(QK7 Online) - Bà Nguyễn Thị Đẹp sinh năm 1953, là con một gia đình nông dân ở huyện Đất Đỏ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Thân sinh của bà là ông Nguyễn Văn Hai, người đã có nhiều cống hiến trong suốt thời kỳ chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Gia đình ông Nguyễn Văn Hai là cơ sở vững chắc cho phong trào hoạt động cách mạng lúc bấy giờ, ông đã đào hầm bí mật nuôi giấu nhiều chiến sĩ cách mạng.
15 tuổi đi theo cách mạng
Khi còn nhỏ, chị Nguyễn Thị Đẹp đã theo học hết chương trình tiểu học. Tuy nhiên, vì hoàn cảnh gia đình nghèo, chị đành bỏ dở việc học để phụ giúp cha mẹ làm việc nhà và trông nom em nhỏ. Vùng quê nơi chị sinh ra là một địa bàn nhỏ với dân số trên dưới 1.500 người, nhưng lực lượng bủa vây của Mỹ, ngụy tràn ngập, gồm: 1 trung đội lính địa phương quân, 1 xã đoàn Bình Định, 2 đại đội của tiểu đoàn Sấm Sét và Trâu Điên thuộc Sư đoàn 18, 1 phân chi Công an và bộ máy chính quyền địa phương. Hàng ngày, hàng giờ bọn chúng lùng sục, bắt bớ đánh đập, khảo tra và vơ vét tiền của nhân dân, nghiêm cấm sự đi lại làm ăn của bà con trong vùng… Lúc đó, tuy mới 15 tuổi nhưng Nguyễn Thị Đẹp đã nhận thức được sự man rợ của kẻ thù, chị nuôi ý chí và quyết định xin phép cha mẹ thoát ly và tham gia hoạt động cách mạng để giết giặc. Vốn có truyền thống yêu nước nên khi biết con gái muốn tham gia cách mạng, gia đình đã đồng ý.
Tháng 3/1968, bà gia nhập vào hàng ngũ cách mạng, được cử đi học khóa cứu thương và làm y tá xã. Trong quá trình hoạt động, bà Đẹp đạt được nhiều thành tích xuất sắc trong phục vụ chiến đấu và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Trong suốt quá trình tham gia cách mạng, với sự mưu trí, dũng cảm, đôi chân lanh lẹ, bà đã nhiều lần giải nguy cho đồng đội khi đối mặt với kẻ thù. Tháng 4/1969, bà được kết nạp vào Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh. Buổi lễ được tổ chức long trọng tại khu rừng Phước Lợi (nay là xã Phước Hội). Tháng 2/1970, bà được kết nạp vào Đảng Cộng sản Việt Nam.
Di tích hầm bí mật - nơi những năm 1970 bà Nguyễn Thị Đẹp chiến đấu.
15 tuổi đi theo cách mạng
Khi còn nhỏ, chị Nguyễn Thị Đẹp đã theo học hết chương trình tiểu học. Tuy nhiên, vì hoàn cảnh gia đình nghèo, chị đành bỏ dở việc học để phụ giúp cha mẹ làm việc nhà và trông nom em nhỏ. Vùng quê nơi chị sinh ra là một địa bàn nhỏ với dân số trên dưới 1.500 người, nhưng lực lượng bủa vây của Mỹ, ngụy tràn ngập, gồm: 1 trung đội lính địa phương quân, 1 xã đoàn Bình Định, 2 đại đội của tiểu đoàn Sấm Sét và Trâu Điên thuộc Sư đoàn 18, 1 phân chi Công an và bộ máy chính quyền địa phương. Hàng ngày, hàng giờ bọn chúng lùng sục, bắt bớ đánh đập, khảo tra và vơ vét tiền của nhân dân, nghiêm cấm sự đi lại làm ăn của bà con trong vùng… Lúc đó, tuy mới 15 tuổi nhưng Nguyễn Thị Đẹp đã nhận thức được sự man rợ của kẻ thù, chị nuôi ý chí và quyết định xin phép cha mẹ thoát ly và tham gia hoạt động cách mạng để giết giặc. Vốn có truyền thống yêu nước nên khi biết con gái muốn tham gia cách mạng, gia đình đã đồng ý.
Tháng 3/1968, bà gia nhập vào hàng ngũ cách mạng, được cử đi học khóa cứu thương và làm y tá xã. Trong quá trình hoạt động, bà Đẹp đạt được nhiều thành tích xuất sắc trong phục vụ chiến đấu và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Trong suốt quá trình tham gia cách mạng, với sự mưu trí, dũng cảm, đôi chân lanh lẹ, bà đã nhiều lần giải nguy cho đồng đội khi đối mặt với kẻ thù. Tháng 4/1969, bà được kết nạp vào Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh. Buổi lễ được tổ chức long trọng tại khu rừng Phước Lợi (nay là xã Phước Hội). Tháng 2/1970, bà được kết nạp vào Đảng Cộng sản Việt Nam.
Lúc bấy giờ bọn Mỹ, Ngụy hoạt động tung hoành hơn trước, chúng tăng cường thêm thế và lực, bắt cầm tù hàng loạt quần chúng nhân dân vô tội mà chúng cho là có quan hệ với cách mạng. Chúng đưa quân Úc ồ ạt để giải tỏa và lập tiếp vòng đai ấp chiến lược nối tiếp từ Tỉnh lộ 52 xuyên qua xã Phước Hòa Long chạy dài đến hết ranh xã Phước Thạnh. Bên ngoài, chúng bố trí một hệ thống xe tăng và bộ binh bao vây ngày đêm sát ấp chiến lược. Bên trong, chúng đưa các lực lượng tề xã, tề ấp lùng sục ngày đêm, sử dụng cả máy rà mìn, dụng cụ để xăm tìm hầm bí mật.
Trước tình hình đó, Tỉnh ủy và Huyện ủy quyết tâm đánh, bên trong bố trí một chi bộ Đảng và một tổ du kích. Bên ngoài, có lực lượng trinh sát và bộ binh yểm trợ. Bà Đẹp cùng đồng đội vẫn âm thầm hoạt động bí mật trong vùng ác chiến này. Từ 22/7 đến 26/7/1970 quân địch càn quét bên trong, bắn phá bên ngoài nhằm ngăn chặn bước tiến và cách ly hoạt động qua lại của các chiến sĩ cách mạng, buộc cán bộ và du kích phải ở hầm bí mật vì tình thế quá căng thẳng. Do có kẻ phản bội, khai báo và chỉ điểm, rạng sáng 26/7/1970 bọn lính ngụy kết hợp với quân đội Úc cùng 3 xe tăng càn quét, đào bới xăm tìm hầm tại khu vực ấp Hòa Hội, xã Phước Hòa Long nơi có hầm bà Nguyễn Thị Đẹp bám trụ, đánh giặc. Đến 3 giờ chiều 26/7, bọn địch tìm được hầm bí mật từ một lỗ thông hơi. Hơn 10 họng súng đã hướng thẳng đến căn hầm bí mật, loa tay của chúng vang lên kêu gọi sự đầu hàng, hăm dọa đổ thuốc ngạt xuống hầm.
Trước tình thế nguy cấp, bà Đẹp đã tung lên và ném liền 3 quả lựu đạn vào bọn giặc, hàng loạt họng súng của chúng đạn cũng rời khỏi nòng. Tiếng nổ vang lên làm rung động cả vùng, 5 tên lính chết và nhiều tên khác bị thương. Bà bị thương do quả lựu đạn thứ 3 từ tay tung ra còn rớt lại gần nơi trú ẩn và bị giặc bắt trong lúc còn bất tỉnh vì vết thương quá nặng trên toàn thân thể. Do cần khai thác thêm, bọn chúng đưa bà đi Bệnh viện Bà Rịa cứu chữa, nhưng đến nơi, bà đã trút hơi thở cuối cùng và hy sinh vào chập tối 26/7/1970. Trước lúc bị bắt, bà Đẹp đã kịp đốt tài liệu mật của Đảng, đoàn thể cùng với danh sách của những hộ nông dân đóng góp lúa gạo cho cách mạng.
Với những thành tích đặc biệt xuất sắc, ngày 28/4/2000, bà Nguyễn Thị Đẹp được Nhà nước trao tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.
Quê hương ghi nhớ công lao nữ Anh hùng
Trước tình hình đó, Tỉnh ủy và Huyện ủy quyết tâm đánh, bên trong bố trí một chi bộ Đảng và một tổ du kích. Bên ngoài, có lực lượng trinh sát và bộ binh yểm trợ. Bà Đẹp cùng đồng đội vẫn âm thầm hoạt động bí mật trong vùng ác chiến này. Từ 22/7 đến 26/7/1970 quân địch càn quét bên trong, bắn phá bên ngoài nhằm ngăn chặn bước tiến và cách ly hoạt động qua lại của các chiến sĩ cách mạng, buộc cán bộ và du kích phải ở hầm bí mật vì tình thế quá căng thẳng. Do có kẻ phản bội, khai báo và chỉ điểm, rạng sáng 26/7/1970 bọn lính ngụy kết hợp với quân đội Úc cùng 3 xe tăng càn quét, đào bới xăm tìm hầm tại khu vực ấp Hòa Hội, xã Phước Hòa Long nơi có hầm bà Nguyễn Thị Đẹp bám trụ, đánh giặc. Đến 3 giờ chiều 26/7, bọn địch tìm được hầm bí mật từ một lỗ thông hơi. Hơn 10 họng súng đã hướng thẳng đến căn hầm bí mật, loa tay của chúng vang lên kêu gọi sự đầu hàng, hăm dọa đổ thuốc ngạt xuống hầm.
Trước tình thế nguy cấp, bà Đẹp đã tung lên và ném liền 3 quả lựu đạn vào bọn giặc, hàng loạt họng súng của chúng đạn cũng rời khỏi nòng. Tiếng nổ vang lên làm rung động cả vùng, 5 tên lính chết và nhiều tên khác bị thương. Bà bị thương do quả lựu đạn thứ 3 từ tay tung ra còn rớt lại gần nơi trú ẩn và bị giặc bắt trong lúc còn bất tỉnh vì vết thương quá nặng trên toàn thân thể. Do cần khai thác thêm, bọn chúng đưa bà đi Bệnh viện Bà Rịa cứu chữa, nhưng đến nơi, bà đã trút hơi thở cuối cùng và hy sinh vào chập tối 26/7/1970. Trước lúc bị bắt, bà Đẹp đã kịp đốt tài liệu mật của Đảng, đoàn thể cùng với danh sách của những hộ nông dân đóng góp lúa gạo cho cách mạng.
Với những thành tích đặc biệt xuất sắc, ngày 28/4/2000, bà Nguyễn Thị Đẹp được Nhà nước trao tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.
Quê hương ghi nhớ công lao nữ Anh hùng
Hầm bí mật nơi AHLLVTND - Liệt sĩ Nguyễn Thị Đẹp trú ẩn và chiến đấu. Căn hầm này đã được công nhận Di tích lịch sử.
Chúng tôi gặp ông Mai Thành Cầu, từng là chồng chưa cưới của bà Nguyễn Thị Đẹp, cũng là người đồng đội đã có mặt giây phút sinh tử dưới căn hầm bí mật cùng bà Đẹp. Ông Cầu nhớ lại, “Căn hầm bí mật nằm ở ấp Hòa Hội, xã Phước Hòa Long (nay là thị trấn Đất Đỏ). Tôi và Đẹp không thoát kịp khi địch vây ráp đành bám trụ lại hầm. Chúng tôi nghe rõ từng bước chân của kẻ thù phía trên đầu cùng những lời chiêu hồi liên tục. Biết hầm đã bị lộ và không có cơ hội thoát, chúng tôi đem hết tài liệu ra đốt. Căn hầm quá hẹp, hơi nóng làm cả hai bị ngạt. Khói bốc lên trên mặt đất, địch lập tức phát hiện và chĩa súng vào hầm. Chúng tôi tung cửa hầm, ném 3 quả lựu đạn quyết tử. Sau những tiếng nổ liên tiếp, 5 tên địch gục tại chỗ, nhiều tên khác bị thương, nhưng Đẹp cũng bị thương nặng và hy sinh”.
Sau giờ phút sinh tử trong căn hầm bí mật, ông Mai Thành Cầu rơi vào tay giặc. Hòa bình lập lại, ông lập gia đình và giờ đang có cuộc sống vui vầy, bình yên cùng con cháu. “Đất nước, quê hương tưởng nhớ và ghi công cho Nguyễn Thị Đẹp cũng đã phần nào an ủi anh linh người con gái Đất Đỏ kiên trung, dũng cảm”, ông Cầu nói.
Ghi nhớ công lao và tiếp bước bà Nguyễn Thị Đẹp, các thế hệ trẻ của thị trấn Đất Đỏ và huyện Đất Đỏ hôm nay đã dày công học tập, rèn luyện để bảo vệ và xây dựng quê hương. Anh Trần Phước Vinh, Bí thư Đoàn thị trấn Đất Đỏ cho biết: “Tiếp bước nữ AHLLVTND - liệt sĩ Nguyễn Thị Đẹp, thế hệ trẻ Đất Đỏ ra sức học tập, cống hiến sức trẻ trong sự nghiệp bảo vệ và xây dựng quê hương Đất Đỏ ngày càng giàu đẹp. Bên cạnh đó, đoàn thanh niên của thị trấn còn xây dựng Quỹ học bổng Nguyễn Thị Đẹp nhằm giúp đỡ cho học sinh nghèo. Năm 2019, vào đầu năm học, đoàn viên, thanh niên thị trấn đã trao 100 suất học bổng (mỗi suất 30 cuốn tập) cho học sinh nghèo hiếu học của các trường trên địa bàn. Hoạt động này được Đoàn thanh niên duy trì hàng năm. Đây là hoạt động thiết thực đoàn viên, thanh niên thị trấn Đất Đỏ ghi nhớ sự anh dũng hy sinh của nữ AHLLVTND Nguyễn Thị Đẹp”.
Ông Phan Văn Sơn, Chủ tịch UBND thị trấn Đất Đỏ cho biết: Thời gian qua, địa phương đã xây dựng kế hoạch cụ thể và giao cho Hội Cựu chiến binh, Đoàn thanh niên của thị trấn tổ chức các hoạt động tuyên truyền, giáo dục truyền thống cho học sinh, đoàn viên, thanh niên về các tấm gương anh hùng liệt sĩ của địa phương, trong đó có AHLLVTND - liệt sĩ Nguyễn Thị Đẹp. Ngoài ra, vào các ngày lễ, tết, đoàn viên, thanh niên đến thắp hương tưởng nhớ AHLLVTND - liệt sĩ Nguyễn Thị Đẹp tại hầm bí mật, thăm hỏi thân nhân, gia đình bà Nguyễn Thị Đẹp. “Hàng năm, vào ngày 26/7, thị trấn tổ chức lễ giỗ cho AHLLVTND Nguyễn Thị Đẹp để tưởng nhớ người nữ anh hùng của quê hương Đất Đỏ, đồng thời tuyên truyền truyền thống yêu nước đến các thế trẻ hôm nay”, ông Phan Văn Sơn nói.
Sau giờ phút sinh tử trong căn hầm bí mật, ông Mai Thành Cầu rơi vào tay giặc. Hòa bình lập lại, ông lập gia đình và giờ đang có cuộc sống vui vầy, bình yên cùng con cháu. “Đất nước, quê hương tưởng nhớ và ghi công cho Nguyễn Thị Đẹp cũng đã phần nào an ủi anh linh người con gái Đất Đỏ kiên trung, dũng cảm”, ông Cầu nói.
Ghi nhớ công lao và tiếp bước bà Nguyễn Thị Đẹp, các thế hệ trẻ của thị trấn Đất Đỏ và huyện Đất Đỏ hôm nay đã dày công học tập, rèn luyện để bảo vệ và xây dựng quê hương. Anh Trần Phước Vinh, Bí thư Đoàn thị trấn Đất Đỏ cho biết: “Tiếp bước nữ AHLLVTND - liệt sĩ Nguyễn Thị Đẹp, thế hệ trẻ Đất Đỏ ra sức học tập, cống hiến sức trẻ trong sự nghiệp bảo vệ và xây dựng quê hương Đất Đỏ ngày càng giàu đẹp. Bên cạnh đó, đoàn thanh niên của thị trấn còn xây dựng Quỹ học bổng Nguyễn Thị Đẹp nhằm giúp đỡ cho học sinh nghèo. Năm 2019, vào đầu năm học, đoàn viên, thanh niên thị trấn đã trao 100 suất học bổng (mỗi suất 30 cuốn tập) cho học sinh nghèo hiếu học của các trường trên địa bàn. Hoạt động này được Đoàn thanh niên duy trì hàng năm. Đây là hoạt động thiết thực đoàn viên, thanh niên thị trấn Đất Đỏ ghi nhớ sự anh dũng hy sinh của nữ AHLLVTND Nguyễn Thị Đẹp”.
Ông Phan Văn Sơn, Chủ tịch UBND thị trấn Đất Đỏ cho biết: Thời gian qua, địa phương đã xây dựng kế hoạch cụ thể và giao cho Hội Cựu chiến binh, Đoàn thanh niên của thị trấn tổ chức các hoạt động tuyên truyền, giáo dục truyền thống cho học sinh, đoàn viên, thanh niên về các tấm gương anh hùng liệt sĩ của địa phương, trong đó có AHLLVTND - liệt sĩ Nguyễn Thị Đẹp. Ngoài ra, vào các ngày lễ, tết, đoàn viên, thanh niên đến thắp hương tưởng nhớ AHLLVTND - liệt sĩ Nguyễn Thị Đẹp tại hầm bí mật, thăm hỏi thân nhân, gia đình bà Nguyễn Thị Đẹp. “Hàng năm, vào ngày 26/7, thị trấn tổ chức lễ giỗ cho AHLLVTND Nguyễn Thị Đẹp để tưởng nhớ người nữ anh hùng của quê hương Đất Đỏ, đồng thời tuyên truyền truyền thống yêu nước đến các thế trẻ hôm nay”, ông Phan Văn Sơn nói.
ĐÔNG HIẾU
DỰ BÁO THỜI TIẾT
