(QK7 - Online) - Ngày 10/3/1975, trận đánh vào Buôn Ma Thuột mở màn cho chiến dịch Tây Nguyên, tạo bước ngoặt quan trọng, làm thay đổi cục diện chiến trường, để Bộ Chính trị và Quân ủy Trung ương quyết định mở Chiến dịch Hồ Chí Minh, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước vào mùa xuân năm 1975.
Bộ binh và xe tăng Quân Giải phóng đánh chiếm sở chỉ huy Sư đoàn 23 ngụy. Ảnh: Tư liệu.
Buôn Ma Thuột, tỉnh lỵ của Đắk Lắk, là thị xã lớn nhất ở Tây NguyênQuân địch ở đây gồm Trung đoàn bộ binh 53, sở chỉ huy Sư đoàn 23 và các đơn vị trực thuộc, 3 tiểu đoàn và một số đại đội bảo an, sở chỉ huy Liên đoàn Biệt động quân 296, cơ quan hành chính và Ban chỉ huy Tiểu khu Đắk Lắk, hậu cứ Thiết đoàn 8 và các trung đoàn 44, 45, một tiểu đoàn thiết giáp, 1 tiểu đoàn pháo binh cùng lực lượng cảnh sát, dân vệ.
Ðể thực hiện quyết tâm giải phóng Buôn Ma Thuột, Bộ Tư lệnh chiến dịch nghi binh lừa địch ở Plây Cu và Kon Tum. Ta dùng vô tuyến điện để nghi binh, sau khi bí mật chuyển hai sư đoàn 10 và 316 về Buôn Ma Thuột và dùng Sư đoàn 968 để đánh nghi binh vào tuyến phòng thủ vòng ngoài thị xã Plây Cu khiến địch mắc kế, dồn lực lượng bảo vệ hướng này.
Tiếp đó, ta thực hành thế trận chia cắt. Ngày 4/3, Trung đoàn 95A đánh cắt đường 19 ở Măng Giang. Sau đó Sư đoàn 3 Sao Vàng đánh cắt đường 19 ở đèo An Khê làm cho tuyến vận chuyển chiến lược từ Quy Nhơn đi Plây Cu của địch bị cắt đứt. Ngày 5/3, Trung đoàn 25 đánh cắt đường 21 từ Buôn Ma Thuột đi Nha Trang. Ngày 7/3, Sư đoàn 320 đánh chiếm Chư Sê và sau đó đánh chiếm quận lỵ Thuần Mẫn. Buôn Ma Thuột bị bao vây hoàn toàn.
Ðể thực hiện quyết tâm giải phóng Buôn Ma Thuột, Bộ Tư lệnh chiến dịch nghi binh lừa địch ở Plây Cu và Kon Tum. Ta dùng vô tuyến điện để nghi binh, sau khi bí mật chuyển hai sư đoàn 10 và 316 về Buôn Ma Thuột và dùng Sư đoàn 968 để đánh nghi binh vào tuyến phòng thủ vòng ngoài thị xã Plây Cu khiến địch mắc kế, dồn lực lượng bảo vệ hướng này.
Tiếp đó, ta thực hành thế trận chia cắt. Ngày 4/3, Trung đoàn 95A đánh cắt đường 19 ở Măng Giang. Sau đó Sư đoàn 3 Sao Vàng đánh cắt đường 19 ở đèo An Khê làm cho tuyến vận chuyển chiến lược từ Quy Nhơn đi Plây Cu của địch bị cắt đứt. Ngày 5/3, Trung đoàn 25 đánh cắt đường 21 từ Buôn Ma Thuột đi Nha Trang. Ngày 7/3, Sư đoàn 320 đánh chiếm Chư Sê và sau đó đánh chiếm quận lỵ Thuần Mẫn. Buôn Ma Thuột bị bao vây hoàn toàn.
Quân Giải phóng tiến đánh thị xã Buôn Ma Thuột tháng 3/1975. Ảnh: Tư liệu
2 giờ sáng 10/3, ta đồng loạt tiến công Buôn Ma Thuột bằng pháo và đặc công. Lợi dụng tiếng đạn nổ và đèn trong thị xã lúc tắt, lúc sáng, các đoàn xe tăng, xe bọc thép, pháo binh, cao xạ, và bộ binh nhanh chóng tiến vào chiếm lĩnh trận địa. 7 giờ sáng 10/3 ta bắt đầu mở cuộc tiến công vào thị xã bằng bốn mũi và một mũi thọc sâu với xe tăng, xe thiết giáp và được pháo binh chi viện.
Trải qua hơn 30 giờ đồng hồ chiến đấu, từ 2 giờ sáng 10/3 đến 11 giờ sáng 11/3/1975, ta giải phóng thị xã Buôn Ma Thuột và bắt sống chỉ huy địch là Đại tá Vũ Thế Quang, Chỉ huy trưởng phòng thủ Buôn Ma Thuột và Tỉnh trưởng Đắk Lắk Nguyễn Trọng Luật.
Biết địch sẽ phản kích chiếm lại Buôn Ma Thuột, ta bố trí sẵn Sư đoàn 10 vừa từ Ðức Lập về để đón đánh địch đi phản kích ở gần cụm địch còn chống lại ở sân bay Hòa Bình. Ngày 13/3, Sư đoàn 10 bắt đầu đánh Trung đoàn 45, Sư đoàn 23 ngụy phản kích. Sau đó địch đổ tiếp Trung đoàn 44 ngụy tăng cường và cứu Trung đoàn 45. Sư đoàn 10 và Trung đoàn 25 tiếp tục diệt quân địch phản kích và trung đoàn 53 còn chống cự; đánh bại cuộc phản kích của Sư đoàn 23 ở Phước An, giải phóng hoàn toàn Buôn Ma Thuột một cách chắc chắn, địch không còn khả năng chiếm lại.
Để đảm bảo chiến thắng trong trận đánh Buôn Ma Thuột, ta sử dụng 2 sư đoàn và các đơn vị binh chủng để tiêu diệt một trung đoàn tăng cường của địch. Chúng ta tập trung lực lượng ưu thế vượt trội hơn địch từ 3-4 lần để đánh thắng trận mở đầu, tạo áp đảo về lực lượng tiến công. Chúng ta cũng tổ chức bố trí lực lượng tác chiến hợp lý, kết hợp tập trung trên hướng chủ yếu, thọc sâu bằng xe tăng, bộ binh và hiệp đồng chặt chẽ với bộ đội địa phương, dân quân du kích nên ta đã giành thắng lợi trận then chốt mở đầu trong thời gian ngắn.
Sau khi mất Buôn Ma Thuột, Tổng thống ngụy Nguyễn Văn Thiệu ra lệnh rút chạy khỏi Tây Nguyên. Chớp được thời cơ đó, ta nhanh chóng đánh địch rút chạy khỏi Plây Cu, Kon Tum. Bộ Tư lệnh chiến dịch phát triển chiến thuật truy kích tiêu diệt quân địch ở Cheo Reo, Củng Sơn và đuổi địch trên đường 7. Sư đoàn 320 đã phối hợp bộ đội địa phương và dân quân du kích tỉnh Phú Yên tiêu diệt và bắt toàn bộ quân địch đến tận bờ biển thị xã Tuy Hòa. Chiến thắng này đã làm hoảng loạn về tư tưởng và thế bố trí chiến lược của địch. Từ chiến thắng ở Tây Nguyên đã tạo thế cho chiến dịch kế tiếp Huế-Ðà Nẵng được mở ra nhanh chóng giành thắng lợi.
Trải qua hơn 30 giờ đồng hồ chiến đấu, từ 2 giờ sáng 10/3 đến 11 giờ sáng 11/3/1975, ta giải phóng thị xã Buôn Ma Thuột và bắt sống chỉ huy địch là Đại tá Vũ Thế Quang, Chỉ huy trưởng phòng thủ Buôn Ma Thuột và Tỉnh trưởng Đắk Lắk Nguyễn Trọng Luật.
Biết địch sẽ phản kích chiếm lại Buôn Ma Thuột, ta bố trí sẵn Sư đoàn 10 vừa từ Ðức Lập về để đón đánh địch đi phản kích ở gần cụm địch còn chống lại ở sân bay Hòa Bình. Ngày 13/3, Sư đoàn 10 bắt đầu đánh Trung đoàn 45, Sư đoàn 23 ngụy phản kích. Sau đó địch đổ tiếp Trung đoàn 44 ngụy tăng cường và cứu Trung đoàn 45. Sư đoàn 10 và Trung đoàn 25 tiếp tục diệt quân địch phản kích và trung đoàn 53 còn chống cự; đánh bại cuộc phản kích của Sư đoàn 23 ở Phước An, giải phóng hoàn toàn Buôn Ma Thuột một cách chắc chắn, địch không còn khả năng chiếm lại.
Để đảm bảo chiến thắng trong trận đánh Buôn Ma Thuột, ta sử dụng 2 sư đoàn và các đơn vị binh chủng để tiêu diệt một trung đoàn tăng cường của địch. Chúng ta tập trung lực lượng ưu thế vượt trội hơn địch từ 3-4 lần để đánh thắng trận mở đầu, tạo áp đảo về lực lượng tiến công. Chúng ta cũng tổ chức bố trí lực lượng tác chiến hợp lý, kết hợp tập trung trên hướng chủ yếu, thọc sâu bằng xe tăng, bộ binh và hiệp đồng chặt chẽ với bộ đội địa phương, dân quân du kích nên ta đã giành thắng lợi trận then chốt mở đầu trong thời gian ngắn.
Sau khi mất Buôn Ma Thuột, Tổng thống ngụy Nguyễn Văn Thiệu ra lệnh rút chạy khỏi Tây Nguyên. Chớp được thời cơ đó, ta nhanh chóng đánh địch rút chạy khỏi Plây Cu, Kon Tum. Bộ Tư lệnh chiến dịch phát triển chiến thuật truy kích tiêu diệt quân địch ở Cheo Reo, Củng Sơn và đuổi địch trên đường 7. Sư đoàn 320 đã phối hợp bộ đội địa phương và dân quân du kích tỉnh Phú Yên tiêu diệt và bắt toàn bộ quân địch đến tận bờ biển thị xã Tuy Hòa. Chiến thắng này đã làm hoảng loạn về tư tưởng và thế bố trí chiến lược của địch. Từ chiến thắng ở Tây Nguyên đã tạo thế cho chiến dịch kế tiếp Huế-Ðà Nẵng được mở ra nhanh chóng giành thắng lợi.
Tấn Chí
DỰ BÁO THỜI TIẾT
