Trong các cuộc trường chinh chống ngoại xâm, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ đơn vị luôn phát huy bản chất cách mạng và truyền thống quyết chiến, quyết thắng của Quân đội Nhân dân Việt Nam, truyền thống “miền Đông gian lao mà anh dũng” và hào khí Đồng Nai, gan dạ, dũng cảm, chiến đấu và chiến thắng kẻ thù xâm lược, viết nên truyền thống “Tuyệt đối trung thành, tự lực tự cường, đoàn kết quyết thắng”.
Năm 1989, sau khi hoàn thành nghĩa vụ quốc tế tại Campuchia, cùng với các đơn vị Quân tình nguyện Việt Nam về nước, trước yêu cầu nhiệm vụ mới trung đoàn chính thức được thành lập, với chức năng huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, xây dựng Đảng bộ trong sạch vững mạnh, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, mẫu mực, tiêu biểu, thực hiện công tác dân vận và chính sách hậu phương Quân đội.
Nhận rõ chức năng, nhiệm vụ, phát huy thành tích, chiến công trong các cuộc kháng chiến, những năm qua, Đảng ủy, chỉ huy đơn vị quán triệt và có nhiều biện pháp đồng bộ trong thực hiện chủ trương của Bộ CHQS tỉnh về xây dựng Trung đoàn Đồng Nai trở thành đơn vị chính quy, thực sự là lực lượng chủ lực giữ gìn an ninh, chính trị ở địa phương và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Hiện nay, đơn vị đã ổn định biên chế khung trung đoàn, các tiểu đoàn, đại đội, trung đội, với đội ngũ cán bộ được đào tạo chính quy có nhiều kinh nghiệm trong công tác, huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu.
Những năm qua, đơn vị chủ trì phối hợp với cơ quan quân sự các huyện, thành phố Long Khánh và Biên Hòa, tiếp nhận và tập huấn nghiệp vụ cho hàng ngàn lượt cán bộ các cấp trong LLVT tỉnh; tổ chức hơn 20 lớp bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho gần 4.000 lượt cán bộ các cấp ở địa phương; tiếp nhận huấn luyện hơn 2.500 lượt chiến sĩ mới.
Thực hiện Luật Dự bị động viên năm 2019, đơn vị trực tiếp quản lý, huấn luyện hơn 2.000 quân nhân dự bị nguồn của trung đoàn, phối hợp tiếp nhận, tổ chức huấn luyện hơn 7.500 lượt quân nhân dự bị của các địa phương. Cán bộ, chiến sĩ được huấn luyện tại trung đoàn đều có bản lĩnh chính trị vững vàng, nắm vững kỹ, chiến thuật, có thể lực tốt đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu thắng lợi trong mọi tình huống.
Những năm gần đây, Đảng ủy, Bộ CHQS tỉnh tham mưu cho Ủy ban Nhân dân tỉnh đầu tư hơn 200 tỷ đồng để xây dựng doanh trại chính quy, hệ thống nhà ở bộ đội, hội trường, thao trường, bãi tập, khu tăng gia tập trung, vườn, ao, chuồng…phục vụ tăng gia cải thiện đời sống cán bộ, chiến sĩ; đơn vị tổ chức hơn 14.000 ngày công lao động xây dựng cảnh quan môi trường xanh, sạch, đẹp, tạo môi trường thuận lợi cho cán bộ, chiến sĩ học tập công tác.
Ngoài ra, đơn vị thực hiện tốt công tác dân vận, thông qua các hình thức giao lưu kết nghĩa, tham gia xây dựng cơ sở chính trị ở địa phương; thực hiện tốt Phong trào thi đua “Quân đội chung sức xây dựng nông thôn mới”, “hành trình Quân đội chung tay vì người nghèo - không để ai bị bỏ lại phía sau”, hỗ trợ cấp ủy, chính quyền và Nhân dân xã Xuân Hiệp và các địa phương huyện Xuân Lộc hơn 3.500 ngày công, 250 triệu đồng xây dựng nông thôn mới. Đơn vị còn thực hiện tốt chính sách hậu phương Quân đội đối với cán bộ, chiến sĩ, phối hợp với địa phương giải quyết chế độ theo các quyết định của Chính phủ cho người có công với cách mạng, để lại tình cảm tốt đẹp đối với cấp ủy, chính quyền và Nhân dân địa phương
Kỷ niệm 33 năm ngày truyền thống là dịp để các thế hệ cán bộ, chiến sĩ xây dựng lòng tự hào về thành tích, chiến công, đồng thời xác định trách nhiệm, nghĩa vụ đối với nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Xứng đáng với truyền thống “Trung hiếu sắt son, dũng cảm kiên cường, tự lực tự cường, đoàn kết quyết thắng” của LLVT tỉnh Đồng Nai và niềm tin yêu của cấp ủy, chính quyền địa phương nơi đơn vị đứng chân.