Vùng dự án Đoàn kinh tế quốc phòng Lâm Đồng gồm 11 xã thuộc 3 huyện Đam Rông, Lâm Hà, Di Linh, với tổng diện tích tự nhiên 119 ngàn ha, hơn 42 ngàn nhân khẩu, trong đó hộ nghèo và cận nghèo chiếm 35%, người dân tộc thiểu số chiếm 59%, 8 xã của huyện Đam Rông thuộc diện vùng đặc biệt khó khăn theo Chương trình 30a của Chính phủ. Những khó khăn về kinh tế-xã hội là thách thức to lớn đối với cán bộ chiến sĩ Đoàn kinh tế quốc phòng và Đội trí thức trẻ tình nguyện.
Trí thức trẻ và cán bộ Đội sản xuất số 3 (Tân Thanh-Lâm Hà) hướng dẫn bà con kỹ thuật chăm sóc cây chanh dây
Trung úy Nguyễn Xuân Hải, Bí thư Đoàn cơ sở Đoàn kinh tế quốc phòng Lâm Đồng cho biết: “Cùng với đoàn viên thanh niên đơn vị, trí thức trẻ đã kiên cường bám trụ cơ sở, vượt qua mọi khó khăn thiếu thốn hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, lập được nhiều thành tích. Đặc biệt qua 4 năm triển khai đề án, đội ngũ trí thức trẻ đã có 16 mô hình, giải pháp sáng tạo chung sức xây dựng nông thôn mới mang lại hiệu quả thiết thực, góp phần xây dựng đơn vị và giúp người dân nâng cao đời sống”.
Tại Đội sản xuất số 1, phân đội trí thức trẻ cùng với cán bộ đơn vị đã xây dựng nên một khu nông nghiệp công nghệ cao trồng cà phê, cà ri, điều, nuôi bò, heo. Đội sản xuất trở thành mô hình trình diễn cho bà con đến học tập. Theo hướng “xuất khẩu công nghệ”, các đoàn viên trí thức trẻ đã tổ chức được 10 đợt trình diễn kỹ thuật cắt ghép cà phê tại Đạ Tông, Đạ Long, Đạ K’Nàng thu hút 840 người tham gia. Trồng cà phê ghép đã trở thành phong trào lan rộng trong các xã vùng dự án. Đến nhà Kơ Sã Ha Thương ở thôn Đa Kao 1 - xã Đạ Tông, anh cho biết: “Vườn cà phê gia đình có 2 sào, trước đây thu hoạch được 30 bao mỗi năm, từ ngày được trí thức trẻ hướng dẫn kỹ thuật ghép năng suất tăng lên 50 bao. Trong xã bà con cũng chuyển sang trồng cà phê ghép hết rồi”.
Tại Đội sản xuất số 3 ở xã Tân Thanh - Lâm Hà, dân ở đây vốn đã có trình độ canh tác nhất định nhưng việc sử dụng phân bón chưa thực sự hiệu quả, bà con vẫn lạm dụng phân hóa học mà chưa triệt để tận dụng nguồn vỏ cà phê, rơm rạ. Nhiều hộ sử dụng phân tươi để bón lót tiềm ẩn nhiều sâu bệnh. Phân đội trí thức trẻ đã đến từng thôn xây dựng mô hình trình diễn ủ phân vi sinh. Trấu cà phê và rơm rạ bình thường không nhiều chất dinh dưỡng nhưng nếu được trộn với men vi sinh rồi ủ xuống hố một thời gian sẽ là nguồn hữu cơ rất tốt. Chờ đến thời điểm đầu mùa mưa đem ra bón không những cung cấp nguồn dinh dưỡng dồi dào mà còn hạn chế tối đa sâu bệnh, giúp người trồng tiết kiệm một khoản kinh phí không nhỏ.
Điểm thuyết phục trong các mô hình trình diễn, chuyển giao kỹ thuật này không phải là công nghệ mới mẻ, cao siêu mà là cách làm đơn giản không tốn kém. Đoàn viên trí thức trẻ tình nguyện trực tiếp đến từng nhà hướng dẫn cụ thể, tỉ mỷ, vừa nói vừa làm trước sự chứng kiến của bà con chứ không phải là các hội thảo salon, cấp phát mấy tờ rơi qua loa đại khái rồi để đó. Vậy nên tính thẩm thấu của mô hình rất cao, thực sự đi vào từng công đoạn sản xuất, được bà con nhiệt liệt hưởng ứng.
Ai có dịp đi qua Phi Liêng, nơi đặt bản doanh của Đoàn kinh tế quốc phòng Lâm Đồng đều không khỏi trầm trồ thán phục về một cơ ngơi hoành tráng, bề thế. Đại tá Nguyễn Văn Minh, Đoàn trưởng cho biết: “Toàn bộ kinh phí xây dựng là từ ngân sách Nhà nước, nhưng để có được doanh trại chính quy, xanh, sạch, đẹp như hôm nay thì công sức của cán bộ chiến sĩ và đoàn viên trí trức trẻ tình nguyện bỏ ra không biết bao nhiêu mà kể, không thể đo đếm được”. Đây là giải pháp làm đẹp đơn vị được phát động từ Đoàn cơ sở đến các phân đội. Phân đội trí thức trẻ ở Đoàn bộ có 7 người đều được phân công tùy theo sở trường. Người thì phụ trách kỹ thuật, người thì được phân công mảng quy hoạch, ai khéo tay thì phụ trách cắt tỉa tạo hình. Mọi người đều xác định đã không làm thì thôi chứ làm là phải đến nơi đến chốn, xứng tầm với trí thức trẻ. Đến nay tổ đã làm chủ hầu hết các kỹ thuật chăm sóc, muốn hoa nở vào dịp nào là được vào dịp đó... Các sân bê tông, ghế đá được quét dọn, tẩy rửa thường xuyên. Để tiết kiệm nước và công sức anh em còn căn vào lúc trời mưa to mặc áo mưa hè nhau ra cọ rửa. Có công mài sắt, có ngày nên kim, trong Hội thi doanh trại chính quy xanh, sạch, đẹp mới đây của Bộ CHQS tỉnh, Đoàn kinh tế quốc phòng đã giành giải nhì đầy thuyết phục.
Ngày trước, ở mảnh đất Nam Tây Nguyên này đã in biết bao dấu chân của người lính ra chiến trường. “Lớp cha trước, lớp con sau/ Đã thành đồng chí, chung câu quân hành”. Ngày nay lớp lớp thanh niên tình nguyện đã tỏa về khắp các buôn làng cùng ăn, cùng ở với đồng bào, nếm trải cuộc sống khó khăn, chung tay xây dựng cộng đồng, rạng ngời tình đồng chí, nghĩa đồng bào, đã tỏ rõ chí hướng sẵn sàng nối nghiệp cha ông. Trong hào khí ấy, những đoàn viên trí thức trẻ ở Đoàn kinh tế quốc phòng Lâm Đồng đã có những cống hiến lớn lao trong trận tuyến xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới. Đóng góp của họ không chỉ thể hiện ở những nghĩa cử cao đẹp, những giải pháp cụ thể mà chính họ là hình tượng sống động cho lý tưởng của tuổi trẻ sẵn sàng đi tới nơi đâu, làm bất cứ việc gì khi Tổ quốc cần. Những đóng góp của họ dù thầm lặng nhưng rất đáng trân trọng.
Bài, ảnh: XUÂN NGỌC