Mới đây, tại TP Hồ Chí Minh, Ban Công tác đặc biệt (CTĐB) hai Chính phủ Việt Nam-Lào đã tổ chức cuộc họp đánh giá kết quả phối hợp hoạt động và thống nhất chủ trương, giải pháp chỉ đạo thực hiện biên bản thỏa thuận về việc tiếp tục tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ (HCLS) quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trong các thời kỳ chiến tranh tại Lào. Trung tướng Vi Lay Lạ Khăm Phong, Bí thư Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Lào, Trưởng Ban CTĐB Chính phủ Lào đã trao đổi với phóng viên Báo Quân đội nhân dân về những nội dung liên quan đến vấn đề nêu trên...
Phóng viên (PV): Đề nghị đồng chí cho biết những chủ trương của Đảng, Nhà nước Lào về công tác tìm kiếm, quy tập HCLS quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trong các thời kỳ chiến tranh tại Lào thời gian qua?
Trung tướng Vi Lay Lạ Khăm Phong: Đảng, Nhà nước Lào luôn xác định việc tìm kiếm, cất bốc và hồi hương HCLS quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trong các thời kỳ chiến tranh ở Lào là nhiệm vụ rất quan trọng. Sự hy sinh của quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam là mất mát lớn về cán bộ của Đảng, Nhà nước và Quân đội nhân dân Việt Nam vì một đất nước Lào độc lập. Vì vậy, phối hợp làm tốt nhiệm vụ tìm kiếm, cất bốc, hồi hương HCLS quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh tại Lào thể hiện sự tri ân của nhân dân Lào đối với các anh hùng liệt sĩ. Gia đình, cơ quan, tổ chức ở Việt Nam và Lào rất quan tâm đến việc tìm kiếm hài cốt của các liệt sĩ. Tuy nhiên hiện nay, nhiều liệt sĩ vẫn chưa tìm được hài cốt để quy tập về các nghĩa trang và chúng ta cũng chưa rõ các liệt sĩ đang nằm ở đâu trong các bản làng của Lào.
Công việc tìm kiếm, cất bốc và hồi hương hài cốt các liệt sĩ là chuyên gia và quân tình nguyện Việt Nam được Chính phủ Lào luôn đặc biệt quan tâm và đã chỉ đạo Ban CTĐB dù khó khăn, gian khổ thế nào cũng phải vượt qua để tìm kiếm, cất bốc, quy tập hài cốt các liệt sĩ. Bởi sự hy sinh đó là vì Tổ quốc, vì nhân dân, vì sự nghiệp cách mạng, là tinh thần quốc tế vô sản mà Đảng, Nhà nước và bố mẹ của các liệt sĩ Việt Nam cho đi làm nhiệm quốc tế giúp bạn Lào giải phóng đất nước. Đây là sự hy sinh cao cả, Đảng và Nhà nước, nhân dân Lào không bao giờ quên.
PV: Đảng, Nhà nước Lào đã có những biện pháp gì để hỗ trợ các đội tìm kiếm, quy tập HCLS của Việt Nam thực hiện nhiệm vụ, thưa đồng chí?
Trung tướng Vi Lay Lạ Khăm Phong. Ảnh: THÀNH LÊ
Trung tướng Vi Lay Lạ Khăm Phong: Đảng, Nhà nước Lào đã cho phép các đội tìm kiếm, quy tập HCLS Việt Nam làm nhiệm vụ tìm kiếm và cất bốc trên nước Lào. Chính phủ Lào đã tạo mọi điều kiện về nơi ăn chốn ở cho các đội. Các cơ quan, tổ chức và nhân dân Lào đã phối hợp, giúp đỡ các đội tìm kiếm, quy tập HCLS Việt Nam trong việc dẫn đường, đưa đoàn đi mọi nơi để tìm kiếm, quy tập HCLS.
Ngoài Ban CTĐB Chính phủ Lào ở cấp Trung ương, chúng tôi cũng thành lập ban CTĐB cấp tỉnh để phối hợp với các đội trong việc thu thập thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ và tìm kiếm, cất bốc. Phối hợp làm tốt nhiệm vụ đưa tiễn, bàn giao HCLS quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam tại nghĩa trang liệt sĩ các tỉnh ở Việt Nam.
PV: Trong thời gian thực hiện nhiệm vụ ở Lào, các đội tìm kiếm, quy tập HCLS của Việt Nam đã kết hợp tiến hành công tác dân vận trên địa bàn. Đồng chí có thể đánh giá về hiệu quả những việc làm đó?
Trung tướng Vi Lay Lạ Khăm Phong: Hiệu quả đầu tiên là cán bộ, nhân viên các đội đã phối hợp cùng cán bộ của ban CHQS các huyện của Lào xuống từng cụm bản giải thích, tuyên truyền cho nhân dân hiểu và nhận thức đúng về công tác tìm kiếm, quy tập, cất bốc và hồi hương HCLS Việt Nam. Đặc biệt, cán bộ, nhân viên các đội đã đến gặp cán bộ lão thành cách mạng, cựu chiến binh, người tham gia chiến tranh và người dân biết về nơi chôn cất Bộ đội Việt Nam. Sau khi có thông tin, nhờ làm tốt công tác dân vận trên địa bàn nên đồng bào Lào rất ủng hộ và cùng cán bộ cấp huyện của Lào dẫn đường cho cán bộ, nhân viên các đội tìm kiếm, quy tập HCLS Việt Nam đến tận nơi. Vừa qua, công tác thu thập thông tin về liệt sĩ được các cơ quan chức năng của Lào làm rất chi tiết và đã chuyển đến cấp ủy, chính quyền các địa phương. Các địa phương đã tham gia, hợp tác rất tốt với các đội tìm kiếm, quy tập HCLS Việt Nam. Rất tiếc, hiện nay địa hình có nhiều thay đổi, cán bộ lão thành còn ít nên việc tìm kiếm hài cốt Bộ đội Việt Nam ngày càng khó khăn.
Song song với việc làm tốt công tác vận động, thu thập thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ Bộ đội Việt Nam hy sinh tại Lào trong các thời kỳ chiến tranh, các đội tìm kiếm, quy tập HCLS Việt Nam đã kết hợp giúp nhân dân Lào trong công tác xóa đói giảm nghèo. Cụ thể là phối hợp cùng cán bộ địa phương ở Lào hướng dẫn đồng bào chăm sóc cây trồng, vật nuôi, phát triển kinh tế, vươn lên xóa đói giảm nghèo; khám bệnh, phát thuốc miễn phí và tuyên truyền vận động đồng bào ăn ở hợp vệ sinh... Những việc làm này góp phần không nhỏ tăng thêm tình đoàn kết đặc biệt Việt-Lào.
PV: Sự hy sinh của các anh hùng liệt sĩ Việt Nam-Lào góp phần để hai nước "nở hoa độc lập". Xin đồng chí đánh giá ý nghĩa của việc làm trên đối với tình đoàn kết, hữu nghị đặc biệt giữa hai dân tộc?
Ban CTĐB Chính phủ Việt Nam và Lào ký kết biên bản kỳ họp lần thứ XXI. Ảnh: THÀNH LÊ
Trung tướng Vi Lay Lạ Khăm Phong: Sự hy sinh của cán bộ, chiến sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam trong các thời kỳ chiến tranh ở Lào là sự hy sinh không có gì bù đắp được. Máu của Bộ đội Việt Nam và Lào đã hòa quện vào nhau trong cùng một chiến hào chống lại kẻ thù chung. Tinh thần đồng cam cộng khổ, “hạt gạo chia đôi, cọng rau bẻ nửa” giữa Việt Nam-Lào được bồi đắp từ trong bom đạn, chiến tranh. Nếu không có sự giúp đỡ chí tình, chí nghĩa của Đảng, Nhà nước, nhân dân Việt Nam thì Lào khó giành chiến thắng và khó giải phóng được đất nước. Ngược lại, nếu không có Lào, thì Việt Nam cũng khó giành chiến thắng và khó giải phóng được dân tộc. Như vậy, chỉ có đoàn kết, hai dân tộc Việt Nam-Lào mới đánh thắng được kẻ thù, mới giữ vững được độc lập dân tộc của mỗi nước. Việt Nam-Lào có chung biên giới, núi liền núi, sông liền sông, nhân dân hai nước thường xuyên qua lại với nhau. Bởi vậy, dù trong tình hình nào, hoàn cảnh nào nhân dân hai nước cũng luôn đoàn kết bên nhau. Không có tình đoàn kết của đất nước nào trên thế giới này như tình đoàn kết Lào-Việt Nam, gắn bó keo sơn, mãi mãi xanh tươi, đời đời bền chặt.
PV: Xin trân trọng cảm ơn đồng chí!
DUY THÀNH (thực hiện)
DỰ BÁO THỜI TIẾT
