Ảnh minh hoạ
Đây là một thách thức lớn đối với ngành bất động sản, đồng thời phản ánh tình trạng khó khăn mà các doanh nghiệp phải đối mặt trong bối cảnh thị trường có nhiều biến động.
Đỉnh mới tồn kho
Theo số liệu từ VietstockFinance, với 103 doanh nghiệp bất động sản công bố báo cáo tài chính quý 4/2024, tổng giá trị hàng tồn kho trong ngành đã tăng lên hơn 491,2 ngàn tỷ đồng, tăng 5% so với đầu năm. Đáng chú ý, trong số này, 52 doanh nghiệp có tồn kho tăng, 9 doanh nghiệp giữ nguyên và 42 doanh nghiệp ghi nhận sự giảm sút trong lượng tồn kho. Điều này phản ánh một bức tranh trái chiều trong ngành, với nhiều công ty phải đối mặt với hàng tồn kho cao trong khi một số khác đang tìm cách giảm bớt gánh nặng tài chính này.
Top doanh nghiệp tồn kho cao nhất
Trong số các ông lớn trong ngành bất động sản, Novaland (HOSE: NVL) tiếp tục dẫn đầu với hơn 146.000 tỷ đồng tồn kho, chiếm gần 1/3 tổng giá trị tồn kho của ngành. Con số này tăng 6% so với đầu năm và gấp 2,6 lần so với cuối năm 2019, thời điểm trước đại dịch COVID-19. Phần lớn tồn kho của Novaland là các bất động sản đang trong quá trình xây dựng, chiếm hơn 138 ngàn tỷ đồng, với một phần nhỏ là bất động sản đã hoàn thiện và sẵn sàng để bán.
Xếp ngay sau là Vingroup (HOSE: VIC) với gần 112,8 nghìn tỷ đồng tồn kho, tăng 22% so với đầu năm. Đặc biệt, phần lớn tồn kho của Vingroup cũng chủ yếu là bất động sản đang xây dựng.
Trong khi đó, ở nhóm bất động sản khu công nghiệp, Becamex IDC (HOSE: BCM) đứng đầu với hơn 21,2 ngàn tỷ đồng tồn kho, tăng 7%. Một phần lớn trong đó là chi phí dở dang của các dự án khu công nghiệp và các khoản chi phí đầu tư cơ sở hạ tầng. Tổng Công ty Phát triển Đô thị Kinh Bắc - CTCP (HOSE: KBC) đứng thứ hai với hơn 13,8 nghìn tỷ đồng tồn kho, tăng 13%, chủ yếu đến từ các dự án khu công nghiệp và khu đô thị lớn.
Những doanh nghiệp tồn kho “khủng” khác
Ngoài những tên tuổi lớn, một số doanh nghiệp khác cũng ghi nhận mức tồn kho đáng chú ý. Nhà Khang Điền (HOSE: KDH) có hơn 22 nghìn tỷ đồng tồn kho, tăng 18%, trong khi Nam Long (HOSE: NLG) đạt gần 18 nghìn tỷ đồng, tăng 4%. Tập đoàn Đất Xanh (HOSE: DXG) cũng không nằm ngoài cuộc chơi với hơn 13,4 nghìn tỷ đồng tồn kho, dù giảm 5% so với đầu năm.
Thống kê cho thấy, đến cuối năm 2024, có 11 doanh nghiệp bất động sản có tồn kho chiếm trên 50% tổng tài sản của công ty, phần lớn là các doanh nghiệp trong lĩnh vực bất động sản nhà ở. Bất động sản HUDLAND (HNX: HLD) dẫn đầu với tồn kho chiếm tới 90% tổng tài sản, lên đến 1,8 nghìn tỷ đồng, gấp 5 lần so với đầu năm.
Cùng với đó, các doanh nghiệp khác như Đầu tư và Xây dựng HUD4 (UPCoM: HU4) với 86% tổng tài sản là tồn kho, hay Quốc Cường Gia Lai (HOSE: QCG) cũng có tới 75% tài sản là tồn kho. Đây là những con số cảnh báo rằng, việc quản lý tồn kho và các chiến lược thanh lý tài sản đang là thách thức lớn cho những doanh nghiệp này.
Tồn kho phân theo phân khúc
Mặc dù tồn kho bất động sản trong các dự án có xu hướng giảm ở một số phân khúc, Bộ Xây dựng cho biết, tính đến quý 4/2024, lượng tồn kho bất động sản trong các dự án vẫn còn khá lớn, với khoảng 17.058 căn/nền (bao gồm chung cư, nhà ở riêng lẻ và đất nền). Tuy nhiên, mức tồn kho ở phân khúc chung cư giảm mạnh 77% so với quý trước, trong khi lượng tồn kho đất nền và nhà ở riêng lẻ vẫn duy trì ở mức cao.
Sự gia tăng tồn kho bất động sản lên mức cao kỷ lục phản ánh tình hình khó khăn của ngành, nhưng cũng đồng thời là một cơ hội cho các doanh nghiệp sáng tạo trong việc tìm kiếm giải pháp giảm tồn kho.
Dự báo rằng, trong những năm tới, các doanh nghiệp bất động sản sẽ phải tập trung vào việc tái cấu trúc và điều chỉnh chiến lược để vượt qua giai đoạn khó khăn này.
Trong khi đó, các chính sách và giải pháp hỗ trợ từ phía chính phủ sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích thị trường bất động sản phát triển, giảm bớt áp lực tài chính cho các doanh nghiệp, và mở ra cơ hội mới cho ngành bất động sản Việt Nam.
Khiêm Phạm