4%.
Như vậy, khi giá thép biến động sẽ ảnh hưởng trực tiếp (ảnh hưởng tức thời) và gián tiếp (ảnh hưởng đến những chu kỳ sản xuất sau) đến nền kinh tế.
Trong 10 tháng đầu năm 2024, tổng sản lượng tiêu thụ nội địa ngành thép đạt 17 triệu tấn tăng 18% so với cùng kỳ năm trước nhờ vào sự tăng trưởng của thép xây dựng và thép mạ kẽm nhúng nóng. Sự phục hồi của sản xuất chủ yếu nhờ vào nguồn cung nhà ở tăng mạnh tăng 40% tại Hà Nội và tăng 45% tại TP.HCM.
Bên cạnh đó, sản lượng HRC tăng 15% so với cùng kỳ lên 3,4 triệu tấn bất chấp áp lực từ thép nhập khẩu từ Trung Quốc và Ấn Độ.
Dự báo giá thép tăng 7% trong năm 2025
Nhận định triển vọng ngành thép năm 2025, Chứng khoán MBS kỳ vọng sự gia tăng nguồn cung nhà ở và đầu tư công sẽ là yếu tố chủ chốt thúc đẩy tăng trưởng sản lượng thép.
Theo CBRE, cả phân khúc căn hộ chung cư và bất động sản đất nền đều có thể tăng trưởng từ năm 2025 nhờ các vướng mắc pháp lý được tháo gỡ bởi các luật mới như Luật Đất đai,... Về đầu tư công, một số dự án sẽ được đẩy nhanh tiến độ xây dựng như cao tốc Bắc - Nam và sân bay Long Thành.
Tổng sản lượng trong 2025 dự kiến đạt 21,8 triệu tấn tăng 10% so với cùng kỳ. Tiềm năng của thép Việt Nam đã được chứng minh nhờ triển vọng sáng sủa của thị trường bất động sản. Sự tăng trưởng nguồn cung nhà ở và đầu tư công đã thúc đẩy sự phục hồi của thép xây dựng.
MBS dự báo thép xây dựng Việt Nam sẽ có tăng trưởng tích cực từ quý 4/2024 khi áp lực từ Trung Quốc giảm bớt.
Theo ước tính, giá thép xây dựng có thể đạt trung bình 551 USD/tấn, giảm 2%, do áp lực mạnh mẽ từ thép Trung Quốc trong nửa đầu năm 2024. Trong giai đoạn 2025-2026, kỳ vọng giá thép xây dựng có thể tăng 7% và 8% lên 590 USD/tấn và 637 USD/tấn.
Do sự áp đảo của thép cuộn cán nóng (HRC) và thép mạ kẽm nhúng nóng (HDG) nhập khẩu vào năm 2024, Bộ Công Thương đã khởi xướng cuộc điều tra đối với thép HDG nhập khẩu từ Trung Quốc, Hàn Quốc và thép HRC từ Trung Quốc và Ấn Độ.
Dự báo cả 2 loại thuế chống bán phá giá này có thể sẽ được áp dụng vào năm 2025 để bảo vệ sản xuất trong nước. Trong trường hợp này, chênh lệch giữa thép HRC và HDG sản xuất trong nước và nhập khẩu có thể giảm xuống còn 45 USD/tấn và 60 USD/tấn trong năm 2025.
Sự giảm chênh lệch này có thể có tác động tích cực đến các công ty trong nước, giúp họ cạnh tranh về giá với các sản phẩm nhập khẩu.
MBS cho rằng năm 2025, thị phần của các nhà sản xuất trong nước có thể cải thiện nhờ đóng góp của thuế chống bán phá giá. Thị phần của Hòa Phát trong phân khúc HRC có thể đạt 25% nhờ thuế chống bán phá giá áp dụng đối với thép Trung Quốc và Ấn Độ. Về HDG, các công ty như Hoa Sen và Nam Kim có thể chiếm gần 40% sản lượng bán ra.
MBS dự báo giá thép HRC trung bình đạt 556 USD/tấn giảm 7% so với cùng kỳ năm trước. Trong giai đoạn 2025-2026, nhờ thuế chống bán phá giá, áp lực giá sẽ giảm và giá trung bình có thể đạt 590 USD/tấn và 634 USD/tấn, lần lượt tăng 6% và 8% so với cùng kỳ năm trước.
Trên thực tế, giá thép trong nước cũng hồi phục từ mức đáy 3 năm và liên tục tăng trong giai đoạn này. Tính từ tháng 11/2023 đến tháng 3/2024, giá thép tại khu vực miền Bắc trải qua 6 lần điều chỉnh tăng giá liên tiếp.
Giá thép cuộn CB240 tăng lên 14,34 triệu đồng/tấn, tức tăng thêm khoảng 910.000 đồng sau 6 lần điều chỉnh. Giá thép thanh vằn D10 CB300 cũng tăng lên 14,53 triệu đồng/tấn, tăng khoảng 790.000 đồng so với cuối tháng 11.
Sang quý 2, quý 3/2024, ngành thép trầm lắng trở lại, nhưng nhìn chung vẫn giữ được nhịp tăng trưởng ổn định hơn so với cùng kỳ năm ngoái.
Đầu quý 4, giá thép đã phục hồi từ mức đáy nhiều năm và thậm chí leo lên mức đỉnh 3 tháng. Giá nguyên liệu thô sản xuất thép là quặng sắt cũng liên tục tăng cao. Theo đó, giá thép trên thị trường nội địa cũng bắt đầu tăng trở lại kể từ cuối tháng 9. Sau nhiều lần điều chỉnh tăng liên tiếp, hiện giá thép ổn định quanh vùng giá 14 triệu đồng/tấn.
Thúy Hà