Chiều 17/10, tại Đà Nẵng, Thiếu tướng Bùi Anh Chung, Phó Tư lệnh Quân chủng Phòng không - Không quân đã làm việc với Đoàn Nghị sỹ Quốc hội Hoa Kỳ do Hạ nghị sỹ Tét Yô hô, Chủ tịch Tiểu ban châu Á - Thái Bình Dương thuộc Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Hoa Kỳ làm Trưởng đoàn về công tác khắc phục hậu quả sau chiến tranh.
 

Quang cảnh buổi làm việc.
 

Tại buổi làm việc, Thiếu tướng Bùi Anh Chung đã giới thiệu với Chủ tịch Tiểu ban châu Á - Thái Bình Dương thuộc Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Hoa Kỳ và các đại biểu về hiện trạng tồn lưu bom mìn, chất độc hóa học/đi-ô-xin sau chiến tranh ở Việt Nam và hoạt động hợp tác trong lĩnh vực khắc phục hậu quả chiến tranh. Theo đó, tất cả 63/63 tỉnh, thành của Việt Nam đều bị ô nhiễm bom mìn vật nổ sau chiến tranh, với diện tích ô nhiễm gần 61.300 km2, chiếm 18,82 % diện tích cả nước (chỉ tính riêng phần diện tích ô nhiễm bom mìn, vật nổ trên đất liền), khối lượng ô nhiễm khoảng 350 - 800 nghìn tấn, trong đó Quảng Trị là địa phương bị ô nhiễm bom mìn nhiều nhất. Với khối lượng khổng lồ như vậy, phải mất nhiều thập kỷ nữa, cùng với chi phí lên tới hàng trăm nghìn tỷ đồng mới có thể khắc phục cơ bản ô nhiễm bom mìn, vật nổ còn sót lại sau chiến tranh ở Việt Nam.
 

Thiếu tướng Bùi Anh Chung phát biểu tại buổi làm việc.

Bên cạnh đó, hiện nay, có 3 điểm nóng tồn lưu chất độc hóa học/đi-ô-xin sau chiến tranh là sân bay Biên Hòa, Phù Cát và Đà Nẵng. Ngoài ra còn một số khu vực khác ở một số địa phương thuộc các tỉnh Thừa Thiên - Huế, Kon Tum... Chất độc hóa học/đi-ô-xin tồn lưu tại các điểm nóng có nguy cơ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người, môi trường; đồng thời một lượng lớn đất đai không được sử dụng để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và nhiệm vụ quốc phòng, an ninh. Vì vậy, việc xử lý các khu vực tồn lưu chất độc hóa học/đi-ô-xin là vấn đề cấp bách, được đặc biệt quan tâm, đầu tư để xử lý triệt để.
 

Những năm qua, Bộ Quốc phòng Việt Nam đã phối hợp với Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) về công tác khắc phục xử lý chất độc hóa học/đi-ô-xin. Hai Bên đã phối hợp xử lý triệt để khoảng 90.000 mét khối đất, bùn nhiễm chất độc đi-ô-xin tại sân bay Đà Nẵng, với tổng mức đầu tư khoảng 100 triệu USD từ nguốn vốn ODA không hoàn lại của Hoa Kỳ và 60 tỷ đồng Việt Nam từ vốn đối ứng của Chính phủ Việt Nam; thực hiện khảo sát, đánh giá môi trường ô nhiễm đi-ô-xin tại khu vực sân bay Biên Hòa, xác định một số giải pháp cho Dự án tổng thể xử lý đi-ô-xin tại Biên Hòa.
 

Các cơ quan, tổ chức của Hoa Kỳ đã hỗ trợ vốn, trang thiết bị, tập huấn nâng cao kỹ thuật, đào tạo nguồn nhân lực, giúp Việt Nam khắc phục triệt để bom mìn, vật nổ sau chiến tranh. Phía Hoa Kỳ thông báo, từ năm 2003 đến nay đã hỗ trợ cho Việt Nam 103 triệu USD với 2 mục tiêu chính Hỗ trợ Việt Nam làm sạch bom mìn nơi có dân cư sinh sống, canh tác; nâng cao năng lực khắc phục bom mìn, quản lý điều hành hoạt động khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh. Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ và Ban Chỉ đạo Nhà nước về Chương trình hành động quốc gia khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh (Ban Chỉ đạo 504) đã ký Bản ghi nhớ; Trung tâm Hành động bom mìn quốc gia Việt Nam (VNMAC) đã tiến hành thảo luận, trao đổi để thống nhất về nội dung 9 điểm hợp tác: Hỗ trợ cố vấn kỹ thuật; hỗ trợ xây dựng Trung tâm Cơ sở dữ liệu; quy trình khảo sát Kỹ thuật; tập huấn xử lý vật liệu nổ (EOD) trên cạn; tập huấn y tế; rà phá bom mìn dưới nước; Xây dựng trung tâm huấn luyện; rà phá bom mìn chung; Nghiên cứu phát triển.
 

Từ năm 1988, Việt Nam và Hoa Kỳ phối hợp, tiến hành mở rộng các hoạt động tìm kiếm hỗn hợp chung, trong đó bao gồm các hoạt động: điều tra phỏng vấn nhân chứng; điều tra khảo sát hỗn hợp; tổ chức khai quật hiện trường trên bộ và trên biển; thu hồi giám định hài cốt tại hiện trường; khai quật đơn phương; lễ trao hài cốt; điều tra tin “Người Mỹ còn sống”; nghiên cứu hồ sơ; sưu tầm thông tin, tài liệu MIA; hợp tác điều tra tìm kiếm ba bên, bốn bên với Lào, Cam-pu-chia, giải quyết các vụ MIA dọc biên giới... Tính đến nay, thông qua hoạt động điều tra hỗn hợp của Việt Nam và Hoa Kỳ, đã có 1.000 hòm hài cốt được trao trả cho Chính phủ Hoa Kỳ, trong đó hơn 700 trường hợp đã được nhận dạng ADN. Bên cạnh đó, hai Bên đã hợp tác với Lào, Cam-pu-chia tổ chức được 67 đợt tìm kiếm 3 bên, tiến hành phỏng vấn và đưa hơn 200 lượt nhân chứng là các cựu chiến binh Việt Nam sang Lào và Cam-pu-chia để giúp xác định, tìm kiếm hiện trường và hài cốt người Mỹ.
 

Tại buổi làm việc, hai Bên đã cùng trao đổi một số nội dung về khắc phục hậu quả chất độc hóa học/đi-ô-xin, cùng với việc nhanh chóng hoàn thành công trình xử lý môi trường ô nhiễm chất độc hóa học/đi-ô-xin tồn lưu tại sân bay Đà Nẵng, đề nghị Quốc hội và Chính phủ Hoa Kỳ bảo đảm vốn ODA không hoàn lại để khắc phục ô nhiễm môi trường do chất độc hóa học/đi-ô-xin tồn lưu sau chiến tranh tại sân bay Biên Hòa, Phù Cát và các điểm nóng khác; thực hiện các hoạt động hợp tác để khắc phục hậu quả đối với nạn nhân chất độc da cam/đi-ô-xin ở Việt Nam, giúp họ ổn định cuộc sống và được điều trị về mặt y tế; bảo đảm nguồn vốn ODA không hoàn lại và trang thiết bị cho hoạt động khắc phục, xử lý bom mìn, vật nổ và khắc phục các hậu quả do bom mìn, vật nổ gây ra đối với con người; tăng cường các hoạt động hợp tác giữa hai bên để sớm hoàn thành các hoạt động tìm kiếm hài cốt và quân nhân Mỹ mất tích ở Việt Nam và tìm kiếm quân nhân Việt Nam mất tích trong chiến tranh.
 

Đoàn Nghị sỹ Quốc hội Hoa Kỳ tham quan công trường Dự án xử lý môi trường ô nhiễm đi-ô-xin tại sân bay Đà Nẵng.

Trước đó, Hạ nghị sỹ Tét Yô hô và các đại biểu đã đi tham quan công trường Dự án Xử lý môi trường ô nhiễm đi-ô-xin tại sân bay Đà Nẵng.