Sáng 3-11, tại thủ đô Bangkok (Thái Lan), Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã cùng các nhà lãnh đạo ASEAN và các đối tác tham dự Phiên khai mạc Hội nghị Cấp cao (HNCC) ASEAN lần thứ 35.
Trong diễn văn khai mạc, Thủ tướng Thái Lan Prayut Chan-o-cha nêu ra những vấn đề ASEAN và thế giới phải đối mặt với những thách thức và bất ổn gia tăng; cho rằng, đi đôi với thúc đẩy tăng trưởng, ASEAN cần giải quyết bài toán phát triển nguồn nhân lực và giữ gìn môi trường, chống rác thải đại dương, ô nhiễm không khí, đánh bắt cá trái phép, thúc đẩy bản sắc ASEAN, liên kết, kết nối với bên ngoài. Cùng với đó là tạo ra một môi trường thuận lợi cho hòa bình và ổn định lâu dài, cùng với việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế năng động và phát triển bền vững.
Ngay sau lễ khai mạc, các nhà lãnh đạo ASEAN dự các HNCC với các đối tác: ASEAN-Trung Quốc lần thứ 22, ASEAN-Ấn Độ lần thứ 16, ASEAN-Liên hợp quốc lần thứ 10.
HNCN ASEAN lần thứ 35 và các HNCC liên quan có sự tham dự của lãnh đạo 10 nước ASEAN, các đối tác của ASEAN (Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Australia, New Zealand, Mỹ, Nga) và Tổng thư ký Liên hợp quốc.
Năm 2020 là năm hợp tác kinh tế số ASEAN-Trung Quốc
Trong khuôn khổ HNCC ASEAN lần thứ 35 và các hội nghị liên quan, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã cùng các nhà lãnh đạo ASEAN và Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường dự HNCC ASEAN-Trung Quốc lần thứ 22.
Tại hội nghị, các nhà lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của quan hệ đối tác chiến lược ASEAN-Trung Quốc với hòa bình, an ninh, ổn định và thịnh vượng khu vực. Các nhà lãnh đạo khẳng định nỗ lực đẩy mạnh đối thoại, hợp tác, xây dựng lòng tin, hình thành và tuân thủ các chuẩn mực ứng xử, trong đó sớm hoàn tất Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC) hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế. Các nhà lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì môi trường hòa bình, an ninh, ổn định, tự do, an toàn hàng hải, hàng không trên Biển Đông, kiềm chế, không có các hành động làm phức tạp tình hình, đề cao tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982, thực hiện nghiêm túc, đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), cùng nỗ lực xây dựng Biển Đông thành vùng biển hòa bình, ổn định và hợp tác.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và các trưởng đoàn tại Lễ khai mạc Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 35. Ảnh: TTXVN
Trên tinh thần tuyên bố Tầm nhìn Đối tác chiến lược ASEAN-Trung Quốc năm 2030 thông qua năm 2018, hai bên cam kết đẩy mạnh hợp tác trên các lĩnh vực quan tâm chung như trao đổi thương mại-đầu tư, trong đó triển khai hiệu quả Nghị định thư sửa đổi Hiệp định thương mại tự do ASEAN-Trung Quốc, phấn đấu đạt mục tiêu kim ngạch thương mại hai chiều ở mức 1 nghìn tỉ USD và đầu tư đạt 150 tỷ USD vào năm 2020; tăng cường kết nối, gắn kết giữa Kế hoạch tổng thể kết nối ASEAN năm 2025 và Sáng kiến Vành đai và Con đường; mở rộng giao lưu nhân dân, du lịch; đẩy mạnh hợp tác về đổi mới, sáng tạo, phát triển thương mại điện tử, kinh tế số ...
Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chia sẻ đánh giá của các nhà lãnh đạo về những tiến triển trong quan hệ ASEAN và Trung Quốc. Thủ tướng khẳng định, ASEAN luôn coi trọng vai trò của Trung Quốc đối với các nỗ lực duy trì hòa bình, an ninh và ổn định để hợp tác phát triển thịnh vượng khu vực. Thủ tướng ủng hộ việc xác định năm 2020 là năm hợp tác kinh tế số ASEAN-Trung Quốc.
Về Biển Đông, Thủ tướng khẳng định duy trì hòa bình, an ninh và ổn định tuyến hàng hải huyết mạch của thế giới và không gian an ninh, phát triển của khu vực là lợi ích và trách nhiệm chung của mọi quốc gia. Thủ tướng nhấn mạnh quan điểm của Việt Nam về tình hình Biển Đông là rất rõ ràng, nhất quán, đã được bày tỏ nhiều lần tại các diễn đàn ở các cấp. Thủ tướng khẳng định cần đẩy mạnh các nỗ lực ở cả cấp độ song phương và đa phương đề cao tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS năm 1982, không để lặp lại các hành động đi ngược lại luật pháp quốc tế, tạo môi trường thuận lợi cho các tiến trình xây dựng luật lệ, thúc đẩy đối thoại, xây dựng lòng tin, giải quyết hòa bình các khác biệt trên cơ sở luật pháp quốc tế, thực hiện nghiêm túc, đầy đủ DOC và nỗ lực hoàn tất COC hiệu quả, hiệu lực, phù hợp với luật pháp quốc tế và được cộng đồng quốc tế ủng hộ.
Kết thúc hội nghị, hai bên nhất trí thông qua 3 văn kiện gồm: Tuyên bố của các nhà lãnh đạo ASEAN-Trung Quốc về Sáng kiến hợp tác thành phố thông minh; Tuyên bố chung ASEAN-Trung Quốc về Tăng cường trao đổi và hợp tác truyền thông; Tuyên bố ASEAN-Trung Quốc về gắn kết Kế hoạch tổng thể về Kết nối ASEAN (MPAC) và Sáng kiến Vành đai và Con đường.
Khởi động rà soát Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN-Ấn Độ
Tiếp theo chương trình Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 35 và các hội nghị liên quan, sáng 3-11, tại Băng Cốc, Thái Lan, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cùng Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi và các nhà lãnh đạo ASEAN đã tham dự HNCC ASEAN-Ấn Độ lần thứ 16.
Các nhà lãnh đạo ASEAN hoan nghênh Ấn Độ triển khai Chính sách Hành động hướng Đông, tích cực ủng hộ vai trò trung tâm cũng như nỗ lực liên kết khu vực, xây dựng cộng đồng của ASEAN. Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi khẳng định cam kết mạnh mẽ của Ấn Độ với ASEAN và nhấn mạnh, ASEAN nằm ở trung tâm Chính sách Hành động hướng Đông và Tầm nhìn Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Ấn Độ, tích cực ủng hộ quan điểm của ASEAN về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (AOIP).
Các nhà lãnh đạo hoan nghênh quyết định của các bộ trưởng kinh tế khởi động rà soát Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN-Ấn Độ, tận dụng hiệu quả tiềm năng thị trường rộng lớn với 2 tỷ dân của ASEAN và Ấn Độ. Hai bên khẳng định phối hợp thúc đẩy hoàn tất đàm phán Hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) theo đúng tiến độ.
ASEAN và Ấn Độ nhất trí tiếp tục đẩy mạnh các nỗ lực phối hợp thúc đẩy đối thoại, hợp tác, xây dựng lòng tin, hình thành và tuân thủ các chuẩn mực ứng xử, đóng góp duy trì hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực. Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi chia sẻ quan ngại sâu sắc về những diễn biến phức tạp trên Biển Đông, trong đó có các hoạt động quân sự hóa, các hành vi đi ngược lại luật pháp quốc tế trên biển, nhấn mạnh ủng hộ lập trường của ASEAN, kêu gọi tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS năm 1982, ủng hộ các nỗ lực xây dựng COC hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế.
Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chia sẻ đánh giá của các nhà lãnh đạo hai bên về những tiến triển tích cực trong quan hệ đối tác chiến lược ASEAN-Ấn Độ thời gian qua. Thủ tướng nhấn mạnh, năm 2020, hai bên sẽ bước vào chu kỳ hợp tác mới với Kế hoạch hành động giai đoạn 2021-2025, cần quan tâm thúc đẩy hơn nữa hợp tác hiệu quả trên các lĩnh vực thuộc phạm vi quan tâm và lợi ích chung như phát triển kinh tế biển, trong đó có kinh tế biển xanh, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế số, phát triển du lịch…
Thủ tướng nhấn mạnh tầm quan trọng của duy trì an ninh và ổn định trên các vùng biển và đại dương, trong đó có Biển Đông, tuyến hàng hải huyết mạch của thế giới. Thủ tướng khẳng định lại lập trường nguyên tắc của ASEAN về Biển Đông, nhấn mạnh thúc đẩy đối thoại, xây dựng lòng tin, hình thành và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử, thực hiện nghiêm túc, đầy đủ DOC và xây dựng COC hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế để duy trì Biển Đông là vùng biển hòa bình, hợp tác và thịnh vượng.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tiếp bà Kristalina Georgieva, Tổng giám đốc Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), chiều 3-11. Ảnh: TTXVN
* Trong khuôn khổ HNCC ASEAN lần thứ 35 và các hội nghị liên quan, chiều cùng ngày đã diễn ra HNCC ASEAN-Liên hợp quốc lần thứ 10.
Tại hội nghị, các nhà lãnh đạo đánh giá cao tầm quan trọng của Liên hợp quốc và ASEAN trong hợp tác giải quyết các thách thức hiện nay. Các nhà lãnh đạo nhấn mạnh nhu cầu hợp tác trong việc ứng phó với các thách thức hiện nay như: Biến đổi khí hậu, thiên tai, tội phạm xuyên biên giới, khủng bố, nước biển dâng, ô nhiễm, rác thải nhựa... Về vấn đề Biển Đông, hội nghị đánh giá có những diễn biến đáng lo ngại, cho rằng các hành động đơn phương đi ngược lại luật pháp quốc tế vừa qua đang ảnh hưởng tiêu cực tới hòa bình, ổn định và an ninh, an toàn và tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông. Liên hợp quốc bày tỏ ủng hộ lập trường của ASEAN về Biển Đông, giải quyết các bất đồng bằng đối thoại trên cơ sở luật pháp quốc tế...
* Cùng ngày, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc có các cuộc làm việc với Thủ tướng Lào Thoonglun Sisoulith và Thủ tướng Campuchia Hun Sen, gặp Thủ tướng Quốc vụ viện Trung Quốc Lý Khắc Cường, Giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Hoàng tử Anh.
Tại cuộc làm việc với Thủ tướng Lào Thoonglun Sisoulith và Thủ tướng Campuchia Hun Sen, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị 3 nước thúc đẩy các chiến lược, chương trình hợp tác và kết nối giữa 3 nước Tiểu vùng sông Mê Công cũng như với các đối tác khác, mong muốn ba nước cùng hỗ trợ nhau giữ vững hòa bình, ổn định, độc lập tự chủ và phát triển kinh tế.
Tại cuộc gặp với Thủ tướng Quốc vụ viện Trung Quốc Lý Khắc Cường, hai bên đã nhấn mạnh coi trọng cao độ việc thúc đẩy mối quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Trung Quốc phát triển ổn định, bền vững; nhất trí các biện pháp tăng cường quan hệ hai nước trong năm 2020, nhân dịp kỷ niệm 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định, Việt Nam luôn coi trọng và mong muốn thúc đẩy quan hệ Việt Nam-Trung Quốc; bày tỏ ủng hộ với sự phát triển của Trung Quốc. Thủ tướng cũng đánh giá cao một số tiến triển giữa hai nước trong hợp tác kinh tế, thương mại; đề nghị Trung Quốc tiếp tục có các biện pháp, chính sách cải thiện tình trạng nhập siêu của Việt Nam đang tăng nhanh; thúc đẩy hơn nữa tiện lợi hóa thông quan tại các cặp cửa khẩu; giải quyết các vấn đề tồn tại trong các dự án hợp tác giữa hai nước.
Thủ tướng Lý Khắc Cường khẳng định, Trung Quốc hết sức coi trọng quan hệ với Việt Nam, sẵn sàng tăng cường hợp tác với Việt Nam trên nhiều lĩnh vực, nhất là trong bối cảnh tình hình thế giới phức tạp hiện nay. Trung Quốc mong muốn thúc đẩy, củng cố truyền thống hữu nghị, mở rộng hợp tác giữa hai nước, coi trọng giải quyết các vấn đề hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư giữa hai bên, sử dụng tốt các cơ chế để thúc đẩy hợp tác.
Về vấn đề trên biển, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị hai bên cùng kiểm soát tốt bất đồng, không để ảnh hưởng tới quan hệ hai nước; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định tại khu vực; tiếp tục thực hiện nghiêm túc nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai Đảng, hai nước, Thỏa thuận về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển Việt Nam-Trung Quốc; kiên trì giải quyết các vấn đề bằng biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế, UNCLOS năm 1982; xử lý tốt vấn đề nghề cá và ngư dân; đề nghị Trung Quốc tôn trọng các hoạt động kinh tế biển bình thường, phù hợp với luật pháp quốc tế của Việt Nam; khẳng định Việt Nam kiên quyết, kiên trì bảo vệ chủ quyền, lãnh thổ, biển, đảo theo luật pháp quốc tế; đồng thời tin tưởng rằng vấn đề này sẽ được giải quyết thỏa đáng. Phía Trung Quốc khẳng định mong muốn kiểm soát tốt bất đồng trên biển, kiềm chế, không để tác động đến tổng thể quan hệ hai nước.
* Tiếp Tổng giám đốc IMF Kristalina Georgieva, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc bày tỏ đánh giá cao tình cảm và sự hỗ trợ của bà Georgieva cũng như IMF và Ngân hàng Thế giới dành cho Việt Nam, đề nghị IMF tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong xây dựng chiến lược phát triển, điều hành kinh tế vĩ mô, hiện đại hóa quản trị nền kinh tế.
* Tại buổi tiếp Hoàng tử Anh Andrew, Công tước xứ York, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao và mong muốn Hoàng tử tiếp tục đóng góp và hỗ trợ cho việc thúc đẩy quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam-Anh cũng như sự phát triển của Việt Nam trên nhiều lĩnh vực, trong đó có thúc đẩy phong trào khởi nghiệp, ứng dụng công nghệ trong kinh doanh, sản xuất, bảo vệ môi trường, phát triển kinh tế-xã hội ở các địa phương.
* Cùng ngày, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và phu nhân đã dự chiêu đãi chính thức của Thủ tướng Thái Lan Prayut Chan-o-cha và phu nhân chào mừng các trưởng đoàn và phu nhân dự HNCC ASEAN lần thứ 35 và các hội nghị liên quan.
TTXVN
Nguồn: qdnd.vn