Ông nguyên là Trung đoàn trưởng của một đơn vị chủ lực, tham gia chiến đấu ở các tỉnh từ cực Nam Trung Bộ tới Miền Đông Nam Bộ thời đánh Mỹ và làm nghĩa vụ quốc tế giúp bạn Campuchia.
Sau khi về nghỉ chế độ, mặc dù sức khỏe giảm, cộng với thương tật và nhiều chứng bệnh phát sinh, nhưng ông thấy mình được như thế này là còn hạnh phúc hơn nhiều đồng đội đã ngã xuống giữa chiến trường, thậm chí đến ngôi mộ cũng chẳng có - nghĩ thật xót xa. Từ những suy nghĩ đó, ông dốc lòng, dốc sức để trở về chiến trường xưa tìm kiếm hài cốt đồng đội.
Song, cuộc chiến đã lùi xa vài thập niên, địa hình, địa vật nhiều thay đổi, lớp người đương thời biết địa bàn chiến đấu, nhiều người đã ra đi. Trong khi đó, đồng đội ở rải rác khắp mọi miền và hầu hết tìm mưu sinh cuộc sống. Để kết nối với họ không mấy dễ dàng.
Để làm được điều đó, trước hết, ông tiếp cận với các ban liên lạc truyền thống của các đơn vị, nhất là dự các buổi sinh hoạt có đông cựu chiến binh đã từng hoạt động, chiến đấu với nhau. Trong đó, có những người đã trực tiếp chôn cất liệt sĩ, hoặc có biết ít nhiều địa bàn chiến đấu năm xưa. Khi khơi gợi vấn đề này ra, ai nấy đều hết sức hưởng ứng. Cứ thế, như một sợi dây tình cảm, kết nối nhau lại từng dòng thông tin dù ngắn hay dài đều rất có ý nghĩa. Sự miệt mài ấy của một người lính già như ông đã đem lại những tín hiệu tích cực.
Hơn 10 năm qua, ông đã thu thập, xác minh, giúp cơ quan chức năng các địa phương phát hiện, quy tập được gần 200 hài cốt liệt sĩ từ tỉnh Bình Thuận vào tới các tỉnh Miền Đông Nam Bộ. Số liệt sĩ này tập trung chủ yếu của Trung đoàn 209, Sư đoàn 7 do ông chỉ huy năm nào và Trung đoàn 3, Sư đoàn 9, Quân đoàn 4 cùng Đại đội 246 trợ chiến, Tiểu đoàn 246 Quân khu miền Đông…
Với những nỗ lực vượt bậc của bản thân và thể hiện tấm lòng “Tri ân liệt sĩ”, năm 2017, CCB Trần Mạnh Cường được Trung ương Hội hỗ trợ gia đình liệt sĩ Việt Nam tặng bằng khen và mới đây, ông được Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội tặng bằng khen.
Được hỏi về tâm nguyện của mình những năm sắp tới, ông Cường cho hay: Dù tuổi đã cao, sức yếu nhưng trời cho khỏe tới đâu, tôi nguyện kết nối với đồng chí, đồng đội để phát hiện, tìm kiếm, quy tập những hài cốt liệt sĩ còn rải rác đây đó về các nghĩa trang để người đời chăm sóc mộ phần. Có như vậy, tôi mới thanh thản ra đi về với ông bà tổ tiên theo quy luật tự nhiên của vòng đời.