Hàng ngày có khoảng 4-5 triệu đơn hàng giá trị nhỏ được vận chuyển từ Trung Quốc về Việt Nam qua các sàn thương mại điện tử. Hình minh họa
Theo Bộ Tài chính, chính sách miễn thuế đối với hàng nhập khẩu có giá trị nhỏ vận chuyển qua đường chuyển phát nhanh theo Quyết định số 78/2010/QĐ-TTg được ban hành từ năm 2010, khi hệ thống khai báo hải quan chỉ thuần túy thực hiện theo thủ công. Khi đó, việc miễn thuế VAT đối với hàng nhập khẩu trị giá khai hải quan từ 1 triệu đồng trở xuống đã giúp đẩy nhanh thời gian thông quan hàng hóa, giảm bớt số lượng hàng phải khai nộp thuế.
Tuy nhiên, đến nay chính sách này không còn phù hợp với tình hình thực tiễn do thương mại điện tử thế giới cũng như ở Việt Nam đã và đang tăng trưởng rất nhanh qua các năm.
Về thủ tục hải quan, hệ thống quản lý hải quan tự động tại cảng, kho, bãi (VASSCM) tiếp tục được triển khai hiệu quả, góp phần đơn giản hoá thủ tục đưa hàng hoá khỏi kho, bãi, cảng, giảm sự tiếp xúc giữa cơ quan Hải quan và doanh nghiệp, giảm thời gian đi lại của người dân, khắc phục tình trạng ùn tắc tại cổng cảng, kho, bãi. Nhờ tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và áp dụng phương pháp quản lý hải quan hiện đại nên đến nay, đã có trên 99% thủ tục hải quan được thực hiện bằng phương thức điện tử thông qua Hệ thống thông quan tự động (VNACCS/VCIS).
Sự phát triển và hoàn thiện của hệ thống khai hải quan điện tử nêu trên đã giúp thông quan hàng hóa nhanh chóng và tạo thuận lợi cho việc quản lý tờ khai hàng hóa hàng ngày với số lượng lớn mà không làm gián đoạn hoạt động thương mại.
Người khai hải quan cũng không cần đến các nơi làm thủ tục hải quan để kê khai qua mạng, từ đó giảm lượng người kê khai do việc làm thủ tục được tiến hành thông qua các đại lý, hãng vận chuyển nên việc quản lý và thu thuế đối với hàng hóa nhập khẩu gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh được tiến hành tập trung và nhanh chóng hơn nhiều so với trước đây.
Ngoài ra, một số ý kiến cho rằng cùng một chủng loại hàng hóa nhưng hàng hóa sản xuất trong nước vẫn phải nộp thuế GTGT nên việc miễn thuế GTGT đối với hàng hóa nhập khẩu qua dịch vụ chuyển phát nhanh có giá trị nhỏ vô hình chung đã tạo sự chênh lệch giá dẫn đến sự cạnh tranh không công bằng với hàng hóa cùng chủng loại sản xuất trong nước (do phải nộp thuế GTGT), từ đó ảnh hưởng đến việc sản xuất, tiêu thụ hàng hóa trong nước…
Theo thống kê, hiện hàng ngày có từ 4-5 triệu đơn hàng giá trị nhỏ được vận chuyển từ Trung Quốc về qua các sàn thương mại điện tử. Việc bãi bỏ chính sách này góp phần bổ sung nguồn lực cho ngân sách Nhà nước.
Bộ Tài chính tính toán, năm 2023, tổng giá trị hàng nhập khẩu có giá trị dưới 1 triệu đồng được nhập vào qua dịch vụ chuyển phát nhanh là 27.700 tỷ đồng. Nếu bãi bỏ chính sách này, trường hợp hàng hóa có thuế suất VAT 10% thì số thu ngân sách sẽ tăng khoảng 2.700 tỷ đồng.
Do đó, Bộ Tài chính kiến nghị lựa chọn giải pháp bãi bỏ Quyết định số 78/2010.
Phương Vũ