Nhằm gia tăng thêm các biện pháp bảo vệ khách hàng trong các giao dịch trực tuyến, cuối tháng 6/2024 vừa qua, NHNN đã liên tiếp ban hành 2 thông tư mới quy định về sử dụng tài khoản thanh toán và hoạt động thẻ, cụ thể: Thông tư 17/2024/TT-NHNN quy định việc mở và sử dụng tài khoản thanh toán tại tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán (Thông tư 17); Thông tư 18/2024/TT-NHNN quy định về hoạt động thẻ ngân hàng (Thông tư 18).

Theo quy định tại Thông tư 17 và Thông tư 18 của NHNN, từ ngày 1/1/2025, chủ tài khoản thanh toán, chủ thẻ ngân hàng sẽ bị tạm dừng giao dịch nếu giấy tờ tùy thân của khách hàng hết hạn hiệu lực và/hoặc khách hàng chưa thực hiện thu thập sinh trắc học. Cụ thể các quy định như sau:

Tại Thông tư 17: điểm c, khoản 5, Điều 17 quy định: "Chỉ được thực hiện rút tiền, giao dịch thanh toán bằng phương tiện điện tử trên tài khoản thanh toán khi đã hoàn thành việc đối chiếu khớp đúng giấy tờ tùy thân và thông tin sinh trắc học của chủ tài khoản hoặc người đại diện (đối với khách hàng cá nhân) hoặc người đại diện hợp pháp (đối với khách hàng tổ chức)" có hiệu lực từ ngày 1/1/2025 với tài khoản cá nhân và từ ngày 1/7/2025 với tài khoản tổ chức và;

Khoản 3 Điều 19 quy định: "Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải theo dõi thời hạn hiệu lực giấy tờ tùy thân ⁽¹⁾ của chủ tài khoản và người liên quan trong quá trình sử dụng tài khoản thanh toán; thông báo cho khách hàng tối thiểu 30 ngày trước ngày hết hiệu lực của giấy tờ tùy thân để kịp thời yêu cầu khách hàng cập nhật, bổ sung thông tin; tạm dừng giao dịch thanh toán, rút tiền trên tài khoản thanh toán đối với các trường hợp giấy tờ tùy thân của khách hàng hết hiệu lực hoặc hết thời hạn sử dụng" có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2025.

Tại Thông tư 18: khoản 6 Điều 16 quy định: “Thẻ chỉ được sử dụng để thực hiện giao dịch thẻ bằng phương tiện điện tử khi đã hoàn thành việc đối chiếu đảm bảo khớp đúng giấy tờ tùy thân và thông tin sinh trắc học của chủ thẻ” – hiệu lực từ ngày 1/1/2025;

Điểm q khoản 1 Điều 18 quy định: “Tổ chức phát hành thẻ phải theo dõi thời hạn hiệu lực giấy tờ tùy thân, giấy tờ chứng minh thời hạn cư trú tại Việt Nam của khách hàng; thông báo cho khách hàng tối thiểu 30 ngày trước ngày hết hiệu lực của giấy tờ tùy thân, giấy tờ chứng minh thời hạn cư trú tại Việt Nam để kịp thời yêu cầu khách hàng cập nhật, bổ sung; tạm dừng giao dịch thẻ với các trường hợp giấy tờ tùy thân, giấy tờ chứng minh thời hạn cư trú tại Việt Nam của khách hàng hết hiệu lực”. Có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2025.

Như vậy, kể từ ngày 1/1/2025, tất cả chủ tài khoản ngân hàng đều phải đăng ký sinh trắc học nếu muốn thực hiện giao dịch online. Những tài khoản chưa thu thập thông tin sinh trắc học chỉ được cung cấp dịch vụ tại quầy.

Các đối tượng lừa đảo sẽ không thể lợi dụng tài khoản ngân hàng không chính chủ để giao dịch. Quy định mới này nhằm xóa bỏ các tài khoản ngân hàng không chính chủ và tăng cường mức độ an toàn cho người dân khi sử dụng dịch vụ ngân hàng điện tử.

Có thể thấy, với các quy định tại Thông tư 17 và Thông tư 18, NHNN tiếp tục gia tăng thêm các lớp bảo vệ, tăng cường mức độ an toàn cho người dân khi sử dụng dịch vụ ngân hàng điện tử và dịch vụ thẻ ngân hàng, góp phần giảm thiểu tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản của khách hàng, cũng như phòng ngừa những vụ việc cho thuê, mượn, mua bán tài khoản thanh toán, ví điện tử sử dụng cho mục đích bất hợp pháp.

Bên cạnh đó, ngành ngân hàng sẽ tăng cường đảm bảo an ninh, an toàn và bảo mật hoạt động thanh toán, ngân hàng để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của khách hàng. Đồng thời đẩy mạnh truyền thông, giáo dục tài chính nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng cho công chúng trong sử dụng sản phẩm, dịch vụ tài chính, ngân hàng.

Theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước, tính đến thời điểm này đã có khoảng 38 triệu lượt khách hàng đăng ký thông tin sinh trắc học thành công. Số lượng vụ lừa đảo đã giảm đến 50%, số lượng tài khoản nhận tiền lừa đảo cũng giảm trên 70% so với trung bình 7 tháng năm 2024. Đặc biệt, tại một số đơn vị đã không phát sinh vụ việc lừa đảo trong tháng 8 và tháng 9.

Phương Vũ