(QK7 Online) - Chấp hành Nghị quyết của Bộ Chính trị và Chỉ thị của Quân ủy Trung ương, ngày 31/3/1975, Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng trực tiếp giao nhiệm vụ cho Bộ Tư lệnh Quân đoàn 1: “Quân đoàn 1 (trừ Sư đoàn 308) có nhiệm vụ tổ chức hành quân gấp vào miền Đông Nam Bộ, hiệp đồng với các đơn vị bạn tham gia trận quyết chiến chiến lược giải phóng Sài Gòn – Gia Định”.
9 giờ 30 ngày 7-4-1975, Quân đoàn nhận được bức điện khẩn của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Mệnh lệnh: “Thần tốc, thần tốc hơn nữa, táo bạo, táo bạo hơn nữa, tranh thủ từng giờ, từng phút, xốc tới mặt trận, giải phóng miền Nam. Quyết chiến và toàn thắng”. Mệnh lệnh của Đại tướng lập tức được chuyển đến cho tất cả cán bộ, chiến sĩ các đơn vị đang hành quân nhiều ngày rất mệt mỏi, nhưng khi nhận được lệnh, anh em phấn khởi cơ động cả ngày đêm với tinh thần quyết chiến, quyết thắng vào đúng nơi tập kết tại Đồng Xoài, tỉnh Phước Long (nay là tỉnh Bình Phước).
Tại đây các đơn vị nhanh chóng làm nhiệm vụ huấn luyện bổ sung cách đánh trong thành phố và cách đánh thọc sâu trong hành quân bằng bộ binh cơ giới. Với phương châm: Táo bạo, thọc sâu đánh nhanh các mục tiêu theo kế hoạch. Đêm 25/4/1975, cùng với các đơn vị trong Quân đoàn, Trung đoàn 27 tập trung ở Bầu Cá Trê bắc Tân Uyên.
Ngày 26/4/1975, chúng tôi được lệnh tiến công đánh vượt qua Tân Uyên theo đường đất đỏ qua Bình Chuẩn. Tối 29/4/1975, vào tới Búng cách Lái Thiêu 10 km. Qua trinh sát nắm tình hình tại Bắc ngã tư Hòa Lân, 20 giờ ngày 29/4/1975, tôi và anh Trịnh Văn Thư Chính ủy Trung đoàn cùng tổ trinh sát bắt được liên lạc với cơ sở cách mạng.
Tại xã Thuận Giao, gia đình bà Huỳnh Thị Sáu (Má Sáu Ngẫu) rất mừng và đã lấy tấm bản đồ thành phố Sài Gòn cất giữ từ lâu trao cho chúng tôi. Má Sáu chỉ tường tận đường đi, các chốt đóng quân, trận địa hỏa lực của địch mà Má đã đánh dấu. Nhờ tấm bản đồ chỉ dẫn của Má Sáu, sáng 30/4/1975, trong đội hình của Sư đoàn 320B, Quân đoàn 1, Trung đoàn 27 theo trục đường 13, lần lượt đánh chiếm quận lỵ Lái Thiêu, bao vây, chia cắt cô lập bức hàng 2000 tên địch tại trại lính Huỳnh Văn Lương và đánh chiếm cầu Vĩnh Bình. Theo thế tiến công đánh chiếm Bộ Tư lệnh Thiết giáp ngụy, căn cứ Lục quân Công xưởng Gò Vấp, tiếp quản Tổng y viện Cộng hòa.
9 giờ 30 ngày 30/4/1975, ba mũi tiến công của Quân đoàn gặp nhau ở khu vực Cột Cờ trước trụ sở Bộ Tổng Tham mưu ngụy. 16 giờ ngày 30/4/1975, các đơn vị của Quân đoàn đều hoàn thành nhiệm vụ được giao. Quân đoàn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong Chiến dịch Hồ Chí Minh.
Thắng lợi của Chiến dịch đánh dấu sự trưởng thành vượt bậc về trình độ tổ chức, chỉ huy, tác chiến hiệp đồng quân binh chủng. Có thể rút ra mấy bài học kinh nghiệm quí sau:
Thứ nhất: Nét độc đáo về nghệ thuật tổ chức, sử dụng lực lượng thọc sâu chiến dịch tạo ưu thế về sức mạnh, đánh chiếm mục tiêu chiến lược, giành thắng lợi. Để thực hiện phương châm: “Thần tốc - Quyết thắng”, nên nghệ thuật quân sự của ta là nhanh chóng đánh vượt qua các trọng điểm đề kháng vòng ngoài, đánh chiếm các mục tiêu chủ yếu; đặc biệt là đánh chiếm được các cầu để đưa quân ta vào đánh các mục tiêu chiến lược trong nội đô Sài Gòn. Đây là nét độc đáo về nghệ thuật tổ chức, sử dụng lực lượng thọc sâu trong chiến dịch; nhanh chóng tiêu diệt các cơ quan đầu não của địch. Đây cũng là thực hiện triệt để tư tưởng chỉ đạo của Bộ Chính trị: “Thần tốc, táo bạo, chắc thắng”.
Thứ hai: Tạo lập thế trận thọc sâu vững chắc, sẵn sàng đột kích đánh chiếm mục tiêu đảm nhiệm. Trước khi bước vào chiến dịch, cùng với sự chuẩn bị chu đáo các mặt ta khẩn trương chuẩn bị tốt các trục đường cơ động trên các hướng, nhất là đường cơ động cho xe cơ giới. Bộ Tư lệnh chiến dịch chỉ đạo các đơn vị tổ chức các đợt chiến đấu tạo ra thế trận thọc sâu vững chắc, bảo đảm có thể hợp vây lớn và chia cắt cả tập đoàn phòng ngự của địch. Đây là nghệ thuật tạo lập thế trận ban đầu rất quan trọng để các đơn vị nhanh chóng tiêu diệt, làm tan rã các đơn vị chủ lực địch, kịp thời đưa lực lượng ta thọc sâu, áp sát các mục tiêu chiến lược của địch, khiến địch trong ngoài không ứng cứu được nhau dẫn tới sụp đổ nhanh chóng.
Thứ ba: Nét độc đáo về nghệ thuật kết hợp chặt chẽ giữa hoạt động tác chiến của bộ đội chủ lực với lực lượng vũ trang địa phương; giữa tiến công quân sự với nổi dậy của quần chúng. Trong Chiến dịch Hồ Chí Minh, các đơn vị Quân đoàn 1 cùng với việc xác định hướng tiến công đúng và sử dụng lực lượng hợp lý, ta tận dụng thế trận chiến tranh Nhân dân tại chỗ để làm bàn đạp, tạo sức mạnh bảo đảm liên tục phát triển chiến đấu. Chính bằng sự kết hợp chặt chẽ đó mà ta vừa bảo vệ được đội hình, vừa bảo vệ được lực lượng trên hướng tiến công chủ yếu, nhanh chóng chuyển hóa thế trận, chuyển hướng tiến công, thực hiện được ý định và kế hoạch của Tư lệnh chiến dịch.
45 năm trôi qua, Quân đoàn 1 luôn kế thừa và phát huy những truyền thống vẻ vang của đơn vị tiền thân, phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, xây đắp nên truyền thống “Thần tốc – Quyết thắng”, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước và Nhân dân; Quân đoàn vinh dự được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu cao quý Anh hùng lực lượng vũ trang Nhân dân.
Tại đây các đơn vị nhanh chóng làm nhiệm vụ huấn luyện bổ sung cách đánh trong thành phố và cách đánh thọc sâu trong hành quân bằng bộ binh cơ giới. Với phương châm: Táo bạo, thọc sâu đánh nhanh các mục tiêu theo kế hoạch. Đêm 25/4/1975, cùng với các đơn vị trong Quân đoàn, Trung đoàn 27 tập trung ở Bầu Cá Trê bắc Tân Uyên.
Ngày 26/4/1975, chúng tôi được lệnh tiến công đánh vượt qua Tân Uyên theo đường đất đỏ qua Bình Chuẩn. Tối 29/4/1975, vào tới Búng cách Lái Thiêu 10 km. Qua trinh sát nắm tình hình tại Bắc ngã tư Hòa Lân, 20 giờ ngày 29/4/1975, tôi và anh Trịnh Văn Thư Chính ủy Trung đoàn cùng tổ trinh sát bắt được liên lạc với cơ sở cách mạng.
Tại xã Thuận Giao, gia đình bà Huỳnh Thị Sáu (Má Sáu Ngẫu) rất mừng và đã lấy tấm bản đồ thành phố Sài Gòn cất giữ từ lâu trao cho chúng tôi. Má Sáu chỉ tường tận đường đi, các chốt đóng quân, trận địa hỏa lực của địch mà Má đã đánh dấu. Nhờ tấm bản đồ chỉ dẫn của Má Sáu, sáng 30/4/1975, trong đội hình của Sư đoàn 320B, Quân đoàn 1, Trung đoàn 27 theo trục đường 13, lần lượt đánh chiếm quận lỵ Lái Thiêu, bao vây, chia cắt cô lập bức hàng 2000 tên địch tại trại lính Huỳnh Văn Lương và đánh chiếm cầu Vĩnh Bình. Theo thế tiến công đánh chiếm Bộ Tư lệnh Thiết giáp ngụy, căn cứ Lục quân Công xưởng Gò Vấp, tiếp quản Tổng y viện Cộng hòa.
9 giờ 30 ngày 30/4/1975, ba mũi tiến công của Quân đoàn gặp nhau ở khu vực Cột Cờ trước trụ sở Bộ Tổng Tham mưu ngụy. 16 giờ ngày 30/4/1975, các đơn vị của Quân đoàn đều hoàn thành nhiệm vụ được giao. Quân đoàn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong Chiến dịch Hồ Chí Minh.
Thắng lợi của Chiến dịch đánh dấu sự trưởng thành vượt bậc về trình độ tổ chức, chỉ huy, tác chiến hiệp đồng quân binh chủng. Có thể rút ra mấy bài học kinh nghiệm quí sau:
Thứ nhất: Nét độc đáo về nghệ thuật tổ chức, sử dụng lực lượng thọc sâu chiến dịch tạo ưu thế về sức mạnh, đánh chiếm mục tiêu chiến lược, giành thắng lợi. Để thực hiện phương châm: “Thần tốc - Quyết thắng”, nên nghệ thuật quân sự của ta là nhanh chóng đánh vượt qua các trọng điểm đề kháng vòng ngoài, đánh chiếm các mục tiêu chủ yếu; đặc biệt là đánh chiếm được các cầu để đưa quân ta vào đánh các mục tiêu chiến lược trong nội đô Sài Gòn. Đây là nét độc đáo về nghệ thuật tổ chức, sử dụng lực lượng thọc sâu trong chiến dịch; nhanh chóng tiêu diệt các cơ quan đầu não của địch. Đây cũng là thực hiện triệt để tư tưởng chỉ đạo của Bộ Chính trị: “Thần tốc, táo bạo, chắc thắng”.
Thứ hai: Tạo lập thế trận thọc sâu vững chắc, sẵn sàng đột kích đánh chiếm mục tiêu đảm nhiệm. Trước khi bước vào chiến dịch, cùng với sự chuẩn bị chu đáo các mặt ta khẩn trương chuẩn bị tốt các trục đường cơ động trên các hướng, nhất là đường cơ động cho xe cơ giới. Bộ Tư lệnh chiến dịch chỉ đạo các đơn vị tổ chức các đợt chiến đấu tạo ra thế trận thọc sâu vững chắc, bảo đảm có thể hợp vây lớn và chia cắt cả tập đoàn phòng ngự của địch. Đây là nghệ thuật tạo lập thế trận ban đầu rất quan trọng để các đơn vị nhanh chóng tiêu diệt, làm tan rã các đơn vị chủ lực địch, kịp thời đưa lực lượng ta thọc sâu, áp sát các mục tiêu chiến lược của địch, khiến địch trong ngoài không ứng cứu được nhau dẫn tới sụp đổ nhanh chóng.
Thứ ba: Nét độc đáo về nghệ thuật kết hợp chặt chẽ giữa hoạt động tác chiến của bộ đội chủ lực với lực lượng vũ trang địa phương; giữa tiến công quân sự với nổi dậy của quần chúng. Trong Chiến dịch Hồ Chí Minh, các đơn vị Quân đoàn 1 cùng với việc xác định hướng tiến công đúng và sử dụng lực lượng hợp lý, ta tận dụng thế trận chiến tranh Nhân dân tại chỗ để làm bàn đạp, tạo sức mạnh bảo đảm liên tục phát triển chiến đấu. Chính bằng sự kết hợp chặt chẽ đó mà ta vừa bảo vệ được đội hình, vừa bảo vệ được lực lượng trên hướng tiến công chủ yếu, nhanh chóng chuyển hóa thế trận, chuyển hướng tiến công, thực hiện được ý định và kế hoạch của Tư lệnh chiến dịch.
45 năm trôi qua, Quân đoàn 1 luôn kế thừa và phát huy những truyền thống vẻ vang của đơn vị tiền thân, phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, xây đắp nên truyền thống “Thần tốc – Quyết thắng”, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước và Nhân dân; Quân đoàn vinh dự được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu cao quý Anh hùng lực lượng vũ trang Nhân dân.
Thượng tướng, Viện sĩ, TS Nguyễn Huy Hiệu, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng
DỰ BÁO THỜI TIẾT
