Chỉ số SCOLI phục vụ hoạch định chính sách phát triển kinh tế – xã hội, đánh giá kết quả thực hiện chính sách xóa đói giảm nghèo, trợ cấp khó khăn, trợ cấp tiền lương. Đồng thời, chỉ số này còn là cơ sở để tính Chỉ số phát triển con người (HDI) và Tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (GRDP) theo sức mua tương đương.

Các doanh nghiệp có thể sử dụng chỉ số SCOLI để đánh giá tính cạnh tranh liên quan đến giá, thị phần, chi phí sản phẩm; các cá nhân có thể sử dụng chỉ số SCOLI để thương lượng về mức tiền công và xem xét khả năng di cư giữa các địa phương…

Chỉ số SCOLI năm 2023 được biên soạn cho 6 vùng kinh tế – xã hội, trong đó so sánh giá của 5 vùng với vùng Đồng bằng sông Hồng và biên soạn cho 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, so sánh giá của 62 địa phương với Hà Nội.

Kết quả biên soạn chỉ số SCOLI năm 2023 cho thấy, vùng Đồng bằng sông Hồng giữ vị trí có giá cả đắt đỏ nhất cả nước. Vị trí thứ hai là vùng Đông Nam Bộ với chỉ số SCOLI năm 2023 bằng 99,97%, tiếp theo là Trung du và miền núi phía Bắc 99,86%, Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung 98,08%, Tây Nguyên 97,67% và cuối cùng là vùng Đồng bằng sông Cửu Long 95,93%.

Trong 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Hà Nội tiếp tục giữ vị trí dẫn đầu với mức giá đắt đỏ nhất cả nước năm 2023, thành phố Hồ Chí Minh đứng thứ 2 với chỉ số SCOLI bằng 98,44% Hà Nội.

Một số nhóm hàng của thành phố Hồ Chí Minh có mức giá bình quân thấp hơn Hà Nội: May mặc, mũ nón và giày dép bằng 81,99%; văn hóa, giải trí và du lịch bằng 91,87%; hàng ăn và dịch vụ ăn uống bằng 94,12%; thiết bị và đồ dùng gia đình bằng 94,93%.

Thành phố Hồ Chí Minh là hạt nhân của vùng kinh tế Đông Nam Bộ, nơi tập trung các cơ sở đào tạo, nghiên cứu khoa học, trung tâm y tế, nguồn nhân lực dồi dào có kỹ năng, là trung tâm đầu mối dịch vụ, thương mại tầm cỡ khu vực và quốc tế. Bên cạnh nguồn cung hàng hóa phong phú đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của người dân, thành phố Hồ Chí Minh đã đẩy mạnh tổ chức kết nối cung cầu bán lẻ hàng hoá, theo đó giá tiêu dùng các mặt hàng thiết yếu có xu hướng thấp hơn so với Hà Nội.

Thành phố Hồ Chí Minh có một số nhóm hàng có mức giá bình quân cao hơn Hà Nội: Nhóm hàng hóa và dịch vụ khác bằng 120,52%; giáo dục bằng 116,86%; đồ uống và thuốc lá bằng 114,52%.

Một số địa phương có mức giá cao trong năm 2023

Đứng thứ ba cả nước là Quảng Ninh với chỉ số SCOLI bằng 97,94% Hà Nội. Trong 11 nhóm hàng hoá và dịch vụ tiêu dùng chính, Quảng Ninh có 6 nhóm hàng có mức giá bình quân thấp hơn Hà Nội, bao gồm nhóm văn hóa, giải trí và du lịch bằng 84,38%; bưu chính viễn thông bằng 91,74%; thiết bị và đồ dùng gia đình bằng 92,4%; giao thông bằng 93,7%; may mặc, mũ nón, giày dép bằng 95,9%; hàng ăn và dịch vụ ăn uống bằng 97,01%. Ở chiều ngược lại, nhóm hàng hóa và dịch vụ khác bằng 114,57%; thuốc và dịch vụ y tế bằng 107,58%; nhà ở, điện nước, chất đốt và vật liệu xây dựng bằng 104%; đồ uống và thuốc lá bằng 103,61%; giáo dục bằng 103,07%. Quảng Ninh có vị trí đắt đỏ thứ ba cả nước do là tỉnh dịch vụ, công nghiệp hiện đại, là một trong những trung tâm phát triển năng động, toàn diện, trung tâm du lịch, trung tâm kinh tế biển, cửa ngõ của vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước. Trong những năm qua, Quảng Ninh đã có những bước phát triển vượt bậc trên tất cả các ngành kinh tế, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân được nâng cao. Kinh tế Quảng Ninh phát triển sôi động dẫn đến mức giá một số nhóm hàng dịch vụ cao hơn so với các địa phương khác.

Tiếp theo là Hải Phòng đứng thứ 4 với chỉ số SCOLI năm 2023 bằng 96,07%. Mức giá của Hải Phòng đứng ở vị trí cao trong cả nước do Hải Phòng là một trong 5 thành phố lớn của Việt Nam, là thành phố có hệ thống tổ chức thương mại đa dạng với sự tham gia tích cực của tất cả các thành phần kinh tế. Một số nhóm hàng của Hải Phòng có mức giá bình quân thấp hơn Hà Nội: giáo dục bằng 86,18%; văn hóa, giải trí và du lịch bằng 87,47%; may mặc, mũ nón và giày dép bằng 87,56%; hàng ăn và dịch vụ ăn uống bằng 94,46%; thuốc và dịch vụ y tế bằng 94,72%. Một số nhóm hàng có mức giá bình quân cao hơn Hà Nội: Nhóm hàng hóa và dịch vụ khác bằng 111,94%; bưu chính viễn thông bằng 106,56%; thiết bị và đồ dùng gia đình bằng 105,13%.

 Bình Dương đứng thứ 5 cả nước với chỉ số SCOLI năm 2023 bằng 94,25%, tăng mức đắt đỏ 3 bậc so với năm 2022. Hầu hết các nhóm hàng của Bình Dương đều thấp hơn Hà Nội. Trong những năm qua, Bình Dương đã tập trung khai thác lợi thế về vị trí địa lý, nâng cao hiệu quả kinh tế gắn với công tác an sinh và phúc lợi xã hội trên cơ sở đầu tư có trọng điểm; nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh để phát triển nhanh, toàn diện, bền vững; giải quyết tốt các vấn đề xã hội, xoá đói giảm nghèo, không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Nhờ vậy, các hoạt động thương mại, dịch vụ trên địa bàn tỉnh cũng phát triển mạnh mẽ, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tăng cao so với các năm trước, mức giá hàng hóa, dịch vụ cũng đắt đỏ hơn. Một số nhóm hàng có mức giá bình quân cao hơn Hà Nội: Nhóm nhà ở, điện nước, chất đốt và vật liệu xây dựng cao hơn 17,71% so với Hà Nội; bưu chính viễn thông cao hơn 13,41%; hàng hóa và dịch vụ khác cao hơn 7,6%.

So với năm 2022, vị trí các địa phương có mức giá đắt đỏ trong năm 2023 không có sự thay đổi lớn. Các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có mức giá cao hơn các tỉnh miền núi chủ yếu ở các nhóm dịch vụ giáo dục; nhà ở thuê; dịch vụ giải trí và du lịch.

Một số địa phương có mức giá thấp trong năm 2023

Bến Tre là địa phương có chỉ số SCOLI năm 2023 thấp nhất cả nước, bằng 85,93% so với Hà Nội. Giá bình quân các nhóm hàng của Bến Tre so với Hà Nội trong khoảng từ 72,02% – 101,22%. Bến Tre là tỉnh thuộc vùng Đồng bằng sông Cửu Long, có điều kiện phát triển mạng lưới giao thông đường thủy và thủy lợi, phát triển các khu vực chợ nổi trên sông giúp đẩy mạnh việc tiêu thụ hàng hóa, dịch vụ trên địa bàn tỉnh. Bên cạnh đó, với điều kiện thuận lợi về thiên nhiên và địa lý, Bến Tre ngày càng phát triển về nông nghiệp, chăn nuôi, đáp ứng nhu cầu tiêu thụ hàng hóa thiết yếu của người dân. Nhìn chung, giá lương thực, thực phẩm; may mặc, mũ nón, giày dép; thiết bị và đồ dùng gia đình; dịch vụ giáo dục và y tế, chi phí du lịch thấp là các yếu tố chính khiến giá bình quân của Bến Tre thấp nhất cả nước.

Địa phương có giá thấp thứ hai cả nước là Nam Định với chỉ số SCOLI năm 2023 bằng 86,35%. So với Hà Nội, giá bình quân các nhóm hàng của Nam Định ở mức 73,23%-103,25%. Tiếp theo là Quảng Trị có chỉ số SCOLI bằng 86,66% với giá bình quân các nhóm hàng ở mức 74,4%-118,17%. Ngoài ra, một số địa phương khác cũng có chỉ số SCOLI năm 2023 thấp như: Sóc Trăng (87,82%); Gia Lai (87,91%); Long An (87,97%); Nghệ An (88,34%); Hậu Giang (88,47%); Trà Vinh (88,73%); Phú Thọ (88,74%).

Nhìn chung, các địa phương có mức giá thấp trong cả nước phần lớn do các mặt hàng trong nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống; may mặc, mũ nón và giày dép; nhà ở thuê; thiết bị và đồ dùng gia đình; giao thông; bưu chính, viễn thông; dịch vụ giáo dục; dịch vụ vui chơi, giải trí có mức giá thấp.

Anh Mai