Trời tháng tư oi bức, nhưng cán bộ, chiến sĩ đội K73 vẫn nỗ lực tìm kiếm hài cốt liệt sĩ. Khi chúng tôi đến là lúc đội tìm được hài cốt thứ 32 và đang tiến hành cất bốc. Dù là đất gò nhưng vị trí mộ nằm trúng mạch nước nên rất vất vả. Quyết tâm khắc phục, sau gần 4 giờ lao động vất vả hài cốt các anh được lấy lên trọn vẹn những khuôn mặt lấm bùn đất, pha lẫn mồ hôi chảy ròng trên khuôn mặt xen lẫn niềm vui và cảm xúc, người lính đội K73 cẩn thận, tỉ mỉ lần tìm từng đốt xương liệt sĩ.
Hạ sĩ Trần Minh Nguyên, không giấu được cảm xúc: Tìm được các chú vừa mừng vừa cảm động, bởi các chú nằm ở đây quá lâu, và không tìm được quê hương, người thân cho các chú. Nhưng các chú đã trở nên bất tử, đã viết tiếp những trang sử vàng chói lọi của dân tộc để đất nước mãi xanh tươi. Trước những hy sinh mất mát đó nên dù khó khăn, vất vả đến đâu tôi và đồng đội quyết tâm hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Đồng hành cùng cán bộ, chiến sĩ đội K73 ròng rã suốt 20 ngày qua ông Nguyễn Văn Minh, ấp 6, xã Thạnh Đức đã đội nắng cùng cán bộ, chiến sĩ Đội K73 đi tìm đồng đội. Xưa, ông vốn là du kích xã và cũng chính ông ban đêm tham gia đưa đồng đội về chôn cất trên gò đất mà người dân thường gọi là Gò Sói. Ông nhớ lại: “Lúc đó tôi cẩn thận chôn cất đồng đội hy sinh cùng với những kỷ vật như đồng hồ, nhẫn vàng, nhẫn bạc hi vọng sau này sẽ là thông tin quý giá về nhân thân đồng đội”.
Dù tuổi cao sức yếu nhưng ông Nguyễn Văn Minh (áo trắng) suốt 20 ngày cùng cán bộ, chiến sĩ Đội K73 tìm đồng đội
Năm nay đã 82 tuổi, sức khỏe đã yếu, nhưng ông vẫn gắng sức đến cung cấp thông tin cho cho cán bộ, chiến sĩ đội K73 bởi niềm mong mỏi lớn nhất cuối đời của ông là được thấy đồng đội yên nghỉ nơi nghĩa trang. Tận tay đón những đồng đội đã hi sinh mà mình trực tiếp chôn cất trong lòng ông đan xen nhiều cảm xúc khó tả, ông chia sẻ: “Những đồng chí hy sinh là du kích, bộ đội chủ lực Miền công tác và chiến đấu trên địa bàn huyện Bến Lức vào những năm 1960. Lúc đó thấy có lực lượng của ta hy sinh là chúng tôi mang về đây chôn cất khoảng 150 mộ liệt sĩ. Là người trực tiếp tham gia chôn cất đồng đội, nên giờ đưa được đồng đội về yên nghỉ trong nghĩa tôi rất vui mừng và mãn nguyện”.
Cũng trong chuyến đi tìm đồng đội ấy còn có ông Nguyễn Văn Nghiệm người dân Thạnh Đức. Lúc đó ông tham gia lực lượng thanh niên xung phong có nhiệm vụ giữ cầu Nam Bộ (nằm trên địa phận Bến Lức) để bộ đội hành quân và vận chuyển lương thực, vũ khí vào căn cứ cách mạng. Suốt 7 năm từ 1960 cho đến năm 1967 ông đã trực tiếp tham gia chôn cất khoảng 60 liệt sĩ. Dù địa phương đã nhiều lần tìm kiếm cất bốc về nghĩa trang nhưng do mấy mươi năm thời gian làm thay đổi địa hình nên không quy tập được hết.
Ông Nguyễn Văn Nghiệm (người áo trắng từ trái qua) đồng hành cùng đội K73 trong suốt chuyến đi tìm đồng đội
Linh cảm của ông là vẫn còn đồng đội nên vào ngày lễ, tết ông vẫn thường mang hương hoa đến viếng để ấm lòng những người còn nằm lại. Cũng từ thông tin của ông và những những cựu chiến binh khác mà cán bộ, chiến sĩ Đội K73 quyết tâm tìm đến nơi đồng đội còn nằm lại. Nặng tình đồng đội ông quyết tâm đi cùng đội K73 tìm hài cốt liệt sĩ, dù rất cố gắng nhưng ông không thể nhớ hết những vị trí mình đã chôn cất và những nơi mà mình biết còn hài cốt.
Cứ mỗi lần một hài cốt được cất bốc lên, ông đến gần khẽ chạm tay vào từng đốt xương đồng đội như để truyền thêm hơi ấm cho đồng đội. Trong khói hương trầm, ông kể : “Trong một trận đánh ác liệt, tiểu đội tôi hy sinh gần hết chỉ còn 2 người may mắn được sống sót, chờ đến tối hai anh em tôi mang đồng đội về Gò Sói chôn cất. Thực ra lúc đó người thì còn nguyên vẹn, nhưng có người thì thân thể không còn nguyên như trước. Nhưng chúng tôi vẫn cố gắng đưa hết về chôn cất. Trong đợt quy tập này tôi mong rằng cán bộ chiến sĩ Đội K73 sẽ tìm và cất bốc được hết những đồng đội còn nằm lại ở đây.
Cán bộ, chiến sĩ Đội K73 cất bốc hài cốt liệt sĩ trên địa bàn xã Thạnh Đức
Nặng nghĩa tình và cũng là trách nhiệm, là sự tri ân thúc giục bước chân của những người đi tìm đồng đội đến những nơi chiến trường xưa để đưa các anh về nơi an nghỉ cùng đồng đội của mình. Thượng tá Nguyễn Văn Chốn, Chính trị viên Đội K73 Long An khẳng định: Dù đơn vị đang tìm kiếm hài cốt liệt sĩ Quân tình nguyện Việt Nam hy sinh trên chiến trường Campuchia, nhưng có thông tin về mộ chí trong nước, chúng tôi quyết định chia lực lượng nhanh chóng hành quân đến địa bàn thực hiện nhiệm vụ. Dù khó khăn, vất vả như thế nào chúng tôi vẫn quyết tâm tìm kiếm, cất bốc đưa hết tất cả những hài cốt liệt sĩ còn nằm lại nơi đây về nghĩa trang trong thời gian sớm nhất.