Sáng 28/10, Quốc hội thảo luận tại hội trường về báo cáo của Đoàn Giám sát và dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về kết quả giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023”.
Phát biểu tại phiên thảo luận, Đại biểu Tạ Văn Hạ (đoàn Quảng Nam) nêu thực tế thị trường bất động sản tăng giá cao, đột ngột, bên cạnh vướng về thể chế, chính sách, đại biểu cho rằng có dấu hiệu lũng đoạn, thao túng và thổi giá, tạo ra bong bóng bất động sản của một nhóm lợi ích.
Đại biểu Tạ Văn Hạ (Đoàn Quảng Nam). Ảnh: Quốc hội
Đại biểu cho rằng, chúng ta cần đánh giá sát, đúng vấn đề, từ đó chỉ ra được giải pháp cụ thể, căn cơ. Dự thảo Nghị quyết đã đánh giá được hạn chế, nhưng chủ yếu vẫn là hạn chế trong chính sách, pháp luật, nhưng vẫn còn yếu tố bất thường, tăng giá đột ngột, gấp 2-3 lần, không phù hợp với tình hình thực tế chung của nền kinh tế và nhu cầu của người dân.
“Những dấu hiệu bất thường đó, có chăng có vấn đề về lũng đoạn, thao túng và thổi giá tạo bong bóng bất động sản của một nhóm lợi ích. Chúng ta phải mạnh dạn chỉ rõ thì mới có giải pháp cụ thể, căn cơ”, đại biểu Tạ Văn Hạ nêu rõ.
Theo đại biểu, một trong những giải pháp để giảm giá thị trường bất động sản đó là trái phiếu bất động sản. Hiện nay, trái phiếu bất động sản phát hành ra với mức lãi suất 12-15%, cộng với khoảng 3% phí phát hành. Như vậy, dư nợ trái phiếu lĩnh vực này đến thời kỳ đáo hạn có áp lực rất lớn, ước năm 2025 là khoảng 130 nghìn tỷ đồng.
Đại biểu đoàn Quảng Nam cho rằng, nếu không kiểm soát chặt dòng tiền trái phiếu phát ra đợt này để phục hồi và phát triển thị trường bất động sản, thì lại rơi vào tình trạng đáo hạn, việc phát hành trái phiếu không hiệu quả.
Hơn nữa, thời gian khoảng 3 năm, mà phải trả lãi suất cao như vậy dễ tạo ra gánh nặng cho nhà nước và Nhân dân, nguy cơ dẫn đến nợ xấu gia tăng và thậm chí là vỡ nợ.
Với phân tích như trên, đại biểu Tạ Văn Hạ nhận định, thời gian tới thị trường bất động sản vẫn chưa thể hạ nhiệt và người dân cũng chưa có cơ hội để tiếp cận với thị trường.
Do đó, đề nghị cần nghiên cứu giải pháp và tiến hành thanh tra, kiểm tra, xem xét lại căn cơ các giải pháp đã đặt ra để phục hồi và phát triển thị trường bất động sản lành mạnh, đúng hướng.
Trình bày báo cáo trước đó, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh - phó trưởng đoàn giám sát cho biết, giai đoạn 2015 - 2023, dư nợ tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản đều có sự tăng trưởng, chiếm tỷ trọng từ 18-21% trong tổng dư nợ tín dụng chung của nền kinh tế.
Các doanh nghiệp bất động sản là tổ chức phát hành lớn trên thị trường trái phiếu với mức lãi suất phát hành cao, có những thời điểm gần gấp đôi so với lãi suất tiết kiệm của ngân hàng để thu hút các nhà đầu tư.
Dù vậy, theo đoàn giám sát, các dự án bất động sản mới khó tiếp cận nguồn vốn tín dụng, lãi suất còn cao.
Hình thức huy động vốn chủ yếu của doanh nghiệp bất động sản trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp là phát hành trái phiếu riêng lẻ, việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp ra công chúng còn hạn chế.
Nhiều doanh nghiệp khả năng tài chính còn yếu nhưng vẫn tăng cường phát hành trái phiếu doanh nghiệp.
Nhiều doanh nghiệp bất động sản, xây dựng phát hành trái phiếu nhiều đợt, số lượng lớn, tiềm ẩn rủi ro và các hành vi gian dối, lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Thị trường còn thiếu tính công khai, minh bạch, chuyên nghiệp; công tác giám sát chưa hiệu quả.
Phương Vy