Để nâng cao chất lượng huấn luyện, khả năng sẵn sàng chiến đấu của dân quân, Ban CHQS quận 1 tập trung xây dựng lực lượng dân quân "vững mạnh, rộng khắp", có số lượng phù hợp, tổ chức biên chế tinh gọn, đủ các thành phần: Dân quân thường trực, dân quân cơ động, dân quân binh chủng và dân quân nữ. Ban CHQS quận đã chủ động tham mưu cấp ủy, chính quyền địa phương đầu tư kinh phí, trang bị các phương tiện cần thiết, có tính năng kỹ thuật hiện đại, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Trong năm 2016, UBND quận đã đầu tư gần 1 tỉ đồng để trang bị 12 xe mô tô phân phối lớn và các trang thiết bị hiện đại kèm theo để phục vụ cho công tác tuần tra, kiểm soát địa bàn của LLVT quận.
Thượng tá Nguyễn Văn Phòng, Chỉ huy trưởng Ban CHQS quận 1 cho biết: "Trong quá trình huấn luyện dân quân, Ban CHQS luôn bám sát phương châm "cơ bản, thiết thực, chất lượng", huấn luyện sát với thực tế địa bàn, gắn huấn luyện với rèn luyện kỷ luật, xây dựng nền nếp chính qui. Song song với huấn luyện các nội dung theo qui định, Ban CHQS quận còn phối hợp tổ chức huấn luyện võ thuật cho lực lượng dân quân".
Cùng với huấn luyện quân sự, LLVT quận chú trọng đổi mới, nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, trong đó tập trung thực hiện tốt việc học tập, quán triệt các chỉ thị, nghị quyết của cấp trên; nội dung các bài giáo dục chính trị cho các đối tượng; tổ chức tốt sinh hoạt ngày chính trị, văn hóa, tinh thần, ngày pháp luật. Qua các hoạt động giáo dục chính trị đa dạng, phong phú đó, giúp chiến sĩ nhận thức sâu sắc vị trí, vai trò quan trọng của công tác huấn luyện, vững vàng về tư tưởng, kiên định lập trường, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.
Với sự chuẩn bị chu đáo, tổ chức huấn luyện phù hợp, chất lượng huấn luyện, khả năng sẵn sàng chiến đấu, diễn tập, hội thi, hội thao của dân quân ngày càng được nâng cao. Năm 2017, Trung đội pháo binh dân quân quận đạt hạng nhất toàn đoàn trong hội thi do Bộ Tư lệnh Thành phố tổ chức. Trong phong trào thi đua quyết thắng của Bộ Tư lệnh Thành phố, LLVT quận từ hạng 13, vươn lên xếp hạng 2/24 quận - huyện.
Chất lượng huấn luyện được nâng lên là cơ sở để lực lượng dân quân quận 1 thực hiện tốt nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu. Trong năm 2017, Ban CHQS quận đã huy động hơn 32 ngàn lượt dân quân tuần tra độc lập và phối hợp Công an tuần tra, kiểm soát địa bàn, điều tiết, đảm bảo trật tự an toàn giao thông. Qua đó, đã bắt được nhiều vụ cướp giật tài sản du khách nước ngoài, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa bàn trung tâm của Thành phố.