(QK7 Online) - Ngày 20 tháng 2 năm 1946, tại căn cứ Lạc An, Chiến khu Đ (nay là huyện Bắc Tân Uyên – Bình Dương), Khu bộ Khu 7 mở cuộc họp đặc biệt, quyết định thành lập Phòng Tham mưu Khu 7, Phòng Chính trị Khu và Văn phòng Khu bộ. Cơ quan tham mưu Khu 7 ra đời đặt nền móng vững chắc, để từ đó không ngừng phát triển, hoàn thiện, trở thành Bộ Tham mưu Quân khu 7 ngày nay.
Tuổi trẻ Bộ Tham mưu hăng say luyện tập.
Trải qua 73 năm chiến đấu, xây dựng và trưởng thành, lớp lớp các thế hệ cán bộ, chiến sĩ, công nhân viên quốc phòng Bộ Tham mưu đã vượt qua muôn vàn khó khăn thử thách, thực hiện tốt vai trò “là cơ quan quân sự cơ mật của Đảng, cơ quan quan trọng của quân đội” và xây đắp nên truyền thống vẻ vang “Mưu trí sáng tạo - Hiệp đồng chặt chẽ - Chính xác kịp thời - Đoàn kết quyết thắng!”.
Với đặc điểm, vị trí địa lý “trung tâm vùng”, đặc biệt là thành phố Sài Gòn-Gia Định (nay là thành phố Hồ Chí Minh), nhiệm vụ lịch sử của lực lượng vũ trang Quân khu 7- miền Đông Nam Bộ là mở màn và kết thúc cuộc chiến đấu trên chính mảnh đất này trong cuộc đụng đầu lịch sử ba mươi năm đánh thắng thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Đối thủ của lực lượng vũ trang Quân khu 7 và nhân dân miền Đông Nam Bộ là đội quân nhà nghề của những tên đế quốc hùng mạnh, đặt cơ quan đầu não ngay trên đất miền Đông. Từng ngày, từng giờ, giữa ta và địch không ngừng diễn ra cuộc đấu trí, đấu lực, mà thách thức trước hết chính là công tác chỉ huy, tham mưu. Trách nhiệm lịch sử nặng nề và tình hình cách mạng nói lên tính phức tạp và yêu cầu rất cao về công tác tham mưu, không chỉ trong thời kỳ đấu tranh giải phóng dân tộc mà cả trong thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, Phòng Tham mưu, Khu 7 và Phòng Tham mưu, Khu Sài Gòn - Chợ Lớn do các đồng chí Huỳnh Kim Trương, Lê Đức Anh, Nguyễn Văn Lung, Trần Hải Phụng làm Tham mưu trưởng đã xây dựng cơ quan tham mưu từng bước ổn định cả về tổ chức, biên chế lẫn nội dung nhiệm vụ và phương châm, phương thức hoạt động. Đó là quá trình liên tục chấn chỉnh, cải tổ, xây dựng và xác định chức trách, nhiệm vụ các bộ phận của cơ quan tham mưu, đưa cơ quan tham mưu từng bước làm quen với nhiệm vụ công tác chỉ huy tham mưu và điều hành tác chiến. Thông qua đó, hoạt động chiến đấu của lực lượng vũ trang các cấp trên chiến trường đạt nhiều thành tích xuất sắc. Điển hình là chiến thắng La Ngà - Định Quán trên quốc lộ 20 (3-1948), chiến thắng Láng Le - Bàu Cò, huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh (4-1948); từ thực tiễn hoạt động tác chiến đánh tháp canh đã hình thành cách đánh đặc công, phá tan chiến thuật Đờ-la-tua của thực dân Pháp trên chiến trường miền Đông Nam Bộ. Phối hợp với chiến trường Biên giới Thu Đông 1950, quân và dân miền Đông Nam Bộ mở chiến dịch Bến Cát (từ 7-10 đến 15-11-1950) và giành thắng lợi lớn, thể hiện trình độ công tác tham mưu có những tiến bộ vượt bậc, góp phần cùng quân, dân cả nước, kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.
Trải qua 21 năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Phòng Tham mưu Quân khu 7, Phòng Tham mưu Quân khu Sài Gòn - Gia Định và cơ quan tham mưu Quân khu 6, Quân khu 10, đứng đầu là các Tham mưu trưởng Trần Hải Phụng, Nguyễn Văn Bứa, Nguyễn Chí Sinh, Trần Mân, Bùi Cát Vũ, Trần Đông Hưng… đã xây dựng cơ quan tham mưu từng bước trưởng thành, xứng đáng là một cơ quan có vị trí quan trọng hàng đầu trong việc giúp Bộ Tư lệnh nắm địch, nắm ta chính xác, tổ chức huấn luyện sát với yêu cầu chiến đấu, chuẩn bị chiến trường, nghiên cứu đề xuất, lập các phương án và kế hoạch tác chiến chiến dịch, chiến đấu, bày mưu tính kế, mưu trí sáng tạo, bảo đảm chỉ huy thông suốt, nhanh chóng, bí mật, bất ngờ, làm nên những chiến thắng vẻ vang. Điển hình là chiến thắng Tua Hai (1-1960) - mở đầu phong trào đồng khởi ở miền Đông Nam Bộ và Cực Nam Trung Bộ; góp phần quan trọng vào thắng lợi của các chiến dịch lớn như: chiến dịch Bình Giã (12-1964), chiến dịch Đồng Xoài (1965)… Vừa bám sát chiến trường, vừa nỗ lực hoàn thành các nhiệm vụ tổng hợp, báo cáo, lên kế hoạch…, các cơ quan tham mưu đã góp phần giải quyết những vướng mắc lớn trên chiến trường như vấn đề phá ấp chiến lược, tổ chức xây dựng lực lượng vũ trang ba thứ quân phù hợp với tiến trình phát triển của chiến tranh, tổ chức thực hiện quyết tâm và phương pháp đánh Mỹ, chống lại hai cuộc phản công chiến lược mùa khô của Mỹ-ngụy và tạo thế, tạo lực cho tổng tiến công Tết Mậu Thân, góp phần đánh bại chiến lược chiến tranh cục bộ của Mỹ-ngụy.
Giữa năm 1972, Phòng Tham mưu Quân khu 7 và Phòng Tham mưu Quân khu Sài Gòn-Gia Định được thành lập trở lại cùng với sự tái lập hai quân khu, sau khoảng thời gian giải thể theo yêu cầu tổ chức chiến trường và lực lượng đảm bảo cho cuộc tổng tiến công và nổi dậy xuân Mậu Thân (1968). Các cơ quan tham mưu đã làm tham mưu và chỉ huy lực lượng vũ trang các cấp thực hiện cuộc tiến công chiến lược năm 1972, và tham gia vào nhiệm vụ tổ chức lực lượng, đấu tranh đòi thi hành Hiệp định Pari về chấm dứt chiến tranh tại Việt Nam, tham gia vào nhiệm vụ tổ chức lực lượng vũ trang kiên quyết chống địch bình định lấn chiếm vùng giải phóng, thực hiện mở mảng, mở vùng. Đầu năm 1974, cơ quan tham mưu hai quân khu tiếp tục được tổ chức hoàn thiện bảo đảm thực hiện chức trách nhiệm vụ với yêu cầu cao như: đảm nhiệm thêm nhiệm vụ chỉ huy lực lượng chủ lực của quân khu, tham gia vào quá trình tạo thế tạo lực, phối hợp với lực lượng chủ lực của Miền và Bộ, chuẩn bị địa bàn cho chiến dịch Hồ Chí Minh. Tập thể cán bộ, chiến sĩ ngành tham mưu Quân khu 7 ngày càng tích lũy được nhiều kinh nghiệm, kiến thức nghiệp vụ, luôn chủ động hoàn thành tốt nhiệm vụ, góp phần vào quá trình tổng tiến công, nổi dậy xuân 1975 và chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, Quân khu 7 được tổ chức lại bao gồm cả Quân khu Sài Gòn-Gia Định. Bộ Tham mưu Quân khu vừa kiện toàn lại tổ chức cho phù hợp với điều kiện thời bình, vừa làm tham mưu và tổ chức hiệp đồng chỉ huy lực lượng vũ trang Quân khu làm nhiệm vụ tiếp quản, quân quản, truy quét tàn quân, bảo vệ chính quyền và thành quả cách mạng, tổng kết chiến tranh, giải quyết công tác cán bộ, chính sách và hậu phương Quân đội, tham gia lao động sản xuất phát triển kinh tế. Khi cuộc chiến tranh biên giới xảy ra, Bộ Tham mưu đã phục vụ Đảng ủy - Bộ Tư lệnh Quân khu, lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị trực tiếp chiến đấu và phục vụ chiến đấu đánh bại các cuộc tiến công xâm lấn biên giới của tập đoàn Khơ me đỏ phản động, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.
Từ năm 1979, Bộ Tham mưu Quân khu và cơ quan tham mưu các cấp tập trung làm công tác tham mưu thực hiện nghĩa vụ quốc tế tại Campuchia, cứu đói, cứu đau, giúp nhân dân Bạn ổn định và xây dựng cuộc sống mới, xây dựng hệ thống chính trị và lực lượng vũ trang, phối hợp truy quét tàn quân địch, giữ vững thành quả cách mạng và phát triển đất nước trong hòa bình, ổn định. Ở trong nước, tập trung thực hiện nhiệm vụ quân sự-quốc phòng, xây dựng pháo đài quân sự huyện, nâng cao chất lượng tổng hợp của lực lượng vũ trang, góp phần đánh thắng kiểu chiến tranh phá hoại nhiều mặt của các thế lực thù địch trên địa bàn.
Sau ngày Quân tình nguyện Việt Nam hoàn thành nghĩa vụ quốc tế tại Campuchia, cơ quan tham mưu các mặt trận 479, 779 giải thể. Vừa kiện toàn tổ chức Bộ Tham mưu Quân khu 7 vừa chủ động làm công tác tham mưu phục vụ Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu lãnh đạo, chỉ đạo lực lượng vũ trang sắp xếp lại lực lượng, thực hiện công tác cán bộ, chính sách hậu phương Quân đội; thực hiện Nghị quyết 51/NQ-TW “về việc tiếp tục hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của Đảng, thực hiện chế độ một người chỉ huy gắn với thực hiện chế độ chính ủy, chính trị viên trong Quân đội nhân dân Việt Nam”, tham mưu xây dựng nền quốc phòng toàn dân, xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc, xây dựng lực lượng vũ trang theo hướng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại. Trên cơ sở đó, lực lượng vũ trang Quân khu tiếp tục điều chỉnh tổ chức lực lượng và phương án tác chiến phòng thủ, đổi mới phương pháp huấn luyện, tăng cường công tác hậu cần, kỹ thuật, công tác đối ngoại quân sự, công tác khoa học quân sự. Tất cả nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp, nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu và ứng phó thắng lợi trước mọi tình huống, góp phần vào quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, thời kỳ phát triển và hội nhập, xứng đáng với sự tin yêu của cấp ủy, chính quyền và nhân dân.
Trong thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, các Tham mưu trưởng Nguyễn Minh Châu, Nguyễn Thới Bưng, Bùi Thanh Vân, Lê Văn Dũng, Nguyễn Văn Chia, Nguyễn Văn Bé, Lê Mạnh, Trần Ngọc Thổ, Triệu Xuân Hòa, Trần Đơn, Võ Minh Lương… đã cùng cán bộ chiến sĩ các cơ quan của Bộ Tham mưu Quân khu luôn biết kế thừa, phát huy chủ nghĩa anh hùng cách mạng, kế thừa những bài học kinh nghiệm trong hai cuộc chiến tranh giải phóng, góp phần hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ trong cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc ở biên giới Tây Nam, trong mười năm làm nghĩa vụ quốc tế tại Campuchia và trong sự nghiệp xây dựng nền quốc phòng toàn dân, xây dựng khu vực phòng thủ, xây dựng lực lượng vũ trang Quân khu vững mạnh toàn diện, ngày càng chính quy và hiện đại, sẵn sàng đánh bại mọi âm mưu của các thế lực thù địch, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Thành công của Bộ Tham mưu Quân khu 7 trong 73 năm qua xuất phát từ nhiều nguyên nhân. Đó là nhờ có sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Quân ủy Trung ương – Thủ trưởng Bộ Quốc phòng, của Đảng ủy – Bộ Tư lệnh Quân khu 7. Đó là nhờ có sự hỗ trợ, phối hợp và chi viện có hiệu quả của các cơ quan đơn vị bạn; sự bao bọc, che chở, nuôi dưỡng của đồng bào các địa phương. Đó là nhờ toàn thể cán bộ, chiến sĩ các cơ quan tham mưu Quân khu qua các thời kỳ đã không ngừng rèn luyện ý chí chiến đấu và bản lĩnh chính trị, miệt mài học tập, vượt qua muôn vàn khó khăn thử thách để thực hiện hoàn thành nhiệm vụ. Có hàng nghìn cán bộ, chiến sĩ thuộc Bộ Tham mưu đã ngã xuống, cống hiến một phần thân thể máu xương cho Tổ quốc. Thông qua thực tiễn chiến đấu và công tác, đội ngũ cán bộ, chiến sĩ ngành tham mưu Quân khu luôn được tôi luyện vững vàng về bản lĩnh chính trị, tinh thông về nghiệp vụ, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.
73 năm qua, Bộ Tham mưu Quân khu 7 đã vinh dự được Đảng, Nhà nước và Chính phủ tuyên dương 20 tập thể và cá nhân Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân; được tặng thưởng 3 Huân chương Quân công hạng Ba, 25 Huân chương chiến công hạng Nhất, Nhì, Ba và nhiều phần thưởng cao quý khác. Những thành tích đó đã làm sáng đẹp phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, của truyền thống lực lượng vũ trang Quân khu 7 và truyền thống “miền Đông gian lao mà anh dũng”.
Trong những năm tới, xu thế chung của thế giới vẫn là hòa bình, hợp tác và phát triển, nhưng tình hình an ninh các khu vực sẽ có những diễn biến phức tạp khó lường. Miền Đông Nam bộ nói chung và Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng là trọng điểm chống phá của các thế lực thù địch bằng nhiều thủ đoạn thâm độc và xảo quyệt. Do đó, mọi sự tác động về kinh tế-chính trị-xã hội và an ninh quốc phòng trên địa bàn Quân khu 7, dù nhỏ đều có tác động đối với cả nước.
Thấu suốt tình hình nhiệm vụ được giao, phát huy chủ nghĩa anh hùng cách mạng, phát huy những giá trị truyền thống tốt đẹp được xây đắp từ trí tuệ, mồ hôi, xương máu của lớp lớp cán bộ chiến sĩ Bộ Tham mưu trong 73 năm qua, Đảng ủy-Bộ Tham mưu Quân khu 7 quyết tâm thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ, xứng đáng là “cơ quan quân sự cơ mật của Đoàn thể, là cơ quan quan trọng của Quân đội, có nhiệm vụ: Tổ chức nắm địch, nắm ta rõ ràng, bày mưu kế khôn khéo, tổ chức chỉ huy thông suốt, bí mật, nhanh chóng, kịp thời, chính xác, để đánh thắng mọi kẻ thù, bảo vệ cách mạng” như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy. Mỗi cán bộ chiến sĩ Bộ Tham mưu ngày hôm nay quyết tâm học tập, rèn luyện, trở thành những quân nhân có bản lĩnh chính trị vững vàng, được trang bị nền tảng chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và tri thức khoa học quân sự tiên tiến; có trình độ tham mưu, lãnh đạo, chỉ huy, tổ chức quản lý giỏi, có tri thức sâu rộng về kinh tế, lịch sử, xã hội, khoa học công nghệ, tin học, ngoại ngữ, có khả năng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, đáp ứng với nhu cầu nhiệm vụ mới và xứng đáng với truyền thống của cha anh.
P.V